ผลต่างระหว่างรุ่นของ "นักพรต"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Horus (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
'''นักพรต''' ({{lang-en|Monk}})<ref name="แก่นปรัชญายุคกลาง">กีรติ บุญเจือ, ''แก่นปรัชญายุคกลาง'', พิมพ์ครั้งที่ 2, กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2550, หน้า 131</ref> คือผู้บำเพ็ญพรต หรือผู้ประพฤติตามข้อกำหนดการปฏิบัติทางศาสนาเพื่อข่มกาย ใจ ของตน<ref name="พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒">ราชบัณฑิตยสถาน, ''พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒'', กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คพับลิเคชั่นส์, 2546, หน้า 131</ref> นักพรตมีทั้งแบบที่อาศัยอยู่โดดเดี่ยวซึ่งเรียกว่า[[ฤๅษี]] (hermit) และอาศัยอยู่ร่วมกันเป็นหมู่คณะใน[[อาราม]] (monastery) ลักษณะการดำรงชีวิตของนักพรตเรียกว่า'''ลัทธิพรตนิยม''' (monachism)<ref>กีรติ บุญเจือ, หน้า 89</ref> หรือ[[ระบบสำนักสงฆ์|ลัทธิอารามวาสี]]<ref name="ประวัติศาสตร์ศาสนาคริสต์">เคนเน็ธ สก๊อตท์ ลาทัวเร็ทท์, ''ประวัติศาสตร์ศาสนาคริสต์'', แปลโดย ธนาภรณ์ ธรรมสุจริตกุล และสิธยา คูหาเสน่ห์, พิมพ์ครั้งที่ 2, กรุงเทพฯ: พระคริสตธรรมกรุงเทพฯ, 2551, หน้า 297</ref> (monasticism)
 
==นักพรตในพระพุทธศาสนา==
[[Imageไฟล์:Phutthamonthon Buddha.JPG|200px|thumb|[[สามเณร]]ชาวไทย ที่พุทธมณฑล]]
ใน[[พระพุทธศาสนา]]มีทั้งนักพรตชาย (monk) และนักพรตหญิง (nun) นักพรตชายเรียกว่า[[ภิกษุ]]และ[[สามเณร]] นักพรตหญิงเรียกว่า[[ภิกษุณี]] [[สิกขมานา]] และ[[สามเณรี]] นอกจากนี้ยังมีนักพรตในรูปแบบอื่นๆ เช่น [[โยคี]] [[แม่ชี]] เป็นต้น
 
บรรทัด 12:
 
==นักพรตในคริสต์ศาสนา==
[[Imageไฟล์:Vietnamese Cistercians.jpg|200px|thumb|นักพรตคณะซิซเตอร์เชียน]]
คำว่านักพรตหรือ '''monk''' ในภาษาอังกฤษ มาจากคำภาษากรีก monachos ซึ่งแปลว่า ผู้อยู่โดดเดี่ยว แต่ต่อมาได้ใช้ในความหมายที่กว้างขึ้นคือหมายถึงนักพรตโดยรวม อาจอยู่ร่วมกันเป็นกลุ่มในอาราม (monastic monk) หรือเป็นนักพรตภิกขาจารก็ได้ (mendicant monk) <ref name="CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: monk">[http://www.newadvent.org/cathen/10487b.htm monk]. CATHOLIC ENCYCLOPEDIA เรียกข้อมูลวันที่ 27 ม.ก. พ.ศ. 2554</ref>
 
บรรทัด 20:
 
ในคริสต์ศาสนานักพรตแบ่งได้ออกเป็น 3 ประเภท)<ref>เคนเน็ธ สก๊อตท์ ลาทัวเร็ทท์, หน้า 300</ref> คือ
*1.# นักพรตที่อยู่โดดเดี่ยว (eremite) หรือ[[ฤๅษี]] (hermit) เช่น นักบุญ[[แอนโทนีแห่งอียิปต์]]
*2.# นักพรตที่อยู่กึ่งโดดเดี่ยว (semi-eremite) คือนักพรตแต่ละรูปอาศัยเดี่ยว แต่ในวันเสาร์และอาทิตย์จะมาประกอบ[[พิธีบูชาขอบพระคุณ]] (Eucharistic celebration) และฟังเทศน์ด้วยกัน เช่น กลุ่มนักพรตของนักบุญ[[อัมโมน]]<ref>สมชัย พิทยาพงษ์พรม บาทหลวง, หน้า 42</ref>
*3.# นักพรตที่อยู่เป็นคณะ (cenobite) นักพรตทุกรูปต้องปฏิบัติตามวินัยคณะ (rules) และเชื่อฟังคุณพ่ออธิการ (abbot) ซึ่งเป็นหัวหน้าอาราม นักพรตแบบนี้มีจุดเริ่มต้นมาจากนักบุญ[[ปาโคมีอุส]] (Pachomius) นักบุญ[[บาซิลแห่งซีซาเรีย]] (Basyl of Caesarea)
 
จะเห็นว่าลัทธิอารามวาสีในคริสต์ศาสนาเริ่มจากคริสตจักรตะวันออกก่อน ฝ่ายคริสตจักรตะวันตกเริ่มพบการสนับสนุนลัทธิอารามวาสีในปลายศตวรรษที่ 4 จากการที่นักบุญ[[อาทานาซีอุส]]แห่งอเล็กซานเดรียได้แปลประวัตินักบุญ[[แอนโทนีแห่งอียิปต์]]เป็นภาษาลาตินซึ่งเป็นภาษาที่ใช้ในคริสตจักรตะวันตก เพื่อแผยแพร่วิถีอารามวาสีให้คริสตชนที่นั่น ที่เขตมิสซังแวร์เชลี (Vercelli) นักบุญ[[เอวเซบีอุส]]ซึ่งขณะนั้นดำรงตำแหน่งเป็น[[บิชอป]]ก็เป็นบุคคลแรกที่นำวิถีนักพรตมาใช้กับนักบวชในเขตมิสซังของตน<ref>สมชัย พิทยาพงษ์พร, บาทหลวง, หน้า 60</ref> ต่อมานักบุญหลายท่านก็ตั้งกลุ่มนักพรตของตนและวางวินัยเอาไว้เป็นหลักปฏิบัติซึ่งต่อมาได้พัฒนามาเป็น[[คณะนักบวชคาทอลิก]]รุ่นแรก เช่น นักบุญ[[ออกัสตินแห่งฮิปโป]]ผู้ก่อตั้ง[[คณะออกัสติเนียน]] นักบุญ[[เบเนดิกต์แห่งเนอร์เซีย]]ผู้วางรากฐาน[[คณะเบเนดิกติน]] เป็นต้น
 
==นักพรตในศาสนาเชน==
[[Imageไฟล์:Digambara monk Acarya Pushpadantasagara.jpg|200px|thumb|อาจารย์ ปุษปทันตสาคร นักพรตเชนนิกายทิคัมพร]]
ลัทธิพรตนิยมใน[[ศาสนาเชน]]เกิดขึ้นตั้งแต่สมัยศาสดา[[พระมหาวีระ]] นักพรตเชนแบ่งเป็น 2 นิกาย คือ
*'''ทิคัมพร''' เป็นนักพรตเปลือย เพราะไม่ถือครองสมบัติใด ไม่กินอาหาร
*'''เศวตัมพร''' (อ่านว่า สะ-เหฺว-ตำ-พอน) เป็นนักพรตนุ่งขาว
นักพรตเชนจะต้องถือข้อปฏิบัติที่เรียกว่า '''มหาพรต''' 5 ประการ<ref>พจนานุกรมศัพท์ศาสนาสากล ฉบับราชบัณฑิตยสถาน, หน้า 270</ref> คือ
*1.# '''[[อหิงสา]]''' ไม่ทำลายแม้แต่ชีวิตเล็กน้อย ฉะนั้นจึงต้องมีผ้าปิดปากจมูกเพื่อกันสิ่งมีชีวิตเข้า มีไม้กวาด มีผ้ากรองน้ำไว้ป้องการกันฆ่าสัตว์โดยไม่เจตนา
*2.# '''สัตยะ''' การพูดแต่ความจริง
*3.# '''อัสเตยะ''' ไม่ลักขโมย
*4.# '''พรหมจรรยะ''' เว้นจากกามโดยสิ้นเชิง
*5.# '''อปริครหอปริครหะ''' ไม่ละโมบ
 
==ดูเพิ่ม==
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/นักพรต"