พระยาวิจารณ์จักรกิจ (บุญรอด สวาทะสุข)
บทความนี้ได้รับแจ้งให้ปรับปรุงหลายข้อ กรุณาช่วยปรับปรุงบทความ หรืออภิปรายปัญหาที่หน้าอภิปราย
|
พลเรือตรี พระยาวิจารณ์จักรกิจ (17 มิถุนายน 2433 – 20 มิถุนายน 2510) มีนามเดิมว่า บุญรอด อดีตผู้บัญชาการทหารเรือ ผู้ร่วมก่อตั้งโรงเรียนอาชีพช่างกล และเป็นต้นสกุล สวาทะสุข
พระยาวิจารณ์จักรกิจ (บุญรอด สวาทะสุข) | |
---|---|
ผู้บัญชาการทหารเรือ | |
ดำรงตำแหน่ง 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2481 – 24 ตุลาคม พ.ศ. 2481 | |
ก่อนหน้า | ตนเอง (รักษาราชการแทน) |
ถัดไป | พลเรือเอก หลวงสินธุสงครามชัย (สินธุ์ กมลนาวิน) |
รักษาราชการผู้บัญชาการทหารเรือ | |
ดำรงตำแหน่ง 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2477 – 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2481 | |
ก่อนหน้า | พลเรือเอก หลวงสินธุสงครามชัย (สินธุ์ กมลนาวิน) |
ถัดไป | ตนเอง |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | 17 มิถุนายน พ.ศ. 2433 |
เสียชีวิต | 20 มิถุนายน พ.ศ. 2510 (77 ปี) |
คู่สมรส | เพียรผจง วิจารณ์จักรกิจ |
บุพการี |
|
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง | |
ยศ | พลเรือตรี |
ประวัติ
แก้พระยาวิจารณ์จักรกิจ มีชื่อเดิมว่า บุญรอด (ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น บุญชัย)[1] มีพี่น้องรวมทั้งสิ้น 8 คน เป็นพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกัน 3 คน คือ พลเรือตรี พระยาวิจารณจักรกิจ (บุญรอด) นางเปี่ยม วีรเดช และนางปุก คงเปรม เคยดำรงตำแหน่งทางการเมืองในคณะรัฐมนตรีคณะที่ 6 และ คณะรัฐมนตรีคณะที่ 7 ในสมัยของพระยาพหลพลพยุหเสนา และยังดำรงตำแหน่งเป็นผู้รักษาราชการตำแหน่งผู้บัญชาการทหารเรือ และผู้บัญชาการทหารเรือ โดยเมื่อขณะที่ศึกษาอยู่ ณ โรงเรียนนายเรือในช่วงเดือนตุลาคม ร.ศ. 124 (พ.ศ. 2448) กรมทหารเรือได้สั่งให้กรมยุทธศึกษาทหารเรือคัดเลือกนักเรียนนายเรือ 7 นาย เพื่อจะส่งไปศึกษาวิชาการทหารเรือ ณ ประเทศญี่ปุ่น ซึ่ง นายบุญรอด (ต่อมาเป็นพลเรือตรี พระยาวิจารณ์จักรกิจ) เป็น 1 ใน 7 นักเรียนนายเรือที่ได้รับคัดเลือกในสมัยนั้นด้วย พลเรือตรี พระยาวิจารณ์จักรกิจ เป็นหนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้งโรงเรียนอาชีพช่างกล หรือสถาบันเทคโนโลยีปทุมวันในปัจจุบัน
ยศและบรรดาศักดิ์
แก้บรรดาศักดิ์
แก้- หลวงวิจารณ์จักรกิจ (บุญรอด)
- พระยาวิจารณ์จักรกิจ (บุญรอด)
ยศทหารเรือ
แก้- ว่าที่นายเรือโท
- นายเรือเอก
- นายนาวาเอก
- พลเรือตรี
ตำแหน่งราชการ
แก้- เจ้ากรมอู่ทหารเรือ
- ผู้ช่วยผู้บัญชาการ สถานีทหารเรือกรุงเทพฯ (ฝ่ายช่าง)[2]: 269
- พ.ศ. 2475 คณะกรรมการกลางกลาโหม ฝ่ายทหารเรือ (กรรมการพิเศษ)
- พ.ศ. 2476 – 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2481 รักษาการตำแหน่งผู้บัญชาการทหารเรือ[3]: 31 [4]: 73
- 22 กันยายน พ.ศ. 2477 – 9 สิงหาคม พ.ศ. 2480 คณะรัฐมนตรี คณะที่ 6[5]
- 10 สิงหาคม พ.ศ. 2480 – 10 ธันวาคม พ.ศ. 2480 คณะรัฐมนตรี คณะที่ 7[6]
- 21 ธันวาคม พ.ศ. 2480 – 10 กันยายน พ.ศ. 2481 คณะรัฐมนตรี คณะที่ 8[7]
- พ.ศ. 2478 คณะกรรมการพิจารณาโครงการบำรุงกองทัพเรือ
- 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2481 – 23 ตุลาคม พ.ศ. 2481 ผู้บัญชาการทหารเรือ[8]: 633
- 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2481 – 24 ตุลาคม พ.ศ. 2481 ที่ปรึกษาการป้องกันพระราชอาณาจักร[9]
- 11 กันยายน พ.ศ. 2481 – 16 ธันวาคม พ.ศ. 2481 รักษาการคณะรัฐมนตรี คณะที่ 8
- พ.ศ. 2483 ที่ปรึกษาผู้บัญชาการเขตภายใน[10]: 2
- 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 – 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2494 สมาชิกวุฒิสภาไทย ชุดที่ 2 พ.ศ. 2489[11]
พระราชทานนามสกุล
แก้พระยาวิจารณ์จักรกิจ (บุญรอด) ได้รับพระราชทานนามสกุลว่า สวาทะสุข จากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อวันที่ 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2457 ตาม ประกาศพระราชทานนามสกุลครั้งที่ ๒๒[12] เป็นนามสกุลพระราชทานลำดับที่ 1,731 ใน สมุดทะเบียฬนามสกุลพระราชทาน ก่อนได้รับพระราชทานนามสกุลเดิมใช้นามสกุลว่า ทองเอม[ต้องการอ้างอิง]
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
แก้- พ.ศ. 2493 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์ช้างเผือก (ท.ช.)[1]
- พ.ศ. 2489 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์มงกุฎไทย (ต.ม.)[1]
- พ.ศ. 2460 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 5 เบญจมาภรณ์มงกุฎไทย (บ.ม.)[13]
- พ.ศ. ไม่ปรากฏ – เหรียญราชนิยม[14]: 91 [15]: 36
อ้างอิง
แก้- เชิงอรรถ
- ↑ 1.0 1.1 1.2 วิจารณ์จักรกิจ (บุญชัย สวาทะสุข), พลเรือตรี พระยา. (2510). อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ พลเรือตรี พระยาวิจารณ์จักรกิจ ท.ช.,ต.ม. (บุญชัย สวาทะสุข). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์กรมสารบรรณทหารเรือ. 107 หน้า.
- ↑ ชาญวิทย์ เกษตรศิริ และธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์. (2547). ปฏิวัติ 2475: 1932 Revolution in Siam. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์. 507 หน้า. ISBN 978-974-9-24149-3
- ↑ ประทีป สายเสน. (2551). กบฏวังหลวงกับสถานะของปรีดี พนมยงค์. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: ThanBooks. 125 หน้า. ISBN 978-974-7-81493-4
- ↑ ปรัชญากรณ์ ลครพล. (2564). กองทัพคณะราษฎร ล้อมรั้วประชาธิปไตยในยุคปฏิวัติสยาม. กรุงเทพฯ: มติชน. 280 หน้า. ISBN 978-974-0-21745-9 อ้างใน พระบรมราชโองการประกาศกำหนดหน้าที่เสนาบดีและตั้งคณะกรรมการกลางกลาโหม พ.ศ. ๒๔๗๕. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๔๙. ตอน ๐ ก (๒๐ กรกฎาคม ๒๔๗๕๗). หน้า ๒๑๑.
- ↑ ลำดับความเป็นมาของคณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 6. สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. สืบค้นเมื่อ 1 ตุลาคม 2566.
- ↑ ลำดับความเป็นมาของคณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 7. สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. สืบค้นเมื่อ 1 ตุลาคม 2566.
- ↑ ลำดับความเป็นมาของคณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 8. สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. สืบค้นเมื่อ 1 ตุลาคม 2566.
- ↑ วิชิตวงศ์ ณ ป้อมเพชร. (2546). ตำนานเสรีไทย. กรุงเทพฯ: แสงดาว. 1,413 หน้า. ISBN 978-974-9-59065-2
- ↑ ประกาศกระทรวงกลาโหม เรื่อง ให้นายทหารรับราชการ. (๒๔๘๑, ๓๑ ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม ๕๕. หน้า ๒,๖๔๕.
- ↑ ที่ระลึกในงานพระราชทานเพลิงศพ พลเอก พลเรือเอก พลอากาศเอก มังกร พรหมโยธี. พระนคร: โรงพิมพ์กรมสรรพสามิต. 174 หน้า. อ้างใน คำสั่ง บก. ทหารสูงสุด ที่ ๑/๘๓ เรื่อง บรรจุนายทหารรัชราชการในกองทัพสนาม ศาลาว่าการกลาโหม พระนคร. ลงวันที่ ๑๘ พฤศจิกายน ๒๔๘๓.
- ↑ รายชื่อสมาชิกวุฒิสภา ชุดที่ ๒ เก็บถาวร 2021-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา. สืบค้นเมื่อ 1 ตุลาคม 2566.
- ↑ ประกาศพระราชทานนามสกุลครั้งที่ ๒๒. (๒๔๕๗, ๒๒ พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม ๓๑. หน้า ๑,๙๔๖.
- ↑ พระราชทานเครื่องราชอิศริยาภรณ์. (๒๔๖๐, ๑๐ กุมภาพันธ์). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม ๓๔. หน้า ๓,๓๑๓.
- ↑ เรียม เกษสาคร. (2540). "บัญชีรายชื่อคณะกรรมการเรื่องราวร้องทุกข์", ใน การร้องทุกข์ในประเทศไทย. เนื่องในพิธีพระราชทานเพลิงศพ นายเรียม เกษสาคร ม.ป.ช., ม.ว.ม. วันพุธ ที่ ๑๒ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๐. กรุงเทพฯ: ลาร์จ ฟอร์แมท. 94 หน้า.
- ↑ สหพานิช. (2479). หลักสว่าง เล่ม 2.