ผลต่างระหว่างรุ่นของ "กระดูก"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
SantoshBot (คุย | ส่วนร่วม) ล r2.7.3) (โรบอต เพิ่ม: new:क्वँय् |
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม) ล เก็บกวาด |
||
บรรทัด 1:
[[ไฟล์:Gray252.png|thumb|250px|right|กระดูกต้นขาของมนุษย์]]
'''กระดูก''' ({{Lang-en|Bones}}) เป็น[[อวัยวะ]]ที่ประกอบขึ้นเป็น[[โครงร่างแข็งภายใน]] (endoskeleton) ของ[[สัตว์มีกระดูกสันหลัง]] หน้าที่หลักของกระดูกคือการค้ำจุนโครงสร้างของร่างกาย การเคลื่อนไหว การสะสม[[แร่ธาตุ]]และการสร้าง[[เซลล์เม็ดเลือด]]
กระดูกเป็นอวัยวะที่ประกอบด้วย[[เนื้อเยื่อกระดูก]] (osseous tissue) ที่มีความแข็งแรงแต่มีน้ำหนักเบา การเจริญพัฒนาของเนื้อเยื่อกระดูกในรูปแบบที่แตกต่างกัน ทำให้กระดูกเป็นอวัยวะที่มีหลายรูปร่างลักษณะ เพื่อให้สอดคล้องกันกับการทำงานของกระดูกในแต่ละส่วน เช่น[[กะโหลกศีรษะ]] (skull) ที่มีลักษณะแบนแต่แข็งแรงมาก เพื่อป้องกันการกระทบกระเทือนของ[[สมอง]] หรือ[[กระดูกต้นขา]] (femur) ที่มีลักษณะยาวเพื่อเป็นจุดเกาะของ[[กล้ามเนื้อ]]ต่างๆที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวของ[[รยางค์ล่าง]] เป็นต้น
บรรทัด 12:
=== จุลกายวิภาคศาสตร์ ===
เนื้อเยื่อพื้นฐานของกระดูกคือ[[เนื้อเยื่อเกี่ยวพัน]]ชนิดพิเศษ เรียกว่า[[เนื้อเยื่อกระดูก]] (osseous tissue) ประกอบขึ้นจาก[[วัสดุคอมโพสิท]]ที่มีความแข็งแรงแต่มีน้ำหนักน้อย ซึ่งส่วนใหญ่จะประกอบด้วย[[แคลเซียมฟอสเฟต]] (calcium phosphate) ในรูปของ[[แคลเซียมไฮดรอกซีอะพาไทท์]] (calcium hydroxyapatite) ซึ่งเป็นสารประกอบที่มีความแข็งเกร็ง (rigidity) สูง และต่อต้านแรงกดได้มาก นอกจากนี้ยังมี[[คอลลาเจน]] (collagen) เป็น[[โปรตีน]]เส้นใยที่ช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นของกระดูก
เมื่อดูโครงสร้างของกระดูกเนื้อแน่นใต้[[กล้องจุลทรรศน์]] จะพบว่าเนื้อเยื่อกระดูกมีลักษณะที่เป็นวงซ้อนๆกัน โดยที่มีศูนย์กลางเป็นช่องขนาดใหญ่ที่เรียกว่า [[ช่องฮาเวอร์เชียน]] (Haversian canal) ซึ่งเป็นที่อยู่ของหลอดเลือดที่มาเลี้ยงเนื้อเยื่อกระดูก และวงรอบๆจะเป็นที่อยู่ของเซลล์กระดูกที่โตเต็มที่แล้ว ในเนื้อเยื่อกระดูกจะประกอบด้วย[[เซลล์กระดูก]] (bone cells) ที่มีส่วนสำคัญในการสร้างและการก่อรูปของกระดูกอีกด้วย เซลล์กระดูกมีสามชนิด ได้แก่
[[ไฟล์:Gray77.png|thumb|250px|right|ภาพวาดแสดงภาคตัดขวางของเนื้อเยื่อกระดูกของกระดูกเนื้อแน่น แสดงการเรียงตัวของช่องฮาเวอร์เชียนและเซลล์กระดูกโดยรอบ]]
* '''[[ออสติโอบลาสต์]]''' (Osteoblast) เป็นเซลล์สร้างเนื้อกระดูกที่เจริญพัฒนามาจาก[[เซลล์ต้นกำเนิดเซลล์กระดูก]] (osteoprogenitor cells) เซลล์นี้จะอยู่ตามขอบของเนื้อกระดูก และสร้างโปรตีนที่เรียกว่า [[ออสติออยด์]] (osteoid) ซึ่งโปรตีนดังกล่าวนี้จะมีสารอนินทรีย์มาสะสมและกลายเป็นเนื้อกระดูก นอกจากนี้ออสติโอบลาสต์ยังสร้าง[[เอนไซม์]][[อัลคาไลน์ ฟอสฟาเทส]] (alkaline phosphatase) ซึ่งเกี่ยวข้องกับการสร้างเนื้อกระดูก รวมทั้งสารนอกเซลล์อื่นๆอีกด้วย
* '''[[ออสติโอไซต์]]''' (Osteocyte) เป็นเซลล์ที่เจริญต่อมาจากออสติโอบลาสต์ที่ได้สร้างเนื้อกระดูกจนล้อมรอบตัวเซลล์ และเป็นเซลล์กระดูกที่เจริญเต็มที่แล้ว รอบๆเซลล์จะเป็นช่องที่เรียกว่า ''ลากูนา'' (lacuna) และแต่ละลากูนาจะติดต่อกันด้วยช่องทางผ่านเล็กๆที่เรียกว่า ''คานาลิคูไล'' (canaliculi) ซึ่งทำให้แต่ละออสติโอไซต์มีการติดต่อสื่อสารกันได้ ออกซิเจนและสารอาหารก็จะถูกส่งจากหลอดเลือดภายในช่องฮาเวอร์เชียนเข้ามายังแต่ละเซลล์ผ่านทางช่องดังกล่าวนี้ แม้ออสติโอไซต์จะเป็นเซลล์กระดูกที่โตเต็มที่ แต่มันยังมีหน้าที่ในการควบคุมระดับ[[แคลเซียม]]และสารนอกเซลล์อื่นๆด้วย
* '''[[ออสติโอคลาสต์]]''' (Osteoclast) เป็นเซลล์ขนาดใหญ่ที่มีหลาย[[นิวเคลียสเซลล์|นิวเคลียส]] และเจริญมาจาก[[เซลล์ต้นกำเนิดโมโนไซต์]] (monocyte stem cells) เซลล์นี้มีหน้าที่สำคัญใน[[กระบวนการก่อรูปกระดูก]] (bone remodeling) โดยอาศัยการผลิต[[เอนไซม์]][[แอซิด ฟอสฟาเทส]] (acid phosphatase) ในการกร่อนเนื้อกระดูก และทำให้กระดูกมีลักษณะที่เหมาะสม นอกจากนี้ กระบวนการดังกล่าวยังทำให้มีการนำแคลเซียมออกสู่กระแสเลือดอีกด้วย
| |||