ผลต่างระหว่างรุ่นของ "รัฐประหารในประเทศสยาม มิถุนายน พ.ศ. 2476"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม)
ลบลิงก์ที่ซ้ำซ้อน wikidata
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
'''รัฐประหารในประเทศไทย มิถุนายน พ.ศ. 2476''' เป็น[[รัฐประหาร]]ครั้งแรกใน[[ประเทศไทย]] เกิดขึ้นเมื่อวันที่ [[20 มิถุนายน]] [[พ.ศ. 2476]] นำโดยพลเอก[[พระยาพหลพลพยุหเสนา]] ยึดอำนาจการปกครองของ[[รายชื่อนายกรัฐมนตรีของไทย|นายกรัฐมนตรี]] [[พระยามโนปกรณ์นิติธาดา]]
 
รัฐประหารครั้งนี้มีขึ้นหลังเกิดความตึงเครียดเมื่อ[[รัฐประหาร 1 เมษายน พ.ศ. 2476|พระยามโนปกรณ์นิติธาดาประกาศพระราชกฤษฎีกาปิดสภา]]และงดใช้[[รัฐธรรมนูญ]]บางมาตรา หลังจากมีความขัดแย้งกันในหมู่รัฐบาล[[คณะราษฎร]] อันสืบเนื่องจากการยื่น "[[สมุดปกเหลือง]]" เสนอเค้าโครงเศรษฐกิจของนาย[[ปรีดี พนมยงค์]] ที่ถูกหลายฝ่ายมองว่าเป็นคล้ายกับเค้าโครงเศรษฐกิจของ[[คอมมิวนิสต์]] จึงนำไปสู่การปิดหนังสือพิมพ์บางฉบับ และมีการบีบบังคับให้นายปรีดีเดินทางออกนอกประเทศ กลับไปยัง[[ประเทศฝรั่งเศส]] เมื่อวันที่ [[12 เมษายน]] ปีเดียวกัน เวลา 18.00 น. ที่ท่าเรือบีไอ<ref>''12 เมษายน'', คอลัมน์ ส่วนร่วมสังคมไทย โดย นรนิติ เศรษฐบุตร รศ. หน้า 8 บทความ-การ์ตูน. เดลินิวส์ฉบับที่ 23,192: ศุกร์ที่ 12 เมษายน พ.ศ. 2556 ขึ้น 2 ค่ำ เดือน 5 ปีมะเส็ง</ref> และถึงขั้นวิกฤต "4 ทหารเสือ" คือ [[พระยาพหลพลพยุหเสนา]], [[พระยาทรงสุรเดช]], [[พระยาฤทธิอัคเนย์]] และ[[พระประศาสน์พิทยายุทธ]] ลาออกจากตำแหน่งเมื่อวันที่ [[18 มิถุนายน]] โดยอ้างเหตุผลว่าเพื่อพักผ่อนหลังจากตรากตรำทำงานราชการจนสุขภาพเสื่อมโทรม
 
จากนั้น ในเวลาหัวค่ำของคืนวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476 คณะทหารบก, ทหารเรือ และพลเรือน นำโดย[[พระยาพหลพลพยุหเสนา]], [[หลวงพิบูลสงคราม]] และ[[หลวงศุภชลาศัย]] ได้ทำรัฐประหารยึดอำนาจจากพระยามโนปกรณ์นิติธาดา ให้เหตุผลว่า
 
{{คำพูด|ด้วยคณะรัฐมนตรีที่บริหารราชการแผ่นดิน ณ บัดนี้ ไม่ถูกต้องครบถ้วนตามรัฐธรรมนูญ โดยเริ่มต้นปิดสภาผู้แทนและงดใช้รัฐธรรมนูญเป็นหลายบท คณะทหารบก, ทหารเรือ และพลเรือน จึงเห็นเหตุจำเป็นเข้ายึดอำนาจการปกครองเพื่อให้มีการเปิดสภาผู้แทนดำเนินการตามรัฐธรรมนูญ|}}
 
เมื่อรัฐบาลสิ้นสุด ผู้สนับสนุน เช่น พระยาทรงสุรเดช ถูกกีดกันออกจากแวดวงการเมือง ด้านพระยามโนปกรณ์นิติธาดาต้องเดินทางไปที่[[ปีนัง]] พระยาพหลพลพยุหเสนามอบหมายให้[[เจ้าพระยาพิชัยญาติ]] ประธานสภาผู้แทนราษฎร นำความกราบบังคมทูล[[พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ณ [[วังไกลกังวล]] [[อำเภอหัวหิน|หัวหิน]] เพื่อโปรดเกล้าฯ ให้เปิดประชุมสภาฯ พร้อมถวายรายงานเรื่องการยึดอำนาจ
 
ซึ่งการรัฐประหารในครั้งนี้ มีบันทึกของพระยาพหลพลพยุหเสนาไว้ว่า ง่ายดายกว่าเมื่อ[[การปฏิวัติสยาม|ครั้งปฏิวัติวันที่]] [[24 มิถุนายน]] [[พ.ศ. 2575]] มาก ในขณะที่เรื่องของการบีบบังคับนายปรีดีไปยังประเทศฝรั่งเศสนั้น มีบันทึกไว้ว่า หลวงพิบูลสงคราม และพระยาพหลพลพยุหเสนาได้กระซิบกับทางนายปรีดีโดยผ่านทาง[[หลวงอดุลเดชจรัส (อดุล อดุลเดชจรัส)|หลวงอดุลเดชจรัส]] ว่าให้เดินทางออกไปก่อน และ ''"เพื่อนฝูงจะแก้ไขให้กลับมาภายหลัง"'' ซึ่งการรัฐประหารครั้งนี้ ผู้ก่อการต้องกระทำ หาไม่แล้ว อาจจะถูกจัดการหมดทั้งคณะจากกลุ่มที่นิยมระบบการปกครองแบบเก่าก็ได้<ref>หน้า 17, ''อำนาจ ๒'' โดย [[รุ่งมณี เมฆโสภณ]] ([[มีนาคม]] [[พ.ศ. 2555]]) ISBN 978-616-536-079-1</ref><ref>สิริรัตน์ เรืองวงษ์วาร, ''ประวัติศาสตร์การเมืองไทย ตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 จนถึงปัจจุบัน'', สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง, พ.ศ. 2539, หน้า 86-87</ref>
 
== ดูเพิ่ม ==
บรรทัด 18:
 
== อ้างอิง ==
* สิริรัตน์ เรืองวงษ์วาร, ''ประวัติศาสตร์การเมืองไทย ตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 จนถึงปัจจุบัน'', สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง, พ.ศ. 2539, หน้า 86-87
{{รายการอ้างอิง}}