ผลต่างระหว่างรุ่นของ "มาตรการบังคับใช้สิทธิ"

'''มาตรการบังคับใช้สิทธิ''' (compulsory licensing หรือ CL) หรือ '''สิทธิเหนือสิทธิบัตร''' คือการที่[[รัฐบาล]]ออกมาตรการบังคับต่อเจ้าของ[[สิทธิบัตร]] [[ลิขสิทธิ์]] หรือสิทธิผูกขาดอื่นใด โดยให้รัฐหรือใครก็ตามได้รับสิทธิในการใช้สอยงานนั้นๆ โดย[[ชอบธรรม]]. โดยปกติแล้วเจ้าของสิทธิมักจะได้รับ[[ค่าตอบแทน]]ในการอนุญาตให้ใช้สิทธิจากกรณีนี้ ซึ่งอาจจะมีระบุไว้ในตัวบท[[กฎหมาย]]หรือตัดสินโดยผู้ชี้ขาดแล้วแต่กรณีไป.

ประเทศสมาชิก[[องค์กรการค้าโลก]] (World Trade Organization หรือ WTO) ได้มี[[ข้อตกลงร่วมกันด้านทรัพย์สินทางปัญญา]] (Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights หรือ TRIPs) ซึ่งได้กำหนดไว้ว่า เจ้าหน้าที่ของประเทศสมาชิกสามารถบังคับใช้สิทธิ เหนือสิทธิบัตรได้โดยมีเงื่อนไขว่า ประเทศต้องอยู่ในภาวะอันตราย (national emergency) หรือความจำเป็นเร่งด่วน (extreme urgency)

ประเทศที่บังคับใช้สิทธิแล้ว สามารถเลือกที่จะผลิตยาตัวนั้นเอง หรือนำเข้า (Parallel Import)ในกรณีที่ขาดกำลังการผลิต โดยจะจ่ายค่าชดเชยให้ตามที่เห็นเหมาะสม (ตัวเลขประมาณของ[[ประเทศกำลังพัตนาพัตนา]]อยู่ที่ 3-5%) แต่ทั้งนี้การบังคับใช้สิทธิต้องไม่เป็นไปเพื่อการค้า