ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ดาวเทียมพ้องคาบโลก"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Teetaweepo (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{รอการตรวจสอบ}}
{{บทความคัดสรร}}
 
'''ดาวเทียมพ้องคาบโลก''' (Geosynchronous satellite) คือดาวเทียมที่มีเส้นทาง[[วงโคจร]]ที่เวียนมาซ้ำจุดเดิมอยู่เสมอเป็นประจำ หากวงโคจรของ[[ดาวเทียม]]ประเภทนี้อยู่เหนือ[[เส้นศูนย์สูตร]]และมีและโคจรเป็นวงกลม เราจะเรียกดาวเทียมประเภทนี้ว่า [[ดาวเทียมประจำที่]] (Geostationary satellite) วงโคจรของดาวเทียมจึงมีชื่อเรียกสองอย่างคือ ''วงโคจรพ้องคาบโลก'' และ ''วงโคจรประจำที่'' วงโคจรพ้องคาบโลกอีกประเภทหนึ่งได้แก่ ''วงโคจรวงรีทรุนดา'' (Tundra elliptical orbit)
'''ดาวเทียมพ้องคาบโลก''' ([[ภาษาอังกฤษ]]: Geosynchronous satellite)
เป็นดาวเทียมที่มีเส้นทาง[[วงโคจร]]ที่เวียนมาซ้ำจุดเดิมอยู่เสมอเป็นประจำ
 
ถ้าวงโคจรของ[[ดาวเทียม]]ประเภทนี้อยู่เหนือ[[เส้นศูนย์สูตร]]และมีและโคจรเป็นวงกลม เรียกว่า [[ดาวเทียมประจำที่]] (Geostationary satellite)
 
วงโคจรของดาวเทียมจึงมีชื่อเรียกสองอย่างคือ ''วงโคจรพ้องคาบโลก'' และ ''วงโคจรประจำที่''
 
วงโคจรพ้องคาบโลกอีกประเภทหนึ่งได้แก่ ''วงโคจรวงรีทรุนดา'' (Tundra elliptical orbit)
 
โครงข่ายพ้องคาบโลก คือโครงข่ายของ[[การสื่อสาร]]ที่ขึ้นอยู่กับ หรือ ยิง[[สัญญาณ]]ผ่านดาวเทียมพ้องข้ามโลกนั่นเอง
 
== นิยาม ==
ตาม "[[กฎของเคปเลอร์]]" ข้อที่สาม [[คาบการโคจร]]ของดาวเทียมที่เป็นวงกลมจะเพิ่มตามระยะความสูงที่เพิ่ม
ตาม "กฎที่สามของ[[เคปเลอร์]]" วาระการโคจรของดาวเทียมที่เป็นวงกลมจะเพิ่มตามระยะความสูงที่เพิ่ม [[สถานีอวกาศ]]และ[[กระสวยอวกาศ]] ชนิดวงโคจรต่ำระหว่าง 320-640 [[กิโลเมตร]]เหนือผิวโลกจะโคจรรอบโลกวันละ 15-16 รอบต่อวัน [[ดวงจันทร์]]ที่อยู่ห่างจากผิวโลก 385,000 กิโลเมตรจะใช้เวลาโคจรรอบโลก 30 วันต่อรอบ และในระหว่างความสูงของวงโคจรดังกล่าวนี้เอง จะมีความสูง "พิศวง" ณ ระดับ 35,786 กิโลเมตร ที่วงโคจรรอบโลกของดาวเทียมจะเท่าการหมุนของโลกพอดี เท่ากับ[[วันดาราคติ]] (sidereal day) คือ 23 ชั่วโมง 56 นาที ในกรณีนี้ เรียกวงโคจรนี้ว่า '''วงโคจรพ้องคาบโลก'''
 
[[สถานีอวกาศ]]และ[[กระสวยอวกาศ]] ชนิดวงโคจรต่ำระหว่าง 320-640 [[กิโลเมตร]]เหนือผิวโลกจะโคจรรอบโลกวันละ 15-16 รอบต่อวัน [[ดวงจันทร์]]ที่อยู่ห่างจากผิวโลก 385,000 กิโลเมตรจะใช้เวลาโคจรรอบโลก 30 วันต่อรอบ
แต่ถ้าวงโคจรของดาวเทียมพ้องคาบโลกไม่เข้าแนบเส้นศูนย์สูตรพอดี เราเรียกวงโคจรแบบนี้ว่า "''วงโคจรเอียง''" และหากดูจากพื้นดินจะเห็นเหมือนว่ามันมา''แกว่งกวัด''ตรงจุดตายตัวจุดหนึ่งบนท้องฟ้า และเมื่อมุมระหว่างวงจรและเส้นศูนย์สูตรค่อยๆ แคบลงการแกว่งกวัดก็จะลดลง จนเมื่อได้แนวพอดีกับเส้นศูนย์สูตรดาวเทียมก็จะอยู่ในตำแหน่งที่สัมพันธ์ประจำที่กับผิวโลก เรียกว่า''ดาวเทียมประจำที่''
และในระหว่างความสูงของวงโคจรดังกล่าวนี้เอง จะมีความสูง "พิศวง" ณ ระดับ 35,786 กิโลเมตร
ที่วงโคจรรอบโลกของดาวเทียมจะเท่าการหมุนของโลกพอดี เท่ากับ[[วันดาราคติ]] (sidereal day) คือ 23 ชั่วโมง 56 นาที
เรียกว่า '''วงโคจรพ้องคาบโลก'''
 
แต่ถ้า วงโคจรของดาวเทียมพ้องคาบโลก ไม่เข้าแนบเส้นศูนย์สูตรพอดี เรียกว่า '''วงโคจรเอียง'''
==การประยุกต์==
และถ้ามองจากพื้นดิน จะเห็นเหมือนว่า ดาวเทียมแกว่งกวัดที่จุดตายตัวจุดหนึ่งบนท้องฟ้า
 
และถ้ามุมระหว่างวงจรและเส้นศูนย์สูตรแคบลง การแกว่งกวัดจะลดลง
จนถ้าทับแนวเส้นศูนย์สูตรพอดี ดาวเทียมจะเข้าตำแหน่งสัมพันธ์ประจำที่กับจุดหนึ่งบนพื้นผิวโลก เรียกว่า '''ดาวเทียมประจำที่'''
 
== การประยุกต์ ==
ปัจจุบันมีดาวเทียมพ้องคาบโลกโคจรและใช้งานอยู่ประมาณ 300 ดวง
 
ดาวเทียมประจำที่จะดูเหมือนอยู่นิ่งตายตัว ณ จุดที่ตำแหน่งหนึ่งเหนือผิวโลก การรับและส่ง[[สัญญาณวิทยุโทรทัศน์]] จึงไม่ต้องใช้[[จานรับสัญญาณ]] ที่ต้องคอยหันเหติดตามดาวเทียม การก่อสร้างจึงสามารถติดประจำตำแหน่งโดยตายตัวได้ ทำให้ค่าก่อสร้างและค่าใช้จ่ายในการปฏิบัติการต่ำกว่าแบบดาวเทียมรูปแบบหันเหติดตามมาก ดาวเทียมประเภทนี้เองที่ปฏิวัติระบบการสื่อสาร ทั้งการส่งสัญญาณ[[วิทยุโทรทัศน์]] และ[[การพยากรณ์อากาศ]]รวมทั้งการป้องกันประเทศ และ[[การสอดแนม]]ป้องกันประเทศ
 
ข้อเสียของการใช้ดาวเทียมแบบนี้ก็คือรูปแบบนี้็คือ ระดับที่ความสูงที่มาก สัญญาณจึงต้องใช้เวลาวิ่งเดินทางไป-และกลับประมาณ 0.25 วินาที่ ทำให้เกิด[[การเสียเวลาเหลื่อมเวลา]]ที่สร้างปัญหาแก่สัญญาณวิทยุสื่อสารและสัญญาณ[[โทรศัพท์]]ที่ต้องโต้ตอบกันไปมา แต่ก็ไม่มีปัญหาใดๆ สำหรับสัญญาณโทรทัศน์เพราะเป็นสัญญาณทางเดียว
 
== ประวัติ ==
แนวคิดนี้เกิดจากข้อเสนอของนักเขียน[[นิยายวิทยาศาสตร์]]ชื่อ [[อาเทอร์ ซี. คลาร์ก]] ที่เคยเสนอบทความเรื่อง "โลกไร้สาย" เมื่อ [[พ.ศ. 2488]]
 
== อ้างอิง ==
 
== แหล่งข้อมูลอื่น ==
* [http://science.nasa.gov/Realtime/JTrack/3D/JTrack3D.html ซอฟแวร์สำหรับติดตามดาวเทียมของนาซาแสดงให้เห็นตำแหน่งของดาวเทียมที่อยู่ในวงโคจรพ้องคาบโลกที่ชัดเจน]
* [http://www.geocities.com/jcsherwood/ACClinks2.htm โยงและกรุภาพของ อาเทอร์ ซี. คล้าก]
* [http://www.lyngsat.com/ รายชื่อดาวเทียมประจำที่ของลีงแซท]
 
[[หมวดหมู่:ดาวเทียม|!]]
 
[[ca:Satèl·lit geostacionari]]