ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เขตอัครบิดร"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม)
ลบลิงก์ที่ซ้ำซ้อน wikidata
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{ความหมายอื่น|เกี่ยวกับ= |สำหรับ= |ดูที่=อัครบิดรแห่งคริสตจักรตะวันออก |เปลี่ยนทาง=}}
{{คริสต์}}
'''เขตอัครบิดร'''<ref name="พจนานุกรมศัพท์ศาสนาสากล อังกฤษ-ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน">ราชบัณฑิตยสถาน, ''พจนานุกรมศัพท์ศาสนาสากล อังกฤษ-ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน'', ราชบัณฑิตยสถาน, 2548, หน้า 375-6</ref> ({{lang-en|Patriarchate}}) เป็นเขตอำนาจการปกครองของ[[อัครบิดร]] (Patriarch) คำว่า “อัครบิดร” อาจจะใช้สำหรับได้แก่
 
* หนึ่งในตำแหน่งประมุขสูงสุดของ “[[มุขนายก]]” ของสูงสุดในนิกาย[[อีสเติร์นออร์โธด็อกซ์อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์]]ที่ เดิมมีห้าตำแหน่งที่รวมทั้งจึงเรียกว่า [[เบญจาธิปไตย]] ประกอบด้วยมุขนายกมิสซังแห่งกรุง[[มุขมณฑลโรม|โรม]], [[อัครบิดรสากลแห่งคอนสแตนติโนเปิล|คอนสแตนติโนเปิล]], [[อัครบิดรแห่งอะเล็กซานเดรีย|อะเล็กซานเดรีย]], [[อันอัครบิดรแห่งแอนติโอคออก|แอนติออก]], และ [[อัครบิกรแห่งเยรูซาเลม|เยรูซาเลม]] แต่ปัจจุบันมีเก้าตำแหน่ง โดยรวมมุขนายกมิสซังแห่ง[[อัครบิดรแห่งเซอร์เบีย|เซอร์เบีย]], [[อัครบิดรแห่งมอสโกและชาวรัสทั้งปวง|รัสเซีย]], [[ประเทศอัครบิดรแห่งจอร์เจียทั้งปวง|จอร์เจีย]], [[อัครบิดรแห่งบัลแกเรียทั้งปวง|บัลแกเรีย]] และ [[อัครบิดรแห่งโรมาเนียทั้งปวง|โรมาเนีย]]
 
* หนึ่งในตำแหน่งสูงสุดมุขนายกของระดับสูง 10 ตำแหน่งในคริสตจักร[[โรมันคาทอลิก]] ได้แก่ [[สมเด็จพระสันตะปาปา]],7 “[[อัครบิดรแห่งตะวันออก]]” (Patriarchs6 ofองค์จากฝ่ายอีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ the eastและอีกองค์เป็นอัครบิดรละตินแห่งเยรูซาเลม) หกตำแหน่ง, และ[[มุขนายกมิสซังเขตอัครบิดรแห่งลิสบอน|ลิสบอน]], [[มุขนายกมิสซังเขตอัครบิดรเวนิส|เวนิส]], และ[[มุขนายกลาตินอัครบิดรแห่งเยรูซาเลม]] และ [[มุขนายกมิสซังอินเดียตะวันออกอีสต์อินดีส์|อีสต์อินดีส์]]
 
* หนึ่งในตำแหน่งมุขนายกของ[[โอเรียนทัลออร์โธด็อกซ์]] และ [[อัสสีเรียนเชิร์ชออฟเดอะอีสต์]] (Assyrian Church of the East)
 
==ประวัติ==
ตำแหน่ง[[อัครบิดร]] (Pentarchy) เดิมมี 5 ตำแหน่ง ประกอบด้วย[[สมเด็จพระสันตะปาปา]]ซึ่งเป็นอัครบิดรแห่งโรม [[อัครบิดรแห่งคอนสแตนติโนเปิล]], [[อัครบิดรแห่งอแห่งอะเล็กซานเดรีย]] [[อัครบิดรแห่งแอนติออก]] และ[[อัครบิดรแห่งเยรูซาเลม]] ในปี ค.ศ. 1054 เกิด[[ความแตกแยกระหว่างคริสตจักรตะวันศาสนเภทรตะวันออกและ-ตะวันตก]] (East-West Schism) ทำให้คริสตจักรแยกออกเป็นเขตอัครบิดรที่ใช้[[ภาษาละติน]] คือนิกาย[[นิกายโรมันคาทอลิก]]ในปัจจุบัน และสี่เขตอัครบิดรที่ใช้ภาษากรีกซึ่งเป็นนิกาย[[อีสเติร์นออร์โธด็อกซ์อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์]]ในปัจจุบัน ส่วน[[อัครบิดรแห่งแอนติออก]]ย้ายสำนักไปตั้งที่[[ดามัสกัส]]ในคริสต์ศตวรรษที่ 13 ในระหว่างสมัยการปกครองของพวก[[มามลุค]][[ชาวอียิปต์]]ผู้มาพิชิต[[ซีเรีย]] แม้ว่าจะตั้งอยู่ในดามัสกัสแล้ว แต่ตำแหน่งนี้ก็ยังเรียกว่า[[อัครบิดรแห่งแอนติออก]]
 
ตำแหน่งอัครบิดรของออร์ทอดอกซ์ทั้งสี่ อันได้แก่ [[คอนสแตนติโนเปิล]], [[อะเล็กซานเดรีย]], [[อันแอนติโอคออก]], และ [[เยรูซาเลม]] และหนึ่งตำแหน่งทางตะวันตกในกรุง[[กรุงโรม]]ถือกันว่าเป็นตำแหน่ง “ผู้อาวุโส” ({{lang-el|πρεσβυγενή หรือ παλαίφατα}} หรือ “ผู้เกิดก่อน” [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3D%2376800 "of ancient fame"]) โดยแต่ละตำแหน่งก็มีหนึ่งใน[[อัครทูต]]เป็นอัครบิดรองค์แรก ได้แก่ [[นักบุญแอนดรูว์อันดรูว์]] นักบุญ[[นักบุญมาร์คมาระโกผู้นิพนธ์พระวรสาร]] นักบุญ[[นักบุญปีเตอร์ซีโมนเปโตร]] นักบุญ[[นักบุญเจมส์ยากอบ บุตรเศเบดี]] และ[[นักบุญปีเตอร์เปโตร]]อีกครั้งตามลำดับ
 
ในบางประเทศให้'''เขตอัครบิดร''' (Patriarchate) มีสถานะเป็น[[นิติบุคคล]]คือถือว่าเป็น[[บรรษัท]] (corporation) แบบหนึ่ง สามารถดำเนินการฟ้องร้องคดีในศาลได้
เส้น 25 ⟶ 22:
 
{{เรียงลำดับ|ขตอัครบิดร}}
[[หมวดหมู่:ระบบการปกครองของศาสนาคริสต์มุขมณฑล]]
 
[[pl:Monarchia patrymonialna]]