ผลต่างระหว่างรุ่นของ "หม่อมเทวาธิราช (หม่อมราชวงศ์แดง อิศรเสนา)"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
ร้อยเอก หม่อมเทวาธิราช (ม.ร.ว.แดง อิศรเสนา) จ.ช., ร.จ.ม.
เกิดในสมัย[[รัชกาลที่ ๓]] ตรงกับวันอังคารที่ ๒๔ กันยายน พ.ศ.๒๓๙๕ เป็นบุตร์หม่อมเจ้าจันตรี อิศรเสนา และหม่อมสวน อิศรเสนา ณ อยุธยา มีน้องต่างมารดาเท่าที่ทราบอีกท่าน คือ หลวงราชดรุณรักษ์ (ม.ร.ว.สอาด อิศรเสนา) บิดาของ [[พระยาภะรตราชา (ม.ล.ทศทิศ อิศรเสนา) ]]
 
หม่อมเทวาธิราชเป็นไทยผู้แรกที่เรียนรู้วิชาช่างโทรเลข โดยได้รับถ่ายทอดวิชาจาก [[นายเฮนรี อลาบาสเดอร์]] (ต้นสกุล เศวตศิลา) เดิมรับราชการอยู่กรมทหารมหาดเล็ก ต่อมาท่านเป็นนายงานสร้างโทรเลขสายแรกของกรุงสยาม(สายปากน้ำ)แลและเมื่อดำเนินการสร้างโทรเลขสายปากน้ำลุล่วงแล้วจึงได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯให้เป็นนายงานสร้างโทรเลขสายอื่นๆทั่วพระราชอาณาเขตในเวลานั้นด้วย
 
กระทั่งปีวอก ๒๔๒๗ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯพระราชทานสัญญาบัตรตั้งเป็นหม่อมเทวาธิราช ราชนิกูล ครั้นการสร้างโทรเลขในสมัยนั้นสำเร็จได้ใช้การทุกสายแล้ว จึงลาพักงานราชการหันไปประกอบการค้าขายทางหัวเมืองเหนือ เที่ยวระหกระเหินอยู่หลายปีจึงกลับเข้ารับราชการทหารอยู่ใน[[กรมยุทธนาธิการ]] ได้รับพระราชทานสัญญาบัตรเป็นนายร้อยเอก รับราชการในกรมสรรพยุทธ แล้วย้ายมากรมจเรทหารช่าง และกรมเกียกกายกองทัพบกเป็นที่สุด มาจนปีชวด ๒๔๕๕ หม่อมเทวาธิราชชรา อายุได้ ๖๓ ปี จึงออกจากตำแหน่งประจำราชการ ได้รับพระราชทานเบี้ยบำนาญต่อมา
 
หม่อมเทวาธิราชมีนิวาสถานอยู่บริเวณ[[ถนนรามบุตรี]]ในปัจจุบัน (บริเวณโรงเรียนอัมพรไพศาลเดิม) มีภรรยาและบุตร์เท่าที่ทราบดังนี้
 
๑. นางเลื่อม เทวาธิราช บุตรี หมื่นกษัตริย์ศรีศักดิเดช (สวน ถาวโรทยาน) และ นางเอี่ยม กษัตริย์ศรีศักดิเดช
บรรทัด 14:
* ม.ล.ดัด อิศรเสนา
 
๒. นางใย อิศรเสนา ณ อยุธยา === บุตรี ท้าวอินทกัลยา (เพื่อน พวงนาก)และ นายดิศ ท้าวอินทกัลยา (เพื่อน) เป็นบุตรีท้าวมังสี (แสง ณ เวียงจันทน์) และ นายนาค พวงนาก
* ม.ล.หญิง ลำดวน อิศรเสนา หรือ หม่อมหลวงหญิงใหญ่ ดิศกุล ใน [[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ]]
* ม.ล.หญิง ประดับ อิศรเสนา
* ม.ล.หญิง หยุย โรจนเวทย์ (อิศรเสนา)
 
๓. นางบุญสม อิศรเสนา ณ อยุธยา === บุตรี เจ้าพระยาคทาธรธรนินทร์ (เยีย อภัยวงศ์) และ ท่านผู้หญิงทิม คทาธรธรนินทร์
* ม.ล.หญิง เจียม ทัพสวัสดิ์ (อิศรเสนา)
 
หม่อมเทวาธิราชออกจากราชการแล้วเป็นปกติอยู่ไม่กี่ปีก็เกิดโรคปัสสาวะพิการ เป็นเหตุให้ทุพพลภาพอยู่ช้านาน หม่อมเทวาธิราชถึงแก่กรรมที่บ้านข้างวัดชนะสงคราม เมื่อวันที่ ๙ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๔๖๑ คำนวณอายุได้ ๖๙ ปี