พระยาโชฎึกราชเศรษฐี (ทองจีน ไกรฤกษ์)

พระยาโชฎึกราชเศรษฐี (ทองจีน ไกรฤกษ์) เป็นขุนนางซึ่งได้รับพระราชทานโปรดเกล้าฯ เป็นพระยาโชฎึกราชเศรษฐีในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

พระยาโชฎึกราชเศรษฐี
เกิด	ทองจีน
ถึงแก่กรรม	พ.ศ. 2395
ตำแหน่ง	พระยาโชฎึกราชเศรษฐี (ทองจีน ไกรฤกษ์)
บิดามารดา	พระยาไกรโกษา (เริก) (บิดา)

ประวัติ

พระยาโชฎึกราชเศรษฐี (ทองจีน ไกรฤกษ์) เป็นบุตรคนโตของพระยาไกรโกษา (เริก) มีบุตรกับคุณหญิงจุ้ย เอกภรรยา ซึ่งได้ ให้กำเนิดบุตรธิดา 3 คน คือ นายทองจีน คือพระยาโชฎึกราชเศรษฐี คนที่สองเป็นหญิงชื่อยี่สุ่น เป็นเจ้าจอมในรัชกาลที่ 2 และนายสุด ภายหลังได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นหลวงเดชนายเวร หรือหลวงนายเดช

ทองจีนน่าจะเกิดในรัชกาลสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี เริ่มรับราชการเป็นมหาดเล็กในรัชกาลที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ท่าน ได้เลื่อนยศบรรดาศักดิ์หลายครั้ง จนได้เป็นพระยาโชฎึกราชเศรษฐีในรัชกาลที่ 3 ตำแหน่งนี้เป็นเจ้ากรมท่าซ้ายฝ่ายจีน ประสานงานระหว่างระหว่างรัฐบาลไทยกับชาวจีน ปรากฏหลักฐานว่าพระยาโชฎึกราชเศรษฐี ในรัชกาลที่ 3 ถูกกริ้วต้องออกจากราชการอยู่คราวหนึ่ง ครั้นมาถึงรัชกาลที่ 4 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติ ทรงเห็นว่าที่ต้องออกจากราชการนั้น ไม่มีความผิดจึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ พระราชทานพานทอง และให้เข้ารับราชการตำแหน่งหน้าที่ตามเดิม

พระยาโชฎึกฯ ได้แต่งโคลงบทหนึ่งเรื่อง การบริหารกายของนักพรตจีน โคลงนี้รวมอยู่ในชุมนุมโคลงฤาษีดัดตน ซึ่งจารึกไว้ที่วัดพระเชตุพน ท่านเป็นแม่กองสร้างป้อมวิเชียรโชฎก จังหวัดสมุทรสาคร ท่านเป็นผู้บูรณะวัดทองนพคุณในสมัยรัชกาลที่ 3

พระยาโชฎึกฯ ถึงแก่อนิจกรรมเมื่อ พ.ศ. 2395 (จุลศักราช 1214)

บุตรธิดา

พระยาโชฎึกราชเศรษฐี (ทองจีน) มีบุตรจำนวน 1 คน กับคุณหญิงนก คือ เจ้าจอมอิ่ม ย่าหรัน

พระยาโชฎึกราชเศรษฐี (ทองจีน) มีบุตรจำนวน 8 คน กับภรรยาอื่น คือ

1. คุณหญิงพลอย ภรรยาพระยากระสาปน์กิจโกศล (โหมด อมาตยกุล)
2. ช ชื่อ นวม
3. พระมงคลรัตนราชมนตรี (ช่วง)
4. ช ชื่อ จอน
5. ช ชื่อ แสง
6. ญ ชื่อ พยอม ภรรยาจมื่นสิทธิ์แสนยารักษ์ (อ่ำ อมาตยกุล)
7. ญ ชื่อ เกษร ภรรยานายจ่ารง (กลิ่น บุณยรัตพันธุ์)
8. ญ ชื่อ ต่วน