พระยากำแพงเพชร (นุช)
พระยากำแพงเพชร (นุช) เจ้าเมืองกำแพงเพชร ภริยาชื่อท่านผู้หญิงชี (ชื่อจริงเรียก "กาว") ราชธิดาเจ้าผู้ครองนครเชียงราย ภายหลังได้ไปราชการทัพหลายครั้ง มีความดีความชอบพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกได้พระราชทาน ดาบด้ามทองฝักทองคำเป็นบำเหน็จ (ปัจจุบันประดับไว้ที่ศาลากลางจังหวัดกำแพงเพชร) และยังได้รับพระราชทานตำแหน่งให้เป็นผู้สำเร็จราชการเมืองกำแพงเพชร ปรากฏราชทินนามว่า "พระยารามรณรงค์ สงครามรามภักดี อภัยพิรยพาหุปรากรม" ถือศักดินา 10000 (นาหมื่นที่รั้งหัวเมืองชั้นโท) และเป็นต้นสกุล "นุชนิยม" "รามสูต"
ประวัติ แก้
พระยากำแพงเพชร (นุช) เดิมรับราชการอยู่ที่กรุงเทพ ฯ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก มีภริยาชื่อท่านผู้หญิงชี (ชื่อจริงเรียก "กาว") ราชธิดาเจ้าผู้ครองนครเชียงราย พระยากำแพงเพชร (นุช) ร่วมราชการทัพหลายครั้งจนมีความดีความชอบจนได้รับพระราชทาน ดาบด้ามทองฝักทองคำเป็นบำเหน็จ และได้รับพระราชทานตำแหน่งเจ้าเมืองกำแพงเพชร พระยากำแพงเพชร (นุช) กับท่านผู้หญิงชี (กาว) มีบุตร-ธิดา 3 คน ดังนี้
- (1) ท่านผู้หญิงแพง
- ท่านผู้หญิงแพงเป็นภริยากับพระกำแพงเพชร (นาค) มีบุตร-ธิดารวมกัน 6 คน ดังนี้
- (1) พระยากำแพงเพชร (บัว)
- รับราชการทัพเวียงจันทร์ ถึงแก่อนิจกรรมหลังจากเสร็จทัพ
- (2) พระยากำแพงเพชร (เถื่อน)
- รับราชการที่กรุงเทพ ฯ ได้รับบรรดาศักดิ์เป็น พระยาราชสงคราม (เถื่อน) ไปราชการทัพเวียงจันทร์ได้เชลยศึกจากลาวประมาณ 100 ครอบครัวกลับมาจากราชการทัพครั้งนั้นจึงมีความดีความชอบได้รับโปรดเกล้า ฯ พระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น พระยากำแพงเพชร (เถื่อน) แทนผู้เป็นพี่ พระยากำแพงเพชร (บัว) พร้อมกับให้เชลยตั้งบ้านเรือนที่วัดป่าหมู เหนือบ้านหลวงมนตรี (ปัจจุบันเรียก "เกาะยายจันทร์”) พระยากำแพงเพชร (เถื่อน) รับราชการได้ 16 ปีก็ถึงแก่อนิจกรรม
- (3) พระยากำแพงเพชร (น้อย)
- เดิมเป็นเป็นมหาดเล็ก หุ้มแพรภายหลังเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระพล (น้อย) และเป็นพระยากำแพงเพชร รับราชการอยู่ 15 ปี
- (4) พระยากำแพงเพชร (เกิด)
- เดิมเป็นมหาดเล็ก หุ้มแพรรับราชการเป็นพระยาตาก (เกิด) 10 ปี ภายหลังได้ไปราชการทัพเชียงตุง จึงได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระยากำแพงเพชร รับราชการอยู่ 11 ปี พระยากำแพงเพชร (เกิด) เป็นปู่ของพระกำแหงสงคราม (ฤกษ์ นุชนิยม)
- พระยากำแพงเพชร (เกิด) มีภริยาชื่อท่านผู้หญิงทรัพย์ มีบุตร-ธิดารวม 9 คน ดังนี้
- 1) หุ่น 2) นก สมรสกับเสือ 3) ขำ 4) หลวงวิเศษสงคราม (ดิษฐ์) 5) ผึ้ง สมรสกับพระกำแหงสงคราม (เหลี่ยม) 6) หลวงพิพิธอภัย (ต่าย รามสูต) 7) พระยากำแพงเพชร (อ้น รามสูต) 8) คุณหญิงภู่ สมรสกับพระยากำแพงเพชร (หรุ่น อินทรสูต) 9) ทองหยิบ
- ผึ้ง สมรสกับพระกำแหงสงคราม (เหลี่ยม) มีบุตรชื่อ พระกำแหงสงคราม (ฤกษ์ นุชนิยม) ซึ่งชื่อพระกำแหงสงคราม (ฤกษ์) ถูกตั้งขณะที่ พระกำแหงสงคราม (เหลี่ยม) บิดา กำจังจัดทัพไปรบสงคราม "กบฏเจ้าอนุวงศ์"
- เมื่อสมัยรัชกาลที่ 5 พระกำแหงสงคราม (ฤกษ์) เคยรับใช้ชาติในสงครามปราบศึกฮ่อ หลังสงครามสงบจึงกลับมาอยู่ที่กำแพงเพชร หลังเกษียณอายุราชการสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้ไปช่วยราชการกับ เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม แสง-ชูโต) เป็นกรมการพิเศษ ก่อตั้งค่ายสุรศักดิ์มนตรี มณฑลทหารบกที่ 7 จังหวัดลำปาง
- (5) สุดใจ เป็นมหาดเล็กหุ้มแพร รับราชการที่กรุงเทพ ฯ
- (6) อิ่ม
- (2) พระฤทธิเดช(บุญศรี) รับราชการอยู่ที่กรุงเทพ ฯ มีบุตร คือ ท่านผู้หญิงพลับ พระยานิ่ม พระยาพุ่มพิจิตร พระยากำแพงเพชร(อ่อง) และ พระรณชัย
สาย นามสกุลพระราชทาน แก้
รามสูต เป็นสกุลพระราชทาน ลำดับที่ 0693 พระราชทานให้แก่ขุนวรพัศดุ์บรรหาร (เลี่ยน) กรมศุลการกร กระทรวงพระคลังมหาสมบัติ บิดา ปู่และทวด เป็นพระยารามรณรงค์สงครามฯ บิดาคือพระยารามฯ (อ้น) ปู่คือพระยารามฯ (เกิด) ทวดคือพระยารามฯ (นาค) เขียนเป็นอักษรโรมันว่า "Ra^masuta"
อินทรสูต เป็นสกุลพระราชทาน ลำดับที่ 0724 พระราชทานให้แก่พระยารามณรงค์สงคราม (หรุ่น) นอกราชการ (เดิมเป็นเจ้าเมืองกำแพงเพชร) กับนายพันตรี หลวงราชขัณฑ์บริรักษ์ (โต๊ะ) สัสดีมณฑลกรุงเทพฯ กระทรวงกลาโหม สืบสกุลลงมาจากพระยาสุรบดินทร์สุรินทรฦาไชย อภัยพิริยพาห (ทองอิน) ผู้สำเร็จราชการเมืองไชยนาท เขียนเป็นอักษรโรมันว่า "Indrasuta"
รามบุตร เป็นสกุลพระราชทาน ลำดับที่ 1167 พระราชทานให้แก่พระประสาธน์วิริยกิจ (เรียม) ข้าหลวงประจำนครลำภูน ทวดเป็นพระยารามรณรงค์สงคราม (นุช) ผู้ว่าราชการเมืองกำแพงเพชร เขียนเป็นอักษรโรมันว่า "Ra^maputra"
นุชนิยม เป็นสกุลพระราชทาน ลำดับที่ 4787 พระราชทานให้แก่พระกำแหงสงคราม (ฤกษ์ นุชนิยม) บิดาชื่อพระกำแหงสงคราม (เหลี่ยม) ทวดชื่อพระยากำแพงเพชร (นุช) เจ้าเมืองกำแพงเพชร เขียนเป็นอักษรโรมันว่า "Nujaniyama"
อ้างอิง แก้
ศรีรัตน์ นุชนิยม. พระแสงราชศัตราทองคำ-หนึ่งในสยาม. กรุงเทพฯ : สุขุมวิทการพิมพ์. 2551. ISBN 978-974-05-7145-2
นามสกุลพระราชทาน จากเว็บไซต์ พระราชวังพญาไท
ทำเนียบผู้ว่าราชการจังหวัดกำแพงเพชร เว็บไซต์ จังหวัดกำแพงเพชร เก็บถาวร 2018-04-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
108ปี รามสูต สกุลพระราชทาน[1]
ประวัติศาตร์กำแพงเพชร จากใบบอกเมือง
ประวัติศาตร์เมืองกำแพงเพชร