เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
|
|
|
สำหรับบางภาษา มีการใช้คำว่า''ศาสนา''แตกต่างกันออกไป และบางภาษาไม่มีคำว่า''ศาสนา''โดยสิ้นเชิง เช่น[[ภาษาสันสกฤต]] คำว่า ''ธรรมะ'' (dharma) อาจใช้เทียบเคียงกับศาสนาได้ แต่มีความหมายโดยทั่วไปว่า[[กฎหมาย]]
== การกำเนิดและการพัฒนา ==
== ประวัติ ==
การกำเนิดของศาสนานั้นไม่แน่นอน มีหลายทฤษฎีเกี่ยวกับจุดกำเนิดของวัตรศาสนาจัดตั้ง (organized religious practice)
มีความเชื่อว่าศาสนานั้นเกิดมาจากความต้องการเข้าใจในธรรมชาติของมนุษย์ นับแต่อดีตมนุษย์จะสงสัยว่าสิ่งต่าง ๆ เกิดขึ้นมาได้อย่างไร ทำไมต้องเกิดขึ้น จะเปลี่ยนแปลงได้หรือไม่ เปลี่ยนแปลงแล้วจะเกิดผลอะไรต่อไปอีก สิ่งต่างๆได้นำความคิดของผู้คนไปสู่การค้นหาแนวทางเพื่อตอบปัญหา เมื่อความรู้ที่ลุ่มลึกจากหลายผู้คนพัฒนาเป็นความเชื่อถือและเลื่อมใสอย่างยิ่ง ศาสนาจึงเกิดจุดเริ่มต้น เป็นระเบียบ บทบัญญัติ และวิธีการ ตัวอย่างเช่นศาสนาพุทธ เกิดจากเจ้าชายสิทธัตถะทรงเล็งเห็นความทุกข์ จึงทรงหาแนวทางให้หลุดพ้นจากความทุกข์ จากนั้นจึงทดลองดำเนินจิตใจและความประพฤติด้วยวิถีชีวิตในแบบต่างๆ เมื่อถึงที่สุดทรงค้นพบอริยสัจ 4 ด้วยวิธีการฝึกจิตด้วยสติจนถึงซึ่งความรู้แจ้งในสรรพสิ่ง
และความดับความทุกข์ ทรงตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าดับสิ้นซึ่งกิเลส แล้วจึงประทานคำสอนแก่มนุษย์ ให้สละคืนความประพฤติ และเร่งเร้าการพัฒนาจิตใจ ทรงมอบคำสอนแก่อารยชนผู้มีใจเป็นอิสระ จวบจนเกิดเป็นศาสนาเกิดขึ้น อย่างไรก็ตาม ในการศึกษาในปัจจุบัน คำอธิบายของการเกิดขึ้นและพัฒนาการของศาสนา สามารถแบ่งได้หลายกลุ่มศาสนา ตามความเป็นไปของอารยธรรมและประเพณีที่แตกต่างกัน ศาสนาอาจจำแนกการเกิดขึ้นจากเหตุปัจจัยต่างๆ ดังต่อไปนี้<ref>[http://www.udru.ac.th/website/attachments/elearning/02/14.pdf งานค้นคว้า เรื่องศาสนาและครอบครัว, โดย มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี]</ref><ref>[http://www.pewforum.org/2014/04/04/global-religious-diversity/ The religious beliefs and practices of many groups]</ref>
John Monaghan และ Peter Just นักมานุษยวิทยา กล่าวว่า "ศาสนาใหญ่ของโลกหลายศาสนาดูเริ่มต้นเป็นขบวนการคืนชีวิต (revitalization) บางแบบ โดยวิสัยทัศน์ของศาสดาผู้เปี่ยมบารมีจุดจินตนาการของผู้แสวงคำตอบครอบคลุมยิ่งขึ้นของปัญหาของเขามากกว่าที่รู้สึกว่าความเชื่อประจำวันให้ได้ ปัจเจกบุุคคลผู้มีบารมีอุบัติขึ้นหลายกาละและเทศะในโลก ดูเหมือนว่าปัจจัยสู่ความสำเร็จระยะยาว และหลายขบวนการมาแล้วไปโดยมีผลระยะยาวเล็กน้อย สัมพันธ์กับศาสดาน้อย ซึ่งปรากฏด้วยความสม่ำเสมอน่าประหลาดใจ แต่สัมพันธ์มากกว่ากับพัฒนาการของกลุ่มผู้สนับสนุนซึ่งสามารถจัดตั้งขบวนการนั้นเป็นสถาบัน"
* ศาสนาที่เกิดขึ้นจากความรู้สึกหวาดกลัว มนุษย์หวาดกลัวในธรรมชาติที่ตนเองไม่รู้ จนต้องวิงวอนและร้องขอเพื่อการปฏิบัติตนอย่างสิ้นเชิงตามความพอใจ
* ศาสนาเกิดจากความไม่รู้และสงสัยในอภิปรัชญาโลก ว่า โลกเกิดขึ้นมาได้อย่างไร โลกดำรงอยู่อย่างไร และจะเป็นเช่นไรต่อไป
การพัฒนาศาสนามีหลายแบบในหลายวัฒนธรรม บางศาสนาเน้นความเชื่อ ฝ่ายบางศาสนาเน้นวัตร บางศาสนาเน้นประสบการณ์อัตวิสัยของศาสนิกชน ฝ่ายบางศาสนาถือกิจกรรมของชุมชนศาสนาสำคัญที่สุด บางศาสนาอ้างว่าเป็นนสากล โดยเชื่อว่ากฎหมายและจักรวาลวิทยาของศาสนานั้นผูกมัดทุกคน ฝ่ายบางศาสนาตั้งใจให้ปฏิบัติเฉพาะในกลุ่มนิยามหรือจำกัดแคบ ๆ ในหลายพื้นที่ ศาสนาสัมพันธ์กับสถาบันสาธารณะอย่างการศึกษา โรงพยาบาล ครอบครัว รัฐบาลและลำดับชั้นบังคับบัญชาทางการเมือง
* ศาสนาเกิดจากความต้องการที่จะสร้างความเปลี่ยนแปลงการอยู่ร่วมกันของกลุ่มคน โดยการเชื่อ และสมมุติในการนับถือสิ่งต่างๆขึ้นมา เพื่อช่วยควบคุมความประพฤติของคนในสังคม ให้สังคมสงบสุข
* ศาสนาเกิดจากความต้องการที่จะพ้นจากความทุกข์และภัยพิบัติ เช่นความอดอยาก โรคระบาด ความแก่ ความตาย และการสูญเสีย
== กลุ่มศาสนา ==
|
