ผู้ใช้:Potapt/กระบะทราย2
ตุรกี-อาเซอร์ไบจาน-เติร์กเมน แก้
พยัญชนะ แก้
สัทอักษร | รูปเขียน | ใช้ | ||
---|---|---|---|---|
ตุรกี | อาเซอร์ไบจาน | เติร์กเมน | ||
b | b | b | b | บ |
c | k (+ e, i, ö, ü, â, û) | k (+ e, i, ö, ü) |
| |
ç | h (h + e, i, ö, ü; e, i, ö, ü + h ท้ายพยางค์/ท้ายคำ)[# 1] |
k |
| |
d̪ | d | d | d | ด |
d͡ʒ | c | c | j | จ |
ð | z | ซ | ||
f | f | f | ฟ | |
ɸ | f | ฟ | ||
ɡ | g (+ a, ı, o, u) | q | g (+ e, i, ö, ü) | ก |
ɟ | g (+ e, i, ö, ü, â, û) | g |
| |
h | h (+ a, ı, o, u)[# 1] | h | h (+ e, i, ö, ü) | ฮ (ฮ–, –าฮ์, เ–ฮ์, ฯลฯ) |
j | y, ğ[# 2] |
y | ý | ย (ย–, –ัย, เ–ย์, –ีย์, เ–ย, ฯลฯ) |
k | k (+ a, ı, o, u), g (ท้ายคำ ยกเว้นในคำยืมบางคำ) |
k (+ a, ı, o, u / ในคำยืมจากภาษาอื่น), g (ท้ายคำ ยกเว้นในคำยืมบางคำ) |
k (+ e, i, ö, ü) | |
l | l | l | l | ล |
ɫ | l | l[# 4] | ล | |
m | m | m | m | ม |
n | n | n | n | น |
ŋ | n (+ k, g)[# 5] | n (+ k, g, q)[# 5] | ň[# 6] | ง |
p | p, b (ท้ายคำ ยกเว้นในคำยืมบางคำ) |
p, b (ท้ายคำ ยกเว้นในคำยืมบางคำ) |
p | |
q | k (+ a, o, u, y) | ก ([q] และ [k] เป็นเสียงย่อยของหน่วยเสียงเดียวกัน) | ||
ɾ | r | r | r | ร |
ɣ | ğ | ฆ | ||
ʁ | g (+ a, o, u, y) | ก ([ʁ] และ [g] เป็นเสียงย่อยของหน่วยเสียงเดียวกัน) | ||
s | s | s | ซ (ต้นพยางค์), ส (ท้ายพยางค์) | |
ʃ | ş | ş | ş | ช |
t̪ | t, d (ท้ายคำ ยกเว้นในคำยืมบางคำ) |
t, d (ท้ายคำ ยกเว้นในคำยืมบางคำ) |
t | |
t͡s | ts[# 9] | ซ, ตซ, ตส | ||
t͡ʃ | ç | ç | ç | ช |
θ | s | ซ | ||
v | v | v | ว (ต้นพยางค์), ฟ (ท้ายพยางค์) | |
β | w | ว | ||
x | h (a, ı, o, u + h ท้ายพยางค์/ท้ายคำ)[# 1] | x | h (+ a, o, u, y) |
|
z | z | z | ซ | |
ʒ | j | j | ž | ฌ |
สระ แก้
สัทอักษร | รูปเขียน | ใช้[# 10] | ||
---|---|---|---|---|
ตุรกี | อาเซอร์ไบจาน | เติร์กเมน | ||
ɑ | a | a | a |
|
æ | e (+ l, m, n, r ในพยางค์เดียวกัน) |
ə | ä | แ– (ตุรกี : perende [perændɛ] = เพแรนแด) |
ɛ | e (ท้ายคำ) | แ– (ตุรกี : perende [perændɛ] = เพแรนแด) | ||
e | e (ตำแหน่งอื่น ๆ) | e | e | เ– (ตุรกี : perende [perændɛ] = เพแรนแด) |
i | i | i | i |
|
o | o | o | o |
|
ø | ö | ö | ö |
|
u | u | u | u |
|
ɯ | ı | ı | y |
|
y | ü | ü | ü |
|
ğ ในภาษาตุรกี[# 11] แก้
ağ | [aː] |
---|---|
eğ | [eː~ej] |
iğ | [iː] |
ığ | [ɯː] |
oğ | [oː] |
uğ | [uː] |
öğ | [øː] |
üğ | [yː] |
ağa | [aː] |
ığı | [ɯː] |
uğu | [uː] |
eğe | [eje~eː] |
iği | [iː] |
üğü | [yjy~yː] |
ağu | [a.u~awu] |
oğa | [o.a~owa] |
oğu | [o.u~owu] |
uğa | [u.a~uwa] |
öğe | [øje] |
öğü | [øjy] |
üğe | [yje] |
ağı | [a.ɯ~aː~a*] |
ığa | [ɯ.a] |
eği | [eji~iː~e.i~æ*] |
iğe | [ije] |
- ในตำแหน่งท้ายพยางค์หรือท้ายคำ จะทำให้สระที่นำหน้ามีเสียงยาว เช่น dağ(lar) [daː(lar)] = ดา(ลาร์), sığ [sɯː] = ซือ; เมื่อตามหลังสระหน้า (e, i) อาจออกเสียงเป็น [j] แทน เช่น değnek [dejnec] = เดย์เนค
- ระหว่างสระหลัง (a, ı, u) ตัวเดียวกัน จะไม่ออกเสียง เช่น sığınak [sɯːnak] = ซือนัค, uğur [uːr] = อูร์
- ระหว่างสระหน้า (e, i, ü) ตัวเดียวกัน จะไม่ออกเสียง เช่น sevdiğim [sevdiːm] = เซฟดีม หรือออกเสียงเป็น [j]: düğün [dyjyn] = ดือยึน (จำเป็นต้องออกเสียง [j] แม้ในการพูดแบบเร็วเพื่อแยกให้ต่างจากคำว่า dün = ดึน)
- ระหว่างสระปากกลม (o, ö, u, ü) ต่างเสียงกัน หรือระหว่างสระปากกลม (o, ö, u, ü) กับสระปากเหยียด (a, e) มักไม่ออกเสียง แต่บางครั้งอาจออกเสียงเป็น [w] เช่น soğuk [so.uk] โซอุก หรือ [sowuk] = โซวุก, soğan [so.an] = โซอัน หรือ [sowan] = โซวัน
- ağı อาจออกเสียงเป็นสระสองตัวเรียงกันหรือออกเสียงเป็น a ยาว เช่น ağır [a.ɯr] = อาอือร์ หรือ [aːr] = อาร์
- ığa ออกเสียงเป็นสระสองตัวเรียงกันเสมอ เช่น sığan [sɯ.an] = ซืออัน
- ในรูปเขียน eği และ iğe อาจไม่ออกเสียงหรือออกเสียงเป็น [j] เหมือนสะกดด้วย y เช่น değil [dejil] = เดยิล, diğer [dijer] = ดีแยร์ ในการออกเสียงแบบไม่เป็นทางการ eği อาจกลายเป็น i ยาว เช่น değil [diːl] = ดีล
- eği และ ağı ในหน่วยคำเติมหลังแสดงอนาคตกาล -(y)AcAK- ออกเสียงแบบเป็นทางการว่า [e.i]/[a.ɯ] และแบบไม่เป็นทางการว่า [æ]/[a] เช่น seveceğim [seveˈdʒe.im] = เซเวเจอิม หรือ [seviˈdʒæm] = เซวีแจม; yazacağım [jazaˈdʒa.ɯm] = ยาซาจาอึม หรือ [jazɯˈdʒam] = ยาซือจัม
พยางค์ แก้
- พยัญชนะตัวเดียวอยู่ระหว่างสระ ให้พยัญชนะตัวนั้นเป็นพยัญชนะต้นของพยางค์ที่ตามมา เช่น karaca --> ka-ra-ca
- พยัญชนะ 2 ตัวอยู่ระหว่างสระ ให้พยัญชนะตัวแรกเป็นพยัญชนะท้ายของพยางค์ที่นำหน้า และให้พยัญชนะตัวที่สองเป็นพยัญชนะต้นของพยางค์ที่ตามมา เช่น aldı, birlik, sevmek, Şabran --> al-dı, bir-lik, sev-mek, Şab-ran (ในภาษาตุรกี-อาเซอร์ไบจาน พยัญชนะต้นพยางค์จะเป็นพยัญชนะควบไม่ได้ ยกเว้นในคำยืม)
- พยัญชนะ 3 ตัวอยู่ระหว่างสระ ให้พยัญชนะสองตัวแรกเป็นพยัญชนะท้ายของพยางค์ที่นำหน้า และให้พยัญชนะตัวที่สามเป็นพยัญชนะต้นของพยางค์ที่ตามมา เช่น altlık, Türkçe --> alt-lık, Türk-çe
- คำยืมจากภาษาอื่น ให้แบ่งพยางค์ตามการแบ่งพยางค์ในภาษาตุรกี-อาเซอร์ไบจาน เช่น program --> prog-ram (ไม่แบ่งเป็น pro-gram)
- สระ 2 ตัวเรียงกัน ให้ถอดเสียงแยกกัน
- สระตัวเดียวกันซ้อนกัน 2 ตัว ในภาษาพูดอาจออกเสียงเป็นสระเดี่ยวเสียงยาว แต่ตามหลักให้ออกเสียงแยกกัน จึงถอดเสียงแยกกันคนละพยางค์ เช่น taarruz --> ta-ar-ruz = ทาอาร์รุซ, fiil --> fi-il = ฟีอิล
- เชิงอรรถและอ้างอิง
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 Göksel, Aslı and Kerslake, Celia. (2005). Turkish: A Comprehensive Grammar.
- ↑ In Turkish, the letter ğ (yumuşak g, "soft g") sometimes gives the j sound between front vowels but it mostly lengthens the preceding vowel.
- ↑ Clark, Larry. (1998). Turkmen Reference Grammar: The voiceless velar stop /k/ is pronounced as English 'k' in 'ski' and occurs in all positions of a word.
- ↑ In Schöning, Claus. "Turkmen". The Turkic Languages. Lars Johanson and Éva Á. Csató, eds. London: Routledge, 1998. pg. 262
- ↑ 5.0 5.1 หากตามหลัง k ที่ออกเสียง [c] อย่างชัดเจน หรือตามหลัง g ที่ออกเสียง [ɟ] อย่างชัดเจน จะถูกกลืนเสียงเป็น [nʲ~ɲ]
- ↑ Clark, Larry. (1998). Turkmen Reference Grammar: The velar nasal stop /ŋ/ occurs only within or at the end of a word.
- ↑ Clark, Larry. (1998). Turkmen Reference Grammar: The voiceless bilabial stop /p/ is pronounced as English 'p' in 'spin' and occurs in all positions of a word.
- ↑ Clark, Larry. (1998). Turkmen Reference Grammar: The voiceless dental stop /t/ is pronounced similarly to English 't' in 'steep'. This consonant occurs in all positions of a word.
- ↑ Only found in Russian loanwords. In Schöning, Claus. "Turkmen". The Turkic Languages. Lars Johanson and Éva Á. Csató, eds. London: Routledge, 1998. pg. 261.; Clark, Larry. (1998). Turkmen Reference Grammar: Generally, however, Turkmen approximate the affricate /ts/ as /θ/ (/tsirk/ > /θirk/ 'circus', /sement/ > /θement/ 'cement'.)
- ↑ บางพยางค์อาจออกเสียงสระยาวได้แม้เป็นพยางค์ปิด (โดยเฉพาะในคำยืมจากภาษาอาหรับและเปอร์เซีย) แต่โดยปกติมักไม่มีเครื่องหมายบ่งบอกสระเสียงยาวในชุดตัวอักษรโรมัน ในที่นี้จึงถอดเสียงโดยใช้รูปสระสั้นเสมอเมื่อเป็นพยางค์ปิด
- ↑ Göksel, Aslı; Kerslake, Celia (2005). Turkish: A Comprehensive Grammar. Routledge. pp. 7–8.
คาซัค แก้
- คำที่ยืมจากภาษารัสเซียหรือได้รับอิทธิพลจากการออกเสียงในภาษารัสเซีย บางคำอาจออกเสียงไม่ตรงตามรูปเขียน ควรถอดเสียงตามการออกเสียงของคำนั้น
- เสียงพยัญชนะและสระบางเสียงอาจแปรเป็นเสียงอื่นได้อีกขึ้นอยู่กับบริบท หากเสียงแปรนั้นเกิดขึ้นอย่างไม่สม่ำเสมอ ไม่ส่งผลต่อความหมาย และไม่ใช่เสียงที่มีในภาษาไทย จะไม่นำมาพิจารณาในที่นี้
พยัญชนะ แก้
อักษรโรมัน (พ.ศ. 2561) |
อักษรซีริลลิก | เสียง | ใช้ | ตัวอย่าง |
---|---|---|---|---|
b | б |
|
|
|
ch | ч | t͡ɕ~t͡ʃ | ช |
|
d | д |
|
|
|
f | ф | f | ฟ |
|
g | г | ɡ | ก |
|
ǵ | ғ | ʁ~ɣ | ฆ |
|
h | х | x~χ | ฆ |
|
һ | h | ฮ |
| |
| ||||
j | ж | ʒ[# 2] | ฌ |
|
k | к | k | ก |
|
l | л | l | ล |
|
m | м | m | ม |
|
n | н |
|
|
|
ń | ң | ŋ | ง |
|
p | п | p | ป |
|
q | қ |
|
| |
r | р | r~ɾ | ร |
|
s | с | s |
|
|
sh | ш | ʃ~ʂ~ɕ | ช |
|
shch/şş | щ[# 5] | ɕː | ช |
|
t | т | t | ต |
|
ts | ц[# 5] | t͡s | ซ, ตซ, ตส |
|
v | в | v |
|
|
| ||||
z | з | z | ซ |
|
สระ แก้
อักษรโรมัน (พ.ศ. 2561) |
อักษรซีริลลิก | เสียง | ใช้ | ตัวอย่าง |
---|---|---|---|---|
a | а | ɑ |
|
|
á | ә | æ | แ– |
|
e | e |
|
|
|
e | э[# 5] | e | เ– |
|
|
| |||
i | i | ɘ~ɪ |
|
|
o | о |
|
|
|
ó | ө |
|
|
|
u | ұ | ʊ~u |
|
|
ú | ү | ʉ~y |
|
|
y | ы | ə~ɯ |
|
|
|
| |||
ıa | я | jɑ |
|
|
ıo | ё | jo |
|
|
ıý | ю | jʊw~jʉw~ju~jy |
|
|
- เชิงอรรถและอ้างอิง
- ↑ 1.0 1.1 Lars Johanson, Éva Á. Csató. (1998). The Turkic Languages.: The opposition /b/ vs. /p/ is neutralised in initial and final position, whereas the opposition /d/ vs. /t/ and /ɡ/ vs. /k/ are neutralised in the final position. อย่างไรก็ตาม ในภาษาคาซัคมีคำที่ลงท้ายด้วย b และ d น้อยมาก และส่วนมากเป็นคำยืมจากภาษาอื่น
- ↑ ในภาคใต้และภาคตะวันออกของคาซัคสถาน รวมถึงในชุมชนที่พูดภาษาคาซัคในอุซเบกิสถานและจีน ออกเสียงพยัญชนะนี้เป็น [d͡ʒ] http://slaviccenters.duke.edu/sites/slaviccenters.duke.edu/files/file-attachments/kazakh-grammar.pdf
- ↑ http://slaviccenters.duke.edu/sites/slaviccenters.duke.edu/files/file-attachments/kazakh-grammar.pdf
- ↑ Lars Johanson, Éva Á. Csató. (1998). The Turkic Languages. ระบุว่า q ออกเสียง [χ] เมื่ออยู่หลัง a แต่ไม่ระบุว่า q จะออกเสียงดังกล่าวเมื่ออยู่ระหว่าง a กับสระตัวอื่นหรือไม่ ในที่นี้จึงไม่นำเสียง [χ] มาพิจารณา
- ↑ 5.0 5.1 5.2 ในชุดตัวอักษรโรมันที่รัฐบาลคาซัคสถานประกาศใช้เมื่อ พ.ศ. 2560 และ พ.ศ. 2561 ไม่ปรากฏอักษรโรมันสำหรับถ่ายอักษรซีริลลิกตัวนี้
- ↑ Lars Johanson, Éva Á. Csató. (1998). The Turkic Languages. ระบุว่า การแทรกเสียง [j] หน้าสระ e ในตำแหน่งต้นคำไม่ได้เป็นอิทธิพลจากภาษารัสเซีย เพราะพบในภาษาคาซัคที่ใช้ในจีนเช่นกัน เพียงแต่การแทรกเสียงเช่นนี้จะยิ่งเด่นชัดขึ้นในกลุ่มผู้พูดสองภาษา (คาซัคและรัสเซีย)
- ↑ บางแหล่งระบุว่าออกเสียงเป็น [uw] หรือ [yw] ขึ้นอยู่กับสัทลักษณะของสระตัวอื่นในคำเดียวกัน ในที่นี้ใช้สัญลักษณ์ [ʊw] และถอดเสียงโดยใช้รูปสระอุ/อูในทุกกรณีเพื่อลดความซับซ้อน
คีร์กีซ แก้
1. к
- 1.1. เมื่ออยู่หน้าหรือหลังสระหน้า (э, и, ө, ү) ออกเสียง [k] ก
- 1.2 เมื่ออยู่หน้าหรือหลังสระหลัง (а, ы, о, у) ออกเสียง [q] ก (เช่น кыргыз [qɯrˈɢɯz])
- 1.3 เมื่ออยู่ระหว่างสระหลัง (а, ы, о, у) ออกเสียง [χ] ฆ
2. г
- 2.1 เมื่ออยู่หน้าหรือหลังสระหน้า (э, и, ө, ү) ออกเสียง [g] ก
- 2.2 เมื่ออยู่ระหว่างสระหน้า (э, и, ө, ү) ออกเสียง [ɣ] ฆ
- 2.3 เมื่ออยู่หน้าหรือหลังสระหลัง (а, ы, о, у) ออกเสียง ก/ฆ [ɢ~ʁ] (เช่น кыргыз [qɯrˈɢɯz])
- 2.4 เมื่ออยู่ระหว่างสระหลัง (а, ы, о, у) ออกเสียง [ʁ] ฆ
3. ң
- 3.1 เมื่ออยู่หน้าหรือหลังสระหน้า (э, и, ө, ү) ออกเสียง [ŋ]
- 3.2 เมื่ออยู่หน้าหรือหลังสระหลัง (а, ы, о, у) ออกเสียง [ɴ]
4. ю เมื่ออยู่ระหว่างสระหน้า (э, и, ө, ү) ออกเสียง [jy]