พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากนกวรรณเลขา

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากนกวรรณเลขา (21 ธันวาคม พ.ศ. 2400 – 29 มิถุนายน พ.ศ. 2461) พระราชธิดาพระองค์ที่ 36 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาเที่ยง

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ
พระองค์เจ้ากนกวรรณเลขา
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 4
พระองค์เจ้าชั้นเอก
ประสูติ21 ธันวาคม พ.ศ. 2400
สิ้นพระชนม์29 มิถุนายน พ.ศ. 2461 (60 ปี)
พระราชทานเพลิง10 เมษายน พ.ศ. 2463
พระเมรุ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระมารดาเจ้าจอมมารดาเที่ยง ในรัชกาลที่ 4

พระประวัติ แก้

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากนกวรรณเลขา เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาเที่ยง เมื่อวันจันทร์ เดือนยี่ ขึ้น 6 ค่ำ นพศก จุลศักราช 1219 ตรงกับวันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2400 มีพระโสทรเชษฐาและพระโสทรภคินี ได้แก่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสมรรัตนศิริเชฐ, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเสวตรวรลาภ, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีนาคสวาดิ, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นราชศักดิ์สโมสร, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิง(ไม่มีพระนาม), พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าแขไขดวง, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจรูญฤทธิเดช และพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพวงสร้อยสอางค์

พระองค์มีศักดิ์เป็นพระญาติของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี โดยพระองค์สืบเชื้อสายมาจากนายจำปา ณ เวียงจันทน์ ซึ่งเป็นพระญาติของเจ้าจอมมารดาทองสุก ในรัชกาลที่ 1 พระราชธิดาของพระเจ้าอินทวงศ์แห่งเวียงจันทน์[1]

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากนกวรรณเลขา สิ้นพระชนม์เมื่อวันเสาร์ เดือน 8 แรม 6 ค่ำ ปีมะเมีย สัมฤทธิศก จุลศักราช 1280 ตรงกับวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2461 สิริพระชันษา 60 ปี พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินพระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากนกวรรณเลขา เมื่อวันที่ 10 เมษายน พุทธศักราช 2463 ณ พระเมรุ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร ในการนี้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระโกศไม้สิบสอง พระกอบพระเกียรติยศ

พระอิสริยยศ แก้

ธรรมเนียมพระยศของ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากนกวรรณเลขา
 
ธงประจำพระอิสริยยศ
การทูลใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตนข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับพ่ะย่ะค่ะ/เพคะ
  • 21 ธันวาคม พ.ศ. 2400 — 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2411 : พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้ากนกวรรณเลขา
  • 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2411 — 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 : พระเจ้าน้องนางเธอ พระองค์เจ้ากนกวรรณเลขา
  • 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 — 29 มิถุนายน พ.ศ. 2461 : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากนกวรรณเลขา

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ แก้

พงศาวลี แก้

อ้างอิง แก้

  1. 1.0 1.1 "ข้อมูลโดยสังเขปหม่อมราชวงศ์ศุภดิศ ดิศกุล - สายสกุลของท้าวมังสี (ขำ)". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-07-03. สืบค้นเมื่อ 2013-05-18.
  2. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2438/050/497.PDF
  3. ข้อมูลโดยสังเขปหม่อมราชวงศ์ศุภดิศ ดิศกุล - ราชสกุลสายพระยาอัพภันตริกามาตย์ (ดิศ โรจนดิศ)
  4. ธงทอง จันทรางศุ. ในกำแพงแก้ว. กรุงเทพฯ : เอส.ซี.พริ้นท์แอนด์แพค, พิมพ์ครั้งที่ 2 พ.ศ. 2550, หน้า 113