ผลต่างระหว่างรุ่นของ "แม่น้ำตาปี"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Sasakubo (คุย | ส่วนร่วม)
→‎ประวัติ: ตามอ้างอิงผ่านเวียงสระ
Octahedron80 (คุย | ส่วนร่วม)
เก็บกวาด
บรรทัด 1:
[[ไฟล์:Surat Thani waterfront.jpg|right|thumb|250px|แม่น้ำตาปี ช่วงที่ไหลผ่านเมืองสุราษฎร์ธานี]]
'''แม่น้ำตาปี''' เป็น[[แม่น้ำ]]สายใหญ่ที่สุดในภาคใต้ของ[[ประเทศไทย]] มีต้นกำเนิดจาก[[เขาหลวง|เทือกเขาหลวง]] [[จังหวัดนครศรีธรรมราช]] และไหลสู่อ่าวไทยที่[[อ่าวบ้านดอน]] [[อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี]] [[จังหวัดสุราษฎร์ธานี]] [[นักปราชญ์]]ชาว[[กรีก]]นามว่า[[ปโตเลมี]] ได้กล่าวถึง [[แม่น้ำอัตตาบาส์]] ซึ่งหมายถึง แม่น้ำตาปี
 
== ประวัติ ==
ชื่อแม่น้ำตาปี [[พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทาน เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม 2458 โดยมี มหาอำมาตย์โท พระยามหาอำมาตยาธิบดี เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย ลงนามสนองฯ ณ วันที่ 29 สิงหาคม 2458
 
เดิมมีชื่อว่า " แม่น้ำหลวง" เพราะมีต้นกำเนิดอยู่ที่ภูเขาหลวงซึ่งเป็นยอดเขาที่สูงที่สุดของเทือกเขานครศรีธรรมราช อยู่ในเขตพื้นที่ [[อำเภอพิปูน]] [[จังหวัดนครศรีธรรมราช]] ไหลผ่าน[[อำเภอฉวาง]] [[อำเภอทุ่งใหญ่]] [[จังหวัดนครศรีธรรมราช]] ผ่าน [[อำเภอพระแสง]] [[อำเภอเวียงสระ]] [[อำเภอเคียนซา]] [[อำเภอพุนพิน]] และไหลออกสู่อ่าวไทยที่อำเภอเมือง [[จังหวัดสุราษฎร์ธานี]] เป็นแม่น้ำสายยาวที่สุดของภาคใต้
 
ด้วยแม่น้ำสายนี้ มีความยาวครอบคลุมพื้นที่มาก ชาวพื้นเมือง จึงเรียกชื่อแตกต่างกันไปตามสถานที่ เช่น เมื่อผ่านอำเภอพุนพิน เรียกแม่น้ำท่าข้าม ด้วยความที่เป็นแม่น้ำสายใหญ่ที่สุดในราชอาณาจักรมณฑลปักษ์ใต้ ตลอดสายแห่งลุ่มแม่น้ำสายนี้จึงอุดมสมบูรณ์ เหมาะแก่การเพาะปลูก การค้าขาย จัดเป็นแม่น้ำสายสำคัญอีกสายหนึ่งของราชอาณาจักรสยามในเวลานั้น
บรรทัด 11:
เมื่อรัชกาลที่ 6 เสด็จไปประทับ ณ พระตำหนักสวนสราญรมย์ ตำบลท่าข้าม ได้ทรงพระราชทานชื่อเมืองไชยาเป็นเมืองสุราษฎร์ธานี เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2458 และมีพระราชดำรัสว่าสมควรที่เปลี่ยนชื่อแม่น้ำในตัวเมืองสุราษฎร์ธานี ตลอดทั้งลำน้ำตั้งปากน้ำที่ออกสู่ทะเล ถึงเกาะปราบ ปากแม่น้ำพุมดวง คลองสินปุน คลองกะเบียด จนถึงสันเขาหลวง ว่า '''แม่น้ำตาปี'''
 
การตั้งชื่อแม่น้ำนี้ คล้ายกับชื่อแม่น้ำ ตาปติ และ เมืองสุรัฎฐ (สุราษฎร์) ในประเทศอินเดีย ซึ่งแม่น้ำตาปติมีต้นกำเนิดจากภูเขาสัตตปุระ ไหลลงสู่มหาสมุทรอินเดียที่อ่าวแคมเบย์ ปากแม่น้ำนี้มีเมืองชื่อว่า สุรัฎฐ์ ตั้งอยู่ ซึ่งสภาพของเมืองทั้งสองอาจคล้ายคลึงกัน ประกอบกับทรงทราบว่า ชาวเมืองไชยาเป็นผู้มีคุณธรรม ตั้งมั่นในพระธรรมศาสนาสอดคล้องกับ ความหมายของคำว่า สุราษฎร์ธานี และได้ทรงพระราชทานนามพระตำหนักที่ชาวเมืองสร้างถวายเป็นที่ประทับบนเนินท่าข้ามว่า สวนสราญรมย์ ซึ่งปัจจุบัน เป็นที่ตั้งของโรงพยาบาลสวนสราญรมย์<ref>[http://www.khatunlocal.org/pdf/tapeeriver.pdf เทือกเขาหลวง ต้นกำเนิดแม่น้ำตาปี]</ref>
 
== คลองสาขา ==
 
แม่น้ำตาปี เกิดจากเทือกเขาหลวงในอำเภอพิปูน จังหวัดนครศรีธรรมราชไหลผ่าน อำเภอฉวาง อำเภอบ้านนาสาร อำเภอเวียงสระ อำเภอทุ่งใหญ่ อำเภอพระแสง อำเภอเคียนซา อำเภอพุนพิน และอำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี ไหลออกสู่ทะเลที่อ่าวบ้านดอน แม่น้ำตาปี มีความยาวทั้งหมดประมาณ 232 กิโลเมตร มีคลองสาขาที่สำคัญ 6 สาย ได้แก่
 
* คลองสินปุน ต้นน้ำอยู่ในเขตจังหวัดกระบี่ ไหลมารวมกับแม่น้ำตาปี ทางฝั่งซ้ายในตำบลสินปุน อำเภอพระแสง
บรรทัด 23:
* คลองมะขามเตี้ย ต้นน้ำมากจากบึงขุนทะเล ไหลมารวมกับแม่น้ำตาปี ทางฝั่งขวาใกล้ตลาดบ้านดอน อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี
* คลองขวาง แยกจากฝั่งซ้ายตรงกันข้ามกับหน้าตลาดบ้านดอน อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี ไปบรรจบกับคลองพุนพิน ที่ตำบลลิเล็ด อำเภอพุนพิน
* ยังมีคลองอื่น ๆ เช่น คลองศก ซึ่งมีต้นกำเนิดมาจากอุทยานแห่งชาติเขาสก คลองยัน ซึ่งมีต้นกำเนิดจากพื้นที่อุทยานแห่งชาติแก่งกรุง
* คลองพุมดวง เป็นต้น<ref>[http://www.learn.reo14.go.th/data/satanagan-sout/53/Unit2.2-53.pdf สถานการณ์คุณภาพสิ่งแวดล้อม]</ref>
 
บรรทัด 42:
เป็นเขื่อนผลิตพลังงานไฟฟ้า กั้นแม่น้ำตาปีบริเวณต้นน้ำคลองศก ระดับน้ำในเขื่อนสูงสุดที่ 100 เมตร นำน้ำที่เก็บไว้สำหรับการผลิตไฟฟ้า และการชลประทานสำหรับพื้นที่อำเภอพนม และอำเภอคีรีรัฐนิคม
* ล่องแก่งคลองยัน-คลองศก
ใน[[อุทยานแห่งชาติแก่งกรุง]] ได้จัดกิจกรรมล่องแก่งชมธรรมชาติสองข้างทางของคลองยันที่ไหลผ่านบริเวณพื้นที่อุทยาน และในบริเวณ[[อุทยานแห่งชาติเขาสก]] มีเอกชนจ้ดกิจกรรมล่องห่วงยางไปตามลำน้ำคลองสก เป็นกิจกรรมนันทนาการท่องเที่ยวในพื้นที่
* การอุปโภคบริโภค
โดยนำน้ำจากแม่น้ำตาปี เป็นแหล่งน้ำดิบสำหรับผลิตน้ำประปา นอกจากนี้ยังมีโรงงานที่ตั้งขึ้นสองฝั่งแม่น้ำที่ใช้น้ำจากแม่น้ำตาปี ในการอุปโภคและบริโภคจำนวนมาก
บรรทัด 54:
[[หมวดหมู่:แม่น้ำในประเทศไทย|ตาปี]]
[[หมวดหมู่:แม่น้ำในจังหวัดสุราษฎร์ธานี|ม่แน้ำตาปี]]
[[หมวดหมู่:แม่น้ำในจังหวัดนครศรีธรรมราช|ม่แน้ำตาปี]]
{{โครงภูมิศาสตร์}}