อาปาไฮ่

จักรพรรดินีเซี่ยวเล่อวู่(จีน: 孝烈武皇后อังกฤษ: Empress Xiaoliewu) (ค.ศ.1590–ค.ศ.1626) พระชายาเอกพระองค์ที่สองในจักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อผู้เป็นปฐมกษัตริย์ผู้ก่อตั้งราชวงศ์ชิงและทรงเป็นพระมารดาของ องค์ชายตัวเอ่อร์กุ่น(จีน: 多尔衮睿-忠亲王อังกฤษ: Dorgon),องค์ชายอาจี้เก๋อ(จีน: 阿济格-英亲王อังกฤษ: Ajige),และองค์ชายตัวตั๋ว(จีน: 多铎-豫通亲王อังกฤษ: dodo).

อาปาไฮ่
สมเด็จพระจักรพรรดินี (สถาปนาหลังจากสิ้นพระชนม์)
รัชกาลก่อนหน้า	จักรพรรดินีเซี่ยวหยุนเจิน ราชวงศ์หมิง
รัชกาลถัดไป	จักรพรรดินีเซี่ยวซือเกา
ประสูติ	ค.ศ.1590
สวรรคต	ค.ศ. 1626(36 พระชันษา)
พระสวามี	จักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อ
ราชวงศ์	ราชวงศ์ชิง

พระประวัติ

พระมเหสีอาปาไห่ทรงประสูติในราชสกุลเแมนจู อูน่าหลา และทรงอภิเษกสมรสกับจักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อในปีค.ศ.1602 เมื่อพระชนม์มายุ 12 พรรษา ภายหลังพระชายาเอกองค์แรกของจักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อสิ้นพระชนม์ จักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อจึงทรงสถาปนา พระมเหสีอาปาไห่ เป็นพระสนมเอกดูแลราชกิจฝ่ายในแทน. ต่อมาในปีค.ศ.1626 ภายหลังจักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อสวรรคตโดยมิได้ทรงตั้งรัชทายาท หากแต่ในที่สุดแล้วพระราชโอรสองค์ที่แปดในจักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อซึ่งทรงอิทธิพลที่สุดในขณะนั้นได้ยึดอำนาจด้วยการบังคับให้พระมเหสีอาปาไห่ทำทรงกระทำอัตวินิบาตกรรมไปโดยอ้างว่า เพื่อเป็นการติดตามจักรพรรดิพระองค์ก่อนไปยังปรโลก จากนั้นพระองค์จึงขึ้นครองราชสมบัติเป็นจักรพรรดิเทียนชง สาเหตุที่ทรงต้องบังคับให้พระมเหสีอาปาไห้ทำเช่นนี้เพราะว่า หากพระนางยังมีพระชนม์ชีพอยู่ต่อไป พระนางอาจจะใช้สิทธิธรรมทางการเมืองตามราชประเพณีแมนจูกำหนดให้พระโอรสของพระนางนามว่า คือองค์ชายตัวเอ่อร์กุ่นเป็นผู้สืบราชสมบัติต่อนั่นเอง.

พระอิริยายศหลังทรงสิ้นพระชนม์

สมเด็จพระจักรพรรดินีเซี่ยวเล่อวู่ทรงได้รับการเฉลิมพระนามหลังเสด็จสิ้นพระชนม์ โดยองค์ชายตัวเอ่อร์กุ่นดังนี้:

• Empress Xiaoliegongminxianzherenhezantianlishengwu
  (孝烈恭敏獻哲仁和贊天儷聖武皇后)

อ้างอิง

ก่อนหน้า		อาปาไฮ่		ถัดไป
จักรพรรดินีเซี่ยวหยุนเจิน ราชวงศ์หมิง		จักรพรรดินีแห่งจักรวรรดิต้าชิง (ราชวงศ์ชิง)		จักรพรรดินีเซี่ยวซือเกา