ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ตรัสรู้"

▲การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า

▲ เหตุการณ์การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า เป็นปรากฏการณ์ต่อเนื่องจากเหตุการณ์การผจญมารของพระองค์ การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า เป็นปรากฏการณ์ที่บังเกิดขึ้นแก่พระพุทธเจ้าพระองค์เดียวก่อนใครในโลก จากนั้นพระองค์จึงได้นำคุณธรรมที่พระองค์ได้ตรัสรู้ไปสั่งสอนเวไนยสัตว์จนได้บรรลุตามมากมาย จนสามารถก่อตั้งเป็นพระพุทธศาสนาขึ้นมาดลอดจนถึงปัจจุบัน การตรัสรู้เป็นปรากฏการณ์ที่ทำให้เห็นถึงพุทธจริยาในการค้นพบสัจธรรม คือความจริงของสรรพสิ่งในโลก ที่ทำให้พระพุทธเจ้าเป็นผู้บริสุทธิ์หมดจดจากกิเลสเครื่องเศร้าหมองเป็นพระสัมมาพุทธเจ้า การตรัสรู้ยังบ่งบอกให้เห็นถึงคุณธรรมความดีของพระองค์และความพยายามที่จะรู้สิ่งที่มนุษย์คนใดคนหนึ่งไม่เคยรู้มาก่อน

▲ ในตอนแรกก่อนการตรัสรู้ พระพุทธเจ้าประสงค์จะเอาชนะกิเลสที่เกิดขึ้นในใจของพระองค์เท่านั้น แต่พอหลังจากตรัสรู้แล้ว จึงทราบว่าผลจากการตรัสรู้ธรรมของพระองค์นั้นสามารถนำไปสั่งสอนชาวโลกให้รู้ตามได้ นี้จึงนับว่าเป็นพระมหากรุณาธิคุณอันยิ่งใหญ่ที่มีต่อชาวโลก จนทำให้เราได้มีคุณธรรมความดีเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจมาได้จนทุกวันนี้

▲ ก่อนที่พระพุทธเจ้าจะได้ตรัสรู้ พระองค์ต้องใช้ความเพียรพยายามอย่างมากที่จะเอาชนะตัวพระองค์ให้ได้ พระองค์ได้ตั้งสัจอธิษฐานอย่างเด็ดเดี่ยว ถึงขนาดอธิษฐานว่าถ้าไม่ได้บรรลุคุณพิเศษดังที่ต้องการจะไม่ลุกจากที่บัลลังก์นี้ ถึงแม้ว่าหนัง เอ็น เนื้อและเลือดจะเหือดแห้งไปก็ตาม การตรัสรู้จึงถือว่าเป็นการบรรลุคุณพิเศษที่ไม่มีอะไรเปรียบเทียบได้

▲วิเคราะห์การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า

▲ การตรัสรู้ หมายถึง การค้นพบสัจธรรมความจริงที่มีอยู่ในโลก จนเป็นที่พอพระทัยของพระพุทธเจ้า เป็นการค้นพบสิ่งใหม่ที่ทำให้พระองค์เป็นผู้บริสุทธิ์หมดจดจากกิเลสเครื่องเศร้าหมองทุกอย่าง ซึ่งไม่มีใครพบมาก่อนในครั้งนั้น

▲ การตรัสรู้ ไม่ใช่เป็นการรู้เรื่องใดเรื่องหนึ่งเท่านั้น เพราะการที่ผู้ใดผู้หนึ่งรู้เรื่องใดเรื่องหนึ่งแล้ว อาจไม่ได้ปฏิบัติเคร่งครัดตามเรื่องที่รู้นั้น แต่การตรัสรู้ เป็นการรู้แจ้งที่ทำความบริสุทธิ์ให้แก่ตัวเอง สิ่งที่ไม่ดีทั้งหลายในใจ เช่น ความโลภ ความโกรธ ความหลง ความริษยา ความฟุ้งซ่าน เป็นต้น ได้ถูกกำจัดกวาดล้างไปอย่างหมดสิ้น จนทำให้ดวงจิตหมดจดบริสุทธิ์ผ่องใส การตรัสรู้จึงเป็นความสำเร็จความรู้ทั้งวิชาการและการปฏิบัติอย่างแท้จริง

▲ สิ่งที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้นั้น เป็นสัจธรรมเรียกว่า อริยสัจ 4 ซึ่งถือว่าเป็นหลักธรรมที่เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา แต่ก่อนที่จะตรัสรู้อริยสัจนั้น พระพุทธองค์ได้ทรงปฏิบัติหลักการอื่นผ่านขั้นตอนมาก่อนแล้ว ในตอนแรกได้ทบทวนฌานต่าง ๆ ที่ได้ศึกษามาจากอาจารย์ ซึ่งได้แก่ รูปฌาน 4 อรูปฌาน 4 ทรงเจริญสมถภาวนาทำจิตให้เป็นสมาธิ คือแน่วแน่บริสุทธิ์ปราศจากกิเลสเครื่องเศร้าหมอง และยังญาณอันเป็นปัญญารู้แจ้งเห็นจริงให้เกิดขึ้นในยามทั้ง 3 ญาณ 3 นั้น ได้แก่

▲1. บุพเพนิวาสานุสสติญาณ คือการระลึกถึงชาติในอดีตของตนได้

▲ 2. จุตูปปาตญาณ การรู้การจุติและการเกิดของสัตว์ทั้งหลาย

▲3. อาสวักขยญาณ ความรู้เป็นเหตุสิ้นกิเลสอาสวะที่เป็นเครื่องเศร้าหมองหมมอยู่ในจิตสันดาน

▲1. ทุกข์ ความลำบากของสรรพสัตว์

▲2. สมุทัย เหตุของการเกิดทุกข์

▲3. นิโรธ การดับเหตุแห่งการเกิดทุกข์

▲4. มรรค หนทางที่จะเป็นเหตุแห่งการดับทุกข์

▲ หลังจากพระองค์ได้รู้อริยสัจ 4 แล้ว ได้มีพระปัญญาแจ่มแจ้ง เป็นผู้รู้ทุกสิ่งอย่างในโลก เป็นเหตุให้ถึงความบริสุทธิ์จากกิเลสาวะเครื่องเศร้าหมองที่ดองอยู่ในจิตใจ จึงได้ตรัสรู้ธรรมในวันเพ็ญ 15 ค่ำ เดือน 6 อันเป็นเดือนวิสาขมาส จนได้พระนามว่า “อรหัง” ซึ่งแปลว่า ผู้หมดจดจากกิเลสและตรัสรู้ชอบโดยลำพังพระองค์เอง ได้พระนามว่า “สัมมาสัมพุทโธ” ซึ่งแปลว่า ผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ พระองค์จึงได้พระนามใหม่ว่า “พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า” ตั้งแต่หลังการตรัสรู้นั้นมา ทั้งคำว่า “พุทโธ” ซึ่งหมายถึงผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน จึงได้เป็นพระนามที่ชาวโลกได้กล่าวสรรเสริญพระคุณแด่พระองค์