พระปทุมราชาที่ 1
พระปทุมราชาที่ 1 (เขมร: បទុមរាជា) พระมหากษัตริย์แห่งกัมพูชา ครองสิริราชสมบัติระหว่างปี พ.ศ. 2182-2184
| พระปทุมราชาที่ 1 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| พระมหากษัตริย์กัมพูชา | |||||||||
| ครองราชย์ | พ.ศ. 2182-2184 | ||||||||
| รัชกาลก่อนหน้า | พระองค์ทองราชา | ||||||||
| รัชกาลถัดไป | สมเด็จพระรามาธิบดี (จันท์) | ||||||||
| ผู้สำเร็จราชการ | สมเด็จพระปทุมสุริยวงษ์ราชามหาอุปโยราช | ||||||||
| ประสูติ | พ.ศ. 2131 | ||||||||
| สวรรคต | พ.ศ. 2184 | ||||||||
| พระมเหสี | สมเด็จพระภัควดี (นักอังกุญ) | ||||||||
| พระราชบุตร | พระไชยเชฐา | ||||||||
| |||||||||
| ราชวงศ์ | ราชวงศ์วรมัน | ||||||||
| ราชสกุล | ราชสกุลตระซ็อกประแอม | ||||||||
| พระราชบิดา | สมเด็จพระปทุมสุริยวงษ์ราชามหาอุปโยราช | ||||||||
| พระราชมารดา | นักองค์วาที | ||||||||
พระปทุมราชาที่ 1 หรือนักองค์โนน หรือนนท์ เป็นพระโอรสองค์โตของพระมหาอุปโยราช (พระอุไทย) ประสูติแต่นักองค์วาทีพระราชธิดาในสมเด็จพระไชยเชษฐาที่ 2 เมื่อนักองค์นูหรือ พระองค์ทองราชา ทรงเสด็จทิวงคตอย่างกระทันหัน พระอุไทยมหาอุปโยราชผู้เป็นพระราชบิดาได้ทำการอภิเษกพระองค์ขึ้นเป็นกษัตริย์พระองค์ใหม่ ท่ามกลางความขัดแย้งและการวิพากษ์วิจารณ์ว่าการขึ้นครองราชสมบัติของพระองค์นั้นไม่สง่างาม เพราะผู้ที่สมควรได้สืบราชสมบัติคือ สมเด็จพระรามาธิบดี (จันท์)[1] พระราชโอรสอีกพระองค์ของพระไชยเชษฐาที่ 2 ผู้มีศักดิ์และสิทธิ์ตามพระราชประเพณี แต่อย่างไรก็ตามนับแต่พระไชยเชษฐาที่ 2 เสด็จทิวงคตอำนาจทางการเมืองในขณะนั้นตกอยู่ที่พระอุไทยมหาอุปโยราชทั้งสิ้น แม้พระศรีธรรมราชาที่ 2 และพระองค์ทองราชา ก็แทบมิได้มีอำนาจราชศักดิ์ใดๆ
เมื่อพระองค์ทองราชาสวรรคตอย่างลึกลับในปี พ.ศ. 2182[2] ขณะประทับอยู่ในพระราชวังและเป็นการสวรรคตแบบผิดธรรมชาติ พระองค์จันท์ซึ่งเป็นพระอนุชาของพระองค์ทองราชาสมควรที่จะได้เป็นกษัตริย์องค์ต่อไป แต่พระอุไทยกลับใช้กำลังทหารบุกเข้าล้อมพระราชวังไว้ทั้งที่ยังไม่ได้จัดการพระบรมศพนักองค์นู ทั้งยังบังคับให้พระองค์จันท์มอบราชบัลลังก์ให้องค์โนนพระราชโอรสของพระองค์เองขึ้นสืบราชบัลลังก์เป็น พระปทุมราชาที่ 1[3] ทำให้พระองค์จันท์ไม่พอพระทัยเกิดเจ็บใจแค้น ต่อมาได้วางแผนลอบปลงพระชนม์พระมหาอุปโยราชโดยว่าจ้างทหารรับจ้างชาวจามและมาเลย์ลอบปลงพระชนม์พระอุไทยขณะประทับในพระราชวัง เมื่อวันที่ 5 มกราคม พ.ศ. 2184[4] ขณะเดียวกันกับพระปทุมราชาที่ 1 เสด็จออกไปล่าสัตว์เมื่อสังหารพระอุปโยราชสำเร็จแล้วพระองค์จันท์ใด้ตามไปกุมตัวพระปทุมราชาที่ 1 พร้อมทหารติดตามสำเร็จโทษที่ชายป่าเมืองอุดง และขึ้นครองราชย์เป็น สมเด็จพระรามาธิบดี (จันท์) แห่งกัมพูชา
ดูเพิ่ม
แก้อ้างอิง
แก้- ↑ Chroniques Royales du Cambodge de 1594 à 1677. École française d'Extrême Orient. Paris 1981 ISBN 2855395372
- ↑ Robert M. Salkin; Trudy Ring (1996). Paul E. Schellinger; Robert M. Salkin (บ.ก.). Asia and Oceania. International Dictionary of Historic Places. Vol. 5. Taylor & Francis. p. 354. ISBN 1-884964-04-4.
- ↑ Bernard Philippe Groslier avec la collaboration de C.R. Boxer Angkor et le Cambodge au XVIe siècle d'après les sources portugaises et espagnoles, p. 26 Tableau III « Succession d'Ang Chan » P.U.F (Paris) 1958.
- ↑ the historical background - Shodhganga, page. 30
- Chroniques Royales du Cambodge de 1594 à 1677. École française d'Extrême Orient. Paris 1981 ISBN 2855395372
- Achille Dauphin-Meunier Histoire du Cambodge Presses universitaires de France, Paris 1968 Que sais-je ? n° 916.
| ก่อนหน้า | พระปทุมราชาที่ 1 | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| พระองค์ทองราชา | 
|
กษัตริย์กัมพูชา (1640-1642) |
|
สมเด็จพระรามาธิบดี (จันท์) |