พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ[2] พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาจันทร์ เป็นอธิบดีกรมราชพัสดุ องคมนตรีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว[3][4] และพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว[5] และเป็นต้นราชสกุลเกษมศรี
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ | |
---|---|
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 4 พระองค์เจ้าชั้นเอก | |
![]() | |
อธิบดีกรมราชพัสดุ[1] | |
ภรรยา | ชายา หม่อมเจ้าหญิงประสานศัพท์ เกษมศรี หม่อม 9 ท่าน |
พระบุตร | 30 องค์ |
ราชวงศ์ | จักรี |
พระบิดา | พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
พระมารดา | เจ้าจอมมารดาจันทร์ พระสนมเอก |
ประสูติ | 17 สิงหาคม พ.ศ. 2400 |
สิ้นพระชนม์ | 3 มกราคม พ.ศ. 2459 (58 ปี) |
พระประวัติแก้ไข
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ มีพระนามเดิมว่า พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 30 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาจันทร์ พระสนมเอก เมื่อวันจันทร์ เดือน 9 แรม 12 ค่ำ ปีมะเส็ง นพศก จ.ศ. 1219 ตรงกับวันที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2400
เมื่อพระชันษาครบอุปสมบท ทรงผนวชที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในสำนักสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ แล้วเสด็จไปจำพรรษา ณ วัดบวรนิเวศวิหาร 1 พรรษา ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็นพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นทิวากรวงษประวัติ ทรงศักดินา 15000 เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2439[6] และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้กำกับกรมช่างมุก
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติทรงรับราชการด้านใหญ่ เช่น ทำการปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม และทรงรับราชการตำแหน่งอธิบดีกรมราชพัสดุ ในกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ แต่ทรงปฏิบัติได้ไม่นาน เนื่องจากประชวรพระโรคภายในจึงกราบถวายบังคมลาออกจากราชการประจำ คงรับแต่ราชการจรเป็นครั้งคราว ต่อมาทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นองคมนตรี เมื่อพ.ศ. 2430 เป็นกรรมสัมปาทิกหอพระสมุดวชิรญาณ ชุดที่ 3 และได้รับพระราชทานเครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ จุลสุราภรณ์ มงกุฎสยาม และเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลที่ 4 ชั้นที่ 2
นอกจากทรงงานประจำและงานจรที่ทรงปฏิบัติแล้ว ยังมีงานอดิเรกที่ทรงรักและทรงอัจฉริยภาพอย่างยิ่ง ได้แก่
- การละคร ทรงถนัดทั้งแบบละครเก่าและละครใหม่ ทรงแสดงละครทั้งละครพูดและละครร้อง เช่น โจร 40 ผัวกลัวเมีย และนิทราชาคริต
- การดนตรี โปรดการเล่นซอสามสายและระนาด ทรงจัดตั้งวงมโหรีปี่พาทย์ที่มีชื่อเสียงโดดเด่นในสมัยรัชกาลที่ 5
- การเล่นกล้วยไม้ ซึ่งเป็นที่ยอมรับกันว่า ทรงเป็นคนไทยคนแรกที่รู้จักเลี้ยงกล้วยไม้อย่างประณีต จนในที่สุดก็ทรงเพาะพันธุ์ไม้ขึ้นได้สำเร็จ เช่น แคทลียาชื่อ "ทิวากาเรียนา"
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ ประชวรพระโรคบังคนเบาพิการ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2458 (นับแบบปัจจุบันตรงกับ พ.ศ. 2459) ณ วังถนนขาวสามเสน สิริพระชันษา 59 ปี พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ มาพระราชทานน้ำสรงพระศพ เจ้าพนักงานเชิญพระศพลงในพระลอง ตั้งบนแว่นฟ้า 2 ชั้น ประกอบพระโกศมณฑป และโปรดให้ข้าราชการไว้ทุกข์ 15 วัน[7] ได้รับพระราชทานเพลิงพระศพ ณ พระเมรุวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 11 มิถุนายน พ.ศ. 2459[2]
พระนิพนธ์แก้ไข
- โคลงภาพเรื่องรามเกียรติ์ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ได้แก่ ห้องที่ 40 – 41 รวมโคลง 56 บท เนื้อความตั้งแต่ทศกัณฐ์ฝันร้ายจนถึงพิเภกทูลเรื่องทัพยักษ์ในเมืองลงกา
- โคลงภาพพระราชพงศาวดาร ได้แก่ โคลงประกอบรูปที่ 60 แผ่นดินพระเจ้าเอกทัศ ภาพพระยาไทรถวายช้างเล็บครบ และโคลงประกอบรูปที่ 82 แผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ภาพไฟไหม้อินทราภิเศกมหาปราสาท
- วชิรญาณสภาษิต จำนวน 2 บท
- โคลงสุภาษิตใหม่ หรือ โคลงสุภาษิตเจ้านาย จำนวน 16 บท ได้แก่ โคลงความรัก โคลงความเกลียดชัง โคลงความเบื่อหน่าย โคลงความเย่อหยิ่ง โคลงความอาลัย โคลงความริษยา โคลงความพยาบาท โคลงความอาย โคลงความกลัวขลาด โคลงความกล้าหาญ โคลงความเกียจคร้าน โคลงความเพียร โคลงความโทมนัส โคลงความโกง โคลงความสัตย์ซื่อ และโคลงความโกรธ
- โคลงความเท็จ ว่าด้วยของสิ่งเดียวจำนวน 7 บท ต่อมารวมพิมพ์ในชื่อ "โคลงพิพิธพากย์"
- ยันตรสาตร ในโคลงยอพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยาบำราบปรปักษ์
- อธิบายด้วยเครื่องหอม 7 ประการ
- Court ข่าวราชการ 6 ฉบับคือ
- วันจันทร์ เดือน 9 ขึ้น 3 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238 (พ.ศ. 2419)
- วันพุธ เดือน 9 แรม 4 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238
- วันศุกร์ เดือน 10 ขึ้น 6 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238
- วันเสาร์ เดือน 10 ขึ้น 14 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238
- วันอาทิตย์ เดือน 10 แรม 7 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238
- วันจันทร์ เดือน 10 แรม 15 ค่ำ ปีชวดอัฐศก จุลศักราช 1238
พระโอรสและพระธิดาแก้ไข
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ มีชายาและหม่อมรวม 10 ท่าน ได้แก่
- หม่อมเพิ่ม (สกุลเดิม : สโรบล)
- หม่อมพลัด
- หม่อมลม้าย (สกุลเดิม : ปาณิกบุตร) หม่อมห้ามเอกรับตราจุลจอมเกล้า
- หม่อมเป้า
- หม่อมเจ้าหญิงประสานศัพท์ (ราชสกุลเดิม : สิงหรา) พระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงบดินทรไพศาลโสภณ ฑีฆชนม์เชษฐประยูร
- หม่อมสอน (สกุลเดิม : พวงนาค)
- หม่อมแช่ม
- หม่อมเชย
- หม่อมเชื้อ
- หม่อมแหวน (สกุลเดิม : ปาณิกบุตร)
โดยมีพระโอรสธิดารวมทั้งหมด 30 พระองค์ เป็นชาย 18 พระองค์ และหญิง 12 พระองค์
พระรูป | พระนาม | พระมารดา | ประสูติ | สิ้นพระชนม์/สิ้นชีพิตักษัย | คู่สมรส |
---|---|---|---|---|---|
1. หม่อมเจ้าปฏิพัทธ์เกษมศรี | ที่ 1 ในหม่อมเพิ่ม | มีนาคม พ.ศ. 2415 | 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2467 | หม่อมชื่น หม่อมรอด หม่อมเนื่อง (ปันยารชุน) | |
2. หม่อมเจ้าหญิงเม้า | ที่ 2 ในหม่อมเพิ่ม | พ.ศ. 2416 | 27 ธันวาคม พ.ศ. 2418 | ||
3. หม่อมเจ้าสมบัติบูรณ์ | หม่อมพลัด | พฤษภาคม พ.ศ. 2417 | 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2466 | หม่อมนาย หม่อมเจริญ (ปาณิกบุตร) หม่อมบู่ | |
4. หม่อมเจ้าศุภโยคเกษม พระนามเดิม: หม่อมเจ้าขุนเณร (พ.ศ. 2464: พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม) |
ที่ 3 ในหม่อมเพิ่ม | 29 สิงหาคม พ.ศ. 2417 | 6 มกราคม พ.ศ. 2475 | หม่อมขาว (สุรนันทน์) หม่อมนวม (เสขรฤทธิ์) หม่อมพิง (สุรนันทน์) | |
5. หม่อมเจ้าหญิงผกามาลย์ | ที่ 1 ในหม่อมลม้าย | 1 มิถุนายน พ.ศ. 2424 | 27 มีนาคม พ.ศ. 2469 | ||
6. หม่อมเจ้าหญิงรำไพเยาวยุภา | หม่อมเป้า | เมษายน พ.ศ. 2426 | พ.ศ. 2454 | หม่อมเจ้าอนุชาติสุขสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์ | |
7. หม่อมเจ้าชาย (ไม่ปรากฏพระนาม) | พ.ศ. 2428 | 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2434 | |||
8. มหาอำมาตย์ตรี หม่อมเจ้าพูนศรีเกษม ท.จ. | หม่อมเจ้าหญิงประสานศัพท์ | 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2429 | 25 กันยายน พ.ศ. 2506 | หม่อมน้อม หม่อมสอาด หม่อมเจ้าหญิงศุขศรีสมร เกษมศรี | |
9. นายพลตรี หม่อมเจ้านิลประภัศร | ที่ 1 ในหม่อมสอน | 29 ตุลาคม พ.ศ. 2433 | 15 ตุลาคม พ.ศ. 2476 | หม่อมประภัศร์ (หงสกุล) | |
10. หม่อมเจ้าตระการโชค | ที่ 2 ในหม่อมลม้าย | พ.ศ. 2433 | 1 มีนาคม พ.ศ. 2447 | ||
11. หม่อมเจ้าสมภพ พระนามเดิม: หม่อมเจ้าสำเภา |
หม่อมแช่ม | 7 สิงหาคม พ.ศ. 2434 | 24 กันยายน พ.ศ. 2506 | หม่อมเยื้อน (ลักษณะประนัย) | |
12. หม่อมเจ้า (เผือก) | ไม่ทราบปี | ไม่ทราบปี | |||
13. หม่อมเจ้าจิตรโภคทวี | ที่ 3 ในหม่อมลม้าย | 10 ตุลาคม พ.ศ. 2436 | 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2489 | หม่อมพร (เลาหเศรษฐี) | |
14. หม่อมเจ้า (เล็ก) | ที่ 2 ในหม่อมสอน | 1 มกราคม พ.ศ. 2436 | 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2437 | ||
15. หม่อมเจ้าหญิง (ไม่ปรากฏพระนาม) | 7 กันยายน พ.ศ. 2437 | 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2438 | |||
16. หม่อมเจ้าวัฒยากร | ที่ 3 ในหม่อมสอน | 28 สิงหาคม พ.ศ. 2438 | 14 เมษายน พ.ศ. 2517 | หม่อมละออง (สุขสถิตย์) หม่อมสายหยุด (ตะเวทีกุล) | |
17. หม่อมเจ้าอรรคพันธ์ | ที่ 1 ในหม่อมเชย | มิถุนายน พ.ศ. 2438 | ตุลาคม พ.ศ. 2461 | ||
18. หม่อมเจ้าหญิงศุขศรีสมร | ที่ 4 ในหม่อมลม้าย | 11 ตุลาคม พ.ศ. 2438 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2487 | หม่อมเจ้าพูนศรีเกษม เกษมศรี | |
19. หม่อมเจ้าหญิงอุทัยพงศ์ | ที่ 1 ในหม่อมเชื้อ | 10 สิงหาคม พ.ศ. 2439 | 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2500 | หม่อมเจ้าสืบสุขสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์ | |
20. หม่อมเจ้าชาย (ไม่ปรากฏพระนาม) | ไม่ทราบปี | พ.ศ. 2439 | |||
21. หม่อมเจ้าหญิงสมทรง | ที่ 4 ในหม่อมสอน | 17 กันยายน พ.ศ. 2441 | 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2485 | หม่อมเจ้านิกรเทวัญ เทวกุล | |
22. หม่อมเจ้าอธิพรพงศ์ | ที่ 1 ในหม่อมแหวน | 15 มกราคม พ.ศ. 2441 | 8 ธันวาคม พ.ศ. 2507 | หม่อมเกษรบุปผา (อาคมานนท์) | |
23. หม่อมเจ้าหญิงวิไลวรรณ | ที่ 2 ในหม่อมเชื้อ | 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2442 | 20 มกราคม พ.ศ. 2489 | หม่อมเจ้าสืบสุขสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์ | |
24. หม่อมเจ้าหญิง (ตุ๊) | ไม่ทราบปี | 2 ตุลาคม พ.ศ. 2451 | |||
25. หม่อมเจ้าสโมสรเกษม | ที่ 5 ในหม่อมลม้าย | 16 เมษายน พ.ศ. 2445 | 23 เมษายน พ.ศ. 2532 | หม่อมเจ้าหญิงแขไขจรัสศรี (เทวกุล) | |
26. หม่อมเจ้าหญิงมัณฑนา | ที่ 2 ในหม่อมเชย | 20 เมษายน พ.ศ. 2445 | 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2488 | ||
27. หม่อมเจ้าหญิงวงศ์แข | ที่ 5 ในหม่อมสอน | 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2445 | 18 กันยายน พ.ศ. 2539 | หม่อมเจ้านิวัทธวงศ์ เกษมสันต์ | |
28. หม่อมเจ้ามงคลโยค | ที่ 2 ในหม่อมแหวน | 29 มิถุนายน พ.ศ. 2453 | 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2473 | ||
29. หม่อมเจ้าหญิงเกษมเสาวภา (ลาออกจากฐานันดรศักดิ์) |
ที่ 3 ในหม่อมแหวน | 8 มิถุนายน พ.ศ. 2457 | 29 มกราคม พ.ศ. 2545 | เพียร์ ชัคกาเรีย (ปราโมทย์ ศิขรินทร์) สุวัฒย์ ปราบณรงค์ | |
30. หม่อมเจ้าบุญโศลกเกษม | ที่ 4 ในหม่อมแหวน | 12 มกราคม พ.ศ. 2458 | 26 ธันวาคม พ.ศ. 2540 | หม่อมศรีสมบัติ (อาคมานนท์) |
พระนัดดาแก้ไข
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ มีพระนัดดารวม 95 คน ดังนี้
- หม่อมเจ้าปฏิพัทธ์เกษมศรี เกษมศรี มีโอรสธิดา 8 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงชั้น เกษมศรี (นามเดิม: หม่อมราชวงศ์หญิงชั้นสี่)
- หม่อมราชวงศ์หญิงทรงสอางค์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงสดศรี สุทัศน์
- หม่อมราชวงศ์หญิงชูศรี เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์ระพีพันธุ์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงส่องศรี เทพหัสดิน
- หม่อมราชวงศ์หญิงส่งศรี เกตุสิงห์
- หม่อมราชวงศ์หญิงเสริมศรี เกษมศรี
- หม่อมเจ้าสมบัติบูรณ์ เกษมศรี มีโอรสธิดา 6 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงสมศรี สโรบล
- หม่อมราชวงศ์หญิงบูรณศรี เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงสิริผล เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์สมปอง เกษมศรี (นามเดิม: หม่อมราชวงศ์สมเพส)
- หม่อมราชวงศ์หญิงพงศ์ศรี พตด้วง
- หม่อมราชวงศ์สมจิต เกษมศรี
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม มีโอรสธิดา 8 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์ประพฤทธิ์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงประภาศิริ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงศศิโฉม เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์จิตติน เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงแสงโสม เกษมศรี
- หม่อมเกษมศรีศุภวงศ์ (หม่อมราชวงศ์ขจิต เกษมศรี)
- หม่อมราชวงศ์ (ชาย)
- หม่อมราชวงศ์ (ชาย)
- หม่อมเจ้าหญิงรำไพเยาวยุุภา ศุขสวัสดิ์ มีธิดา 1 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงวาสรำไพ ศุขสวัสดิ์
- หม่อมเจ้าพูนศรีเกษม เกษมศรี มีโอรสธิดา 7 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์พงศ์พูนเกษม เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงเปรมปรีดิ์มาน เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงศรีสอาด เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงทมยันตี จักษุรักษ์
- หม่อมราชวงศ์อุภัยเกษม เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์พูนสุข เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงทอร์ศรี คงจำเนียร
- หม่อมเจ้านิลประภัศร เกษมศรี มีโอรสธิดา 4 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงศรีสุภา เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงนิลสุดา โตกะหุต
- หม่อมราชวงศ์ชัชวลิน เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงนิลประภา อิศรางกูร
- หม่อมเจ้าสมภพ เกษมศรี มีโอรสธิดา 14 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์สมพงศ์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์จิราทิตย์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์มิตรารุณ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์ (ชาย)
- หม่อมราชวงศ์ชุณหวงศ์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงทำเนา จักรพันธุ์
- ท่านผู้หญิงวรรณพิมล สรเทศน์
- หม่อมราชวงศ์หญิงเดือนเยี่ยม สินทวี
- หม่อมราชวงศ์พงศ์เกษม เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงลำเภาพรรณ นุตเวช
- หม่อมราชวงศ์อัครพงศ์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงสิริลักษณา บุรณินทุ
- หม่อมราชวงศ์เกษมศิริพันธุ์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงแน่งน้อย ศักดิ์ศรี
- หม่อมเจ้าจิตรโภคทวี เกษมศรี มีโอรสธิดา 10 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงจิตรเกษม อินทรครรชิต
- หม่อมราชวงศ์หญิงอุรุจิตรา โชติกเสถียร
- หม่อมราชวงศ์อาจิตร เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์ทวีโภค เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงศมจิตรา เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์อุดมโภค เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์เกษมโภค เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์บูรณโภค เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงเขมจิตรา เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์ศุภโภค เกษมศรี
- หม่อมเจ้าวัฒยากร เกษมศรี มีโอรสธิดา 9 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงถนอมศรี เทวกุล
- หม่อมราชวงศ์ทวีวัฒยา เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์วิวัฒย์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์นิติวัฒย์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงเขมวัน แจ๊คสัน
- หม่อมราชวงศ์วรวัฒย์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์ปริวัฒย์ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงเขมศรี เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์ศุภวัฒย์ เกษมศรี
- หม่อมเจ้าหญิงศุขศรีสมร เกษมศรี มีโอรสธิดา 4 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงทมยันตี จักษุรักษ์
- หม่อมราชวงศ์อุภัยเกษม เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์พูนสุข เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงทอร์ศรี คงจำเนียร
- หม่อมเจ้าหญิงอุทัยพงศ์ ศุขสวัสดิ์ มีโอรสธิดา 5 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์สรวมสุข ศุขสวัสดิ์
- หม่อมราชวงศ์เสริมสุข ศุขสวัสดิ์
- หม่อมราชวงศ์หญิงยุพดี ศุขสวัสดิ์
- หม่อมราชวงศ์ประสานสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์
- หม่อมราชวงศ์หญิงกฤษณา ศุขสวัสดิ์
- หม่อมเจ้าหญิงสมทรง เทวกุล มีโอรสธิดา 4 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงอนงคเทวัญ สุริยสัตย์
- หม่อมราชวงศ์อุทัยเทวัญ เทวกุล
- หม่อมราชวงศ์ทรงเทวัญ เทวกุล
- หม่อมราชวงศ์อติเทวัญ เทวกุล
- หม่อมเจ้าอธิพรพงศ์ เกษมศรี มีโอรสธิดา 4 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงจิราธร อินทรปาลิต
- หม่อมราชวงศ์พรพงศ์เกษม เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์เขมัสสิริ เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงธีรตาร์ เกษมศรี
- หม่อมเจ้าหญิงวิไลวรรณ ศุขสวัสดิ์ มีธิดา 2 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงเฉลิมสุข บุญไทย
- หม่อมราชวงศ์หญิงขวัญเกษม สุรคุปต์
- หม่อมเจ้าสโมสรเกษม เกษมศรี มีโอรส 1 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์เกษมสโมสร เกษมศรี
- หม่อมเจ้าหญิงวงศ์แข เกษมสันต์ มีโอรสธิดา 4 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงพันธุ์นิวัทธ์ เกษมสันต์
- หม่อมราชวงศ์หญิงจันทรนิวัทธ์ เกษมสันต์
- หม่อมราชวงศ์วงศ์นิวัทธ์ เกษมสันต์
- หม่อมราชวงศ์ศุภนิวัทธ์ เกษมสันต์
- เกษมเสาวภา เกษมศรี มีโอรสธิดา 3 คน ได้แก่
- ปิยะ ศิขรินทร์
- ขนิษฐา วณิชชานนท์
- พงศ์ภากร ปราบณรงค์
- หม่อมเจ้าบุญโศลกเกษม เกษมศรี มีโอรสธิดา 5 คน ได้แก่
- หม่อมราชวงศ์หญิงจิราวดี จุฑาสมิต
- หม่อมราชวงศ์วีระเดช เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์หญิงนพเกตมณี เต็งนิยม
- หม่อมราชวงศ์ระวีวัฒนา เกษมศรี
- หม่อมราชวงศ์ทิวาพันธุ์ เกษมศรี
พระอิสริยยศแก้ไข
- พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค (17 สิงหาคม พ.ศ. 2400 – 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411)
- พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค (1 ตุลาคม พ.ศ. 2411 – 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2439)
- พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ (11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2439 – 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453)
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ (23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 – ปัจจุบัน)
ธรรมเนียมพระยศของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ | |
---|---|
ธงประจำพระอิสริยยศ | |
การทูล | ใต้ฝ่าพระบาท |
การแทนตน | ข้าพระพุทธเจ้า |
การขานรับ | พ่ะย่ะค่ะ/เพคะ |
พระยศแก้ไข
- นายหมู่โท[8]
เครื่องราชอิสริยาภรณ์แก้ไข
- พ.ศ. 2439 – เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ (ม.จ.ก.) (ฝ่ายหน้า)[9]
- พ.ศ. ไม่ปรากฏ – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายหน้า)
- พ.ศ. 2428 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 4 จัตุรถาภรณ์มงกุฎไทย (จ.ม.)[10]
- พ.ศ. 2447 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 4 ชั้นที่ 2 (ม.ป.ร.2)[11]
พงศาวลีแก้ไข
พงศาวลีของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
อ้างอิงแก้ไข
- ↑ อธิบดีกรมราชพัสดุ
- ↑ 2.0 2.1 "การพระเมรุวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 33 (ง): 711–715. 25 มิถุนายน 2459. สืบค้นเมื่อ 24 สิงหาคม 2561.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวตั้งปริวีเคาน์ซิลเลอร์, เล่ม 4, หน้า 45
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, สัญญาบัตรปริวีเคาน์ซิลเลอร์, เล่ม 4, หน้า 47-48
- ↑ อธิบดีกรมราชพัสดุองคมนตรี
- ↑ "พระบรมราชโองการ ประกาศในการพระราชทานสุพรรณบัตร และหิรัญบัตร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 13 (34): 414. 22 พฤศจิกายน ร.ศ. 115. สืบค้นเมื่อ 24 สิงหาคม 2561.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "ข่าวสิ้นพระชนม์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 32 (ง): 2408. 9 มกราคม 2558. สืบค้นเมื่อ 24 สิงหาคม 2561.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ พระราชทานยศ
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, เครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่พระราชทานแก่ท่านที่ได้รับพระสุพรรณบัตรและหิรัญบัตร, เล่ม ๑๓, ตอน ๓๔, ๒๒ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๓๙, หน้า ๔๑๗
- ↑ เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 4 จัตุรถาภรณ์มงกุฎไทย (จ.ม.)
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ ๔, เล่ม ๒๑, ตอน ๓๒, ๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๔๗, หน้า ๕๖๕
แหล่งข้อมูลอื่นแก้ไข
- Jeffy Finestone. 2542. สมุดพระรูป พระราชโอรส พระราชธิดา พระราชนัดดาใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. ปรียนันทนา รังสิต, ม.ร.ว. โลมาโฮลดิ้ง
- ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พล.ต. ม.ร.ว. และม.ร.ว แน่งน้อย ศักดิ์ศรี. ที่รฦก 150 ปี วันประสูติพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค กรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์กรุงเทพฯ, 2550.
- วชิรญาณ เล่มที่ 1 ฉบับที่ 1 จ.ศ. 1246 และพระประวัติพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ กับประวัติเจ้าจอมมารดาจันทร์ในรัขกาลที่ 4. กรุงเทพฯ : ชาตรี ศิลปสนอง, 2541. (พิมพ์แจกเนื่องในงานฌาปนกิจศพ นางสายหยุด ตะเวทิกุล ณ เมรุวัดจันทนาราม จังหวัดจันทบุรี วันจันทร์ที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2541)
- อนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพ หม่อมเจ้าวัฒยากร เกษมศรี ณ เมรุวัดมกุฎกษัตริยาราม วันที่ 17 ธันวาคม 2517. กรุงเทพฯ : ไชยเจริญการพิมพ์, 2517.