ผลต่างระหว่างรุ่นของ "คณะนักบวชคาทอลิก"

'''คณะนักบวชคาทอลิก''' ({{lang-en|Catholic religious order/institution}}) คือองค์กรของชาวคาทอลิกที่สละชีวิตทางโลกมาถือบวชตลอดชีวิต เพื่ออุทิศตนทำงานรับใช้[[คริสตจักร]][[โรมันคาทอลิก]]อย่างเดียว และอยู่รวมกันเป็น'''คณะนักบวช''' ('''Order'''; '''Society'''; '''Congregation''') โดยคณะนักบวชแต่ละคณะจะมีแนวทางการทำงาน และเน้นวัตรปฏิบัติแตกต่างกันไป

คณะนักบวชคาทอลิกแบ่งได้เป็นหลายประเภทตาม[[พระพรพิเศษ]] [[จิตภาพ]] และ[[พันธกิจ]] ซึ่งแต่ละคณะมีแตกต่างกัน โดยคร่าวๆคร่าว ๆ แบ่งได้ดังนี้

* [[คณะนักบวชธรรมทูต]] (missionary order) เช่น [[คณะเยสุอิตแห่งพระเยซูเจ้า]] [[คณะมิสซังต่างประเทศแห่งกรุงปารีสพระมหาไถ่]]

* [[คณะนักบวชการสอน]] (teaching order) เช่น [[คณะภราดาเซนต์คาเบรียล]] [[คณะซาเลเซียนเลเซียนของคุณพ่อบอสโก]]

ชายหรือหญิงที่ปรารถนาจะเข้าเป็นนักบวชไม่ว่าสังกัดในคณะใด ต้องติดต่อกับคณะนั้น โดยทั่วไปนักบวชจะต้องปฏิญาณตน 3 ข้อเป็นพื้นฐาน<ref name="พจนานุกรมศัพท์ศาสนาสากล อังกฤษ-ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน"/> คือ 1. เชื่อฟังผู้บังคับบัญชา (คืออธิการคณะ) 2. ถือโสดตลอดชีวิต 3. ไม่ถือกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินใดๆใด ๆ นอกจาก 3 ข้อนี้แล้วผู้สมัครยังต้องปฏิญาณข้ออื่นๆอื่น ๆ อีกตามแต่ละคณะจะกำหนดไว้ และยังต้องรักษา'''วินัยประจำคณะ''' (Religious rule) ซึ่งจะแตกต่างกันไปอีกเช่นกัน วินัยเหล่านี้เป็นที่อนุมัติของ[[สันตะสำนัก]]

'''[[บาทหลวง]]''' (priest) และ'''นักบวช''' (the religious) มีลักษณะแตกต่างกัน บาทหลวงคือ'''ชาย'''ที่ได้รับ[[ศีลอนุกรม]] (Holy order) ถึงขึ้นที่ 7 ซึ่งเรียกว่า'''ศีลสถาปนา''' (ordination)คือขั้นบาทหลวง ทำให้มีสถานะเป็นบาทหลวง มีอำนาจสามารถโปรด[[ศีลศักดิ์สิทธิ์]] (Sacrament) ต่างๆต่าง ๆ ได้ตามที่ศาสนจักรกำหนดไว้ เช่น [[ศีลล้างบาป]] [[ศีลกำลัง]] [[ศีลอภับาป]] เป็นต้น บาทหลวงจะถูกเรียกว่า “'''คุณพ่อ'''” (Father) แต่นักบวชมีสถานะโดยเบื้องต้นแค่ผู้ถือพรต ไม่สามารถโปรดศีลได้ ชาวคาทอลิกจะเรียกนักบวชชายว่า “'''บราเดอร์'''” (Brother) และนักบวชหญิงว่า “'''ซิสเตอร์'''” (Sister) อย่างไรก็ตามนักบวชชายบางคนในบางคณะอาจขอรับศีลบวชเป็นบาทหลวงได้ ซึ่งจะทำให้บุคคลนั้นมีสถานะเป็นทั้งนักบวชและบาทหลวง (เรียกว่า Regular priest)<ref name="แก่นปรัชญายุคกลาง">กีรติ บุญเจือ, ''แก่นปรัชญายุคกลาง'', จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2550</ref> สามารถประกอบพิธีอย่างบาทหลวงที่ไม่ได้สังกัดคณะนักบวช (Secular priest) ได้ทุกประการ ต่างแต่เพียงบาทหลวงที่ไม่ได้เป็นนักบวชจะต้องทำงานให้[[เขตมิสซังมุขมณฑล]]ตามคำสั่งของผู้บังคับบัญชา ส่วนนักบวชแม้ว่าเป็นบาทหลวงแล้วก็ยังต้องสังกัดคณะนักบวชต่อไป

ตลอดช่วงของการเผยแพร่ศาสนาคริสต์ คริสตจักรคาทอลิกในประเทศไทยยังได้ก่อตั้งคณะนักบวชท้องถิ่นขึ้นมาช่วยเหลืองานของเขตมิสซัง เช่น [[คณะรักกางเขน]]ช่วยงานของคริสตจักรคาทอลิกใน[[เขตมิสซังจันทบุรี]] [[เขตมิสซังท่าแร่-หนองแสง]] และ[[เขตมิสซังอุบลราชธานี]] [[คณะภคินีพระหฤทัยของพระเยซูเจ้า]]ช่วยงานของคริสตจักรคาทอลิกใน[[เขตมิสซังกรุงเทพฯ]]และ[[เขตมิสซังเชียงใหม่]] นอกจากนี้ยังเชิญคณะนักบวชจากต่างประเทศเข้ามาด้วย เช่น [[คณะอุร์สุลิน]]และ[[คณะภราดาเซนต์คาเบรียล]]มาช่วยงานด้านการศึกษา [[คณะซาเลเซียน]]ช่วยงานด้านพัฒนาสวัสดิภาพเยาวชน [[คณะคามิลเลียน]]เน้นงานด้านการสาธารณสุข นอกจากงานสังคมสงเคราะห์ยังมี[[คณะนักบวชอารามิก]]ซึ่งเน้นวัตร[[การอธิษฐาน]]และ[[การเข้าฌาน]] ได้แก่ [[คณะคาร์เมไลท์ไม่สวมรองเท้า]]ซึ่งเปิดอารามแห่งแรกในปี พ.ศ. 2468 และ[[คณะกลาริส|คณะกลาริสกาปูชิน]]กาปูชินเข้ามาตั้งอารามในปี พ.ศ. 2479