ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ตรัสรู้"

การตรัสรู้ ไม่ใช่เป็นการรู้เรื่องใดเรื่องหนึ่งเท่านั้น เพราะการที่ผู้ใดผู้หนึ่งรู้เรื่องใดเรื่องหนึ่งแล้ว อาจไม่ได้ปฏิบัติเคร่งครัดตามเรื่องที่รู้นั้น แต่การตรัสรู้ เป็นการรู้แจ้งที่ทำความบริสุทธิ์ให้แก่ตัวเอง สิ่งที่ไม่ดีทั้งหลายในใจ เช่น ความโลภ ความโกรธ ความหลง ความริษยา ความฟุ้งซ่าน เป็นต้น ได้ถูกกำจัดกวาดล้างไปอย่างหมดสิ้น จนทำให้ดวงจิตหมดจดบริสุทธิ์ผ่องใส การตรัสรู้จึงเป็นความสำเร็จความรู้ทั้งวิชาการและการปฏิบัติอย่างแท้จริง

 

== พระพุทธเจ้าตรัสรู้อะไร ==

สิ่งที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้นั้น เป็นสัจธรรมเรียกว่า อริยสัจ 4 ซึ่งถือว่าเป็นหลักธรรมที่เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา แต่ก่อนที่จะตรัสรู้อริยสัจนั้น พระพุทธองค์ได้ทรงปฏิบัติหลักการอื่นผ่านขั้นตอนมาก่อนแล้ว ในตอนแรกได้ทบทวนฌานต่าง ๆ ที่ได้ศึกษามาจากอาจารย์ ซึ่งได้แก่ รูปฌาน 4 อรูปฌาน 4 ทรงเจริญสมถภาวนาทำจิตให้เป็นสมาธิ คือแน่วแน่บริสุทธิ์ปราศจากกิเลสเครื่องเศร้าหมอง และยังญาณอันเป็นปัญญารู้แจ้งเห็นจริงให้เกิดขึ้นในยามทั้ง 3 ญาณ 3 นั้น ได้แก่