ผลต่างระหว่างรุ่นของ "บัวเผื่อน"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัด 5:
| image_width = 240px
| image_caption = บัวเผื่อน
|
|
|ordo = [[Nymphaeales]]
| binomial = '''Nymphaea stellata'''▼
|
|genus = ''[[Nymphaea]]''
}}▼
|species = '''''N. nouchali'''''
|binomial_authority = [[Burm. f.]]
|synonyms = :''Castalia acutiloba'' (DC.) Hand.-Mazz.
:''Castalia stellaris'' Salisb.
:''Castalia stellata'' (Willd.) Blume
:''Leuconymphaea stellata'' (Willd.) Kuntze
:''Nymphaea acutiloba'' DC.
:''Nymphaea cahlara'' Donn, [[nom. inval.]]
:''Nymphaea cyanea'' Roxb.
:''Nymphaea edgeworthii'' Lehm.
:''Nymphaea henkeliana'' Rehnelt
:''Nymphaea hookeriana'' Lehm.
:''Nymphaea malabarica'' Poir.
:''Nymphaea membranacea'' Wall. ex Casp., [[nom. inval.]]
:''Nymphaea minima'' F.M.Bailey [[nom. illeg.]]
:''Nymphaea punctata'' Edgew.
:''Nymphaea rhodantha'' Lehm.
:''Nymphaea stellata Willd.
:''Nymphaea stellata'' var. ''albiflora'' F. Henkel & al.
:''Nymphaea stellata'' var. ''cyanea'' (Roxb.) Hook. f. & Thomson
:''Nymphaea stellata'' var. ''parviflora'' Hook. f. & Thomson
:''Nymphaea stellata'' var. ''versicolor'' (Sims) Hook. f. & Thomson
:''Nymphaea tetragona'' var. ''acutiloba'' (DC.) F. Henkel & al.
:''Nymphaea versicolor Sims
:''Nymphaea voalefoka'' Lat.-Marl. ex W. Watson, [[nom. nud.]]
▲|}}
'''บัวเผื่อน''' ({{lang-en|Red and blue water lily, Blue star water lily, Star lotus}}) เป็นพันธุ์ไม้น้ำคล้ายบัวสาย อายุหลายปี มีเหง้าและไหลอยู่ใต้ดิน และส่งใบดอกขึ้นมาบนผิวน้ำ บัวเผื่อนมีดอกให้ชมเกือบตลอดทั้งปี เริ่มบานตอนสายและหุบตอนบ่าย ออกดอกตลอดปี บัวเผื่อนมีชื่อพื้นเมืองอื่นว่า นิโรบล(กรุงเทพ) บัวผัน บัวขาบ (ภาคกลาง) ป้านสังก่อน (เชียงใหม่) และปาลีโป๊ะ (มลายู นราธิวาส)<ref name="สำนักงานหอพรรณไม้">เต็ม สมิตินันทน์ [http://web3.dnp.go.th/botany/ThaiPlantName/Default.aspx ''ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย''] สำนักงานหอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช, พ.ศ. 2549</ref>
==ลักษณะ
ใบเป็นใบเดียวออกแบบเรียงสลับเป็นกลุ่ม แผ่นใบลอยบนผิวน้ำ ใบรูปไข่กว้าง ยาวประมาณ 10-25 ซม. กว้าง 8-18 ซม. ผิวใบเกลี้ยงหน้าใบสีเขียว ท้องใบสีเขียวอ่อนถึงสีม่วงจาง ปลายใบทู่ถึงกลมมน โคนใบเว้าลึก ฃอบใบเรียงถึงหยักตื้นๆ เส้นใบ 10-15 เส้น แยกจากจุดเชื่อมกับก้านใบ ก้านใบสั้นยาวไม่แน่นอน ขึ้นอยู่กับความลึกของน้ำ ปกติยาว 0.5-2 เมตร
ดอกเป็นดอกเดี่ยว อยู่เหนือน้ำ มีสีขาวแกมชมพู ถึงอ่อนคราม กลิ่นหอมอ่อนๆ หากมีสีขาวแกมชมพูจะเรียกว่า “บัวเผื่อน” ส่วนดอกสีครามอ่อนและมีขนาดใหญ่เรียกว่า “บัวผัน” บางครั้งนักวิทยาศาสตร์แยกเป็น 2 ชนิด บางครั้งว่าเป็นชนิดเดียวกันแต่มี 2 พันธุ์ แต่ละดอกมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 6-18 กลีบ มีเกสรตัวผู้สีเหลืองเป็นจำนวนมาก รังไข่มี 10-20 ช่อง ฝังตัวแน่นอยู่ใต้แผ่นรองรับเกสรตัวเมียรูปถ้วย ก้านดอกคล้ายก้านใบ และยาวไล่เลียกัน ผลจมอยู่ใต้น้ำหลังจากผสมเกสรแล้ว▼
▲เป็นดอกเดี่ยว อยู่เหนือน้ำ มีสีขาวแกมชมพู ถึงอ่อนคราม กลิ่นหอมอ่อนๆ หากมีสีขาวแกมชมพูจะเรียกว่า “บัวเผื่อน” ส่วนดอกสีครามอ่อนและมีขนาดใหญ่เรียกว่า “บัวผัน” บางครั้งนักวิทยาศาสตร์แยกเป็น 2 ชนิด บางครั้งว่าเป็นชนิดเดียวกันแต่มี 2 พันธุ์ แต่ละดอกมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 6-18 กลีบ มีเกสรตัวผู้สีเหลืองเป็นจำนวนมาก รังไข่มี 10-20 ช่อง ฝังตัวแน่นอยู่ใต้แผ่นรองรับเกสรตัวเมียรูปถ้วย ก้านดอกคล้ายก้านใบ และยาวไล่เลียกัน
==การปลูกเลี้ยง==▼
▲==การปลูก==
บัวเผื่อนพบขึ้นตามหนอง บึง ริมแม่น้ำที่มีกระแสน้ำอ่อนและขอบพรุ มีเขตการกระจายพันธุ์อยู่ทั่วทุกภาคของประเทศไทย ขยายพันธุ์โดยการใช้หน่อหรือเหง้า
==ประโยชน์ทางยา==
*[[ดอก]] รสฝาดหอมเย็น บำรุงหัวใจให้แช่มชื่น บำรุงกำลัง แก้ไขตัวร้อน บำรุงครรภ์
*[[เมล็ด]] เมื่อฝักแก่ดอกร่วงหมดแล้วเรียกว่า”โตนดบัว” มีเมล็ดเล็กๆ คล้ายเมล็ดฝิ่น คั่วรับประทานเป็นอาหารได้ รสหอมมัน บำรุงร่างกาย บำรุงกำลัง
*[[หัว]] ลักษณะเป็นหัวตะปุ่มตะป่ำ เหมือนโกฐหัวบัว รสหอมมัน เผ็ดเล็กน้อย บำรุงร่างกาย ชูกำลัง บำรุงครรภ์รักษา บำรุงหัวใจ บำรุงธาตุ
==
{{รายการอ้างอิง}}
* สถาบันการแพทย์แผนไทย กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. สมุนไพรกับวัฒนธรรมไทย ตอนที่3 พรรณไม้หอม. พิมพ์คร้้งที่1. กรุงเทพมหานคร:โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก,มปป.
เส้น 42 ⟶ 61:
[[หมวดหมู่:บัว]]
[[en:Nymphaea nouchali]]
[[hi:नीलकमल]]
[[ru:Звёздный лотос]]
[[sv:Stjärnlotus]]
| |||