ผลต่างระหว่างรุ่นของ "มะเมียะ"

1.ฐานะบทบาทในอนาคตเจ้าน้อยสุขเกษมที่จะได้เป็นเจ้าครองนครเชียงใหม่ไม่ได้เป็นอุปสรรคต่อความรักดังเรื่องเล่าที่แต่งขึ้น เพราะเจ้าเลาแก้วผู้เป็นพี่มียศตำแหน่งทางการเมืองที่สูงกว่า การสืบทอดตำแหน่งเจ้าผู้ครองเมืองล้านนาจึงมักจะเป็นการสืบทอดจากพี่ไปน้อง ห'''ดังนั้นที่อ้างกันว่าเจ้าศุขเกษมจะได้ครองเมืองเชียงใหม่ต่อนั้นก็ไม่จริงถ้าหากเรียงตามลำดับศักดิ์''' ประกอบกับประวัติชีวิตที่ไม่ได้เรื่องของเจ้าน้อยสุขน้อยฯ<ref>http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1355740595</ref><br /><br />

2.เรื่องจริงปนนิยายจาก "จากคำให้การของ '''เจ้าวงศ์สักก์ ณ เชียงใหม่''' กล่าวในฐานะคนในว่า “เรื่องมันไม่ได้เป็นนิยายอย่างนั้น มันไม่ได้ใหญ่โตจนกลายเป็นประเด็นทางการเมือง เพียงแต่มันไม่เหมาะสม เพราะตามตำแหน่ง เจ้าน้อยฯ ต้องเป็นเจ้าหลวงในอนาคต หลายคนคงลำบากใจที่ได้เมียเป็นชาวพม่า และที่สำคัญ อุตส่าห์ส่งไปเรียนหนังสือ กลับได้เมียมา เป็นเรื่องปกติที่พ่อแม่ต้องไม่พอใจ คงเหมือนสมัยนี้แหละ บางคนก็ต่อว่าเจ้าปู่เรา (เจ้าหลวงแก้วนวรัฐ) ว่าแบ่งขีดแบ่งชั้นกีดกันความรัก ความจริงอีกอย่างคือเจ้าอาว์ (เจ้าน้อยศุขเกษม) ก็รูปหล่อ เป็นลูกเจ้าอุปราชฯ ท่านก็เป็นคนสำราญตามประสาเจ้าชายหนุ่ม และตามที่ผู้ใหญ่เล่าให้ฟัง ท่านมิได้หมกมุ่นตรอมใจจนตายอย่างนิยายว่า เรื่องเพิ่งจะมาเศร้าโศกปวดร้าวเมื่อคุณปราณี ขยายให้เป็นนิยายนี่เอง และถ้าเรื่องนี้เป็นไปตามนั้น ไม่มีทางจะปิดชาวเชียงใหม่ได้มิดหรอก”<ref>http://www.compasscm.com/issue/Feb10/module_back.asp?content=Feb10/scoop&lang=TH</ref><br />

3.เหนือฟ้า ปัญญาดี เคยสัมภาษณ์กับปราณีว่าแท้จริงแล้ว ชื่อของมะเมียะมีที่มาจากชื่อหญิงไทใหญ่ที่อยู่บ้านระแวกเดียวกันในย่านวัดป่าเป้าซึ่งอันเป็นวัดแบบพม่านอกกำแพงชุมชนชาวไทใหญ่ในเชียงใหม่ หญิงไทใหญ่ มีชื่อจริงว่า '''"แม่นางเมียะ"''' การใช้คำว่า "มะ" ที่ภาษาเป็นพม่าใชนำหน้าชื่อผู้หญิงตั้งแต่เด็กจนเป็นสาว ส่วนข้อสันนิษฐานที่พบมะเมียะในพม่า ชื่อว่า "แม่ชีด่อนางเหลียน" จึงมีความขัดแย้งกันเพราะ โดย"ด่อ" จะใช้นำหน้าชื่อผู้หญิงที่แต่งงานแล้วหรือมีอายุตั้งแต่ ๓๕ ปีขึ้น ด่อนางเหลียนจึงอาจไม่ใช่ตัวจริง<ref>http://www.prachatai.com/journal/2005/05/3852</ref><br /><br />

4.เรื่องเจ้าน้อยศุขเกษมนั้นน่าจะเป็นเรื่องจริงของ'''เจ้าราชบุตรเสีย'''มากกว่า และเป็นเรื่องจริงที่นำเหตุการณ์จริงหลายเรื่องมาปะติดปะต่อ ที่จึงทำให้พบข้อสันนิษฐานหรือข้อพิรุดอยู่หลายจุด<ref>http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2012/07/K12372564/K12372564.html#6</ref> คือ<br />

1) เรื่องเจ้าน้อยฯ ไปเรียนที่มะละแหม่ง คุณปราณีเล่าว่าเจ้าน้อยอายุ ๑๕15 ปี แต่เมื่อตรวจสอบข้อมูลเรื่องอายุแล้ว ปีที่อ่างว่าไปเรียนนั้นเจ้าน้อยมีอายุจริงได้ ๑๙19 ปี ซึ่งน่าจะเลยเวลาเล่าเรียนไปแล้ว<br />

3) คุณปราณีว่า เจ้าแก้วนวรัฐฯ และเจ้าน้อยฯ มอบเงินให้มะเมียะติดตัวกลับไปเป็นเงิน ๘๐๐800 และ ๘๐80 บาท ข้อนี้ก็พิรุธเพราะสมัยนั้นทางล้านนาไม่มีการใช้เงินบาท แต่ใช้เงินรูเปียอินเดียที่อังกฤษเอามาใช้ที่พม่า ที่เรียกกันว่า "เงินแถบ" เงินบาทเพิ่งจะขนขึ้นไปใช้จนแพร่หลายในช่วงหลัง พ.ศ. ๒๔๕๙2459 หรือในช่วงกลางรัชกาลที่ ๖6 มาแล้ว

5)เจ้าราชบุตร (วงษ์ตวัน) ลงมาเล่าเรียนที่โรงเรียนราชวิทยาลัยเมื่ออายุ ๑๔14 ปี เป็นปีเดียวกับที่คุณปราณีระบุว่าเจ้าน้อยศุขเกษมไปเรียนที่มะละแหม่ง

6)ในช่วงปลายรัชกาลที่ ๖ ยังพบความ '''"เรื่องประหลาด"''' ในพระราชบันทึกส่วนพระองค์ ที่ทรงกล่าวถึงเจ้าราชบุตรจะสมรสกับหญิงคนหนึ่งที่เป็นธิดานอกสมรสของพระบรมวงศ์พระองค์หนึ่ง โดยในชั้นต้นเข้าใจกันว่าเป็นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์ จึงมีพระราชดำริที่จะจัดการสมรสพระราชทาน แต่เมื่อตรวจสอบแล้วสตรีนั้นเป็นบุคคลที่บิดาไม่รับเป็นบุตร จึงมิได้เป็นหม่อมเจ้า ในเมือมิได้เป็นเจ้าจึงต้องทรงวางเฉยในเรื่องนี้ และไม่ปรากฏว่าเจ้าราชบุตรได้สมรสกับหญิงคนนี้<br /><br />

5. รายการทางช่องยูทูป Hot Asia<ref>https://www.youtube.com/watch?v=i6nFQ9ym-0g</ref> ได้เดินทางไปตามหาเรื่องราวของมะเมียะและไปสัมภาษณ์แม่ชีที่เป็นลูกศิษย์ผู้หญิงที่เชื่อกันว่าคือ มะเมียะจนได้พบภาพรูปถ่ายที่เชื่อว่าเป็นภาพของมะเมียะตอนอายุ 20 ปีซึ่งเป็นอาจารย์ของแม่ชีที่ไปสัมภาษณ์ ผู้หญิงในภาพรูปมีประวัติว่าเคยมีสามีเป็นคนไทยและก่อนมาบวชเคยมีลูกและนำทารกไปให้ผู้อื่นเลี้ยงและทารกได้เสียชีวิตเพียงอายุ 9 เดือน ภาพถ่ายมีข้อพิรุดความคลาดเคลื่อนที่เชื่อกันว่ามะเมียะเกิดในปี พ.ศ. 2430 แต่ภาพถ่ายนี้ทำให้พบว่ามะเมียะในภาพควรเกิดปี พ.ศ. 2445 แต่เจ้าน้อยฯเดินทางไปเรียนพม่าเมื่อ ปี พ.ศ. 2445 ที่ไม่ตรงกับคำบอกเล่าจากปีเกิดของมะเมียะและมะเมียและเจ้าน้อยจึงไม่มีความเป็นไปได้ที่จะพบกัน