บันทึกดูมสเดย์ (อังกฤษ: Domesday Book) เป็นบันทึกจากการสำรวจสำมะโนประชากรในอังกฤษที่ทำเสร็จใน ค.ศ. 1086 ตามพระราชโองการในพระเจ้าวิลเลียมที่ 1 การสำรวจดูมสเดย์ก็คล้ายกับการสำรวจสำมโนประชากรที่ทำกันในคริสต์ศตวรรษที่ 20 และ 21

บันทึกดูมสเดย์  
“บันทึกดูมสเดย์” ภาพพิมพ์จากภาพร่างโดย แอนดรูว์ วิลเลียมส์
“Historic Byways and Highways of
Old England” ค.ศ. 1900
ผู้ประพันธ์พระเจ้าวิลเลียมที่ 1 แห่งอังกฤษ
(ผู้สั่งให้มีการสำรวจ)
ชื่อเรื่องต้นฉบับDomesday Book
หัวเรื่องบันทึกจากการสำรวจสำมโนประชากรของอังกฤษเพื่อการเก็บภาษี
วันที่พิมพ์ค.ศ. 1086

บันทึกเหตุการณ์ของชาวแองโกล-แซกซันกล่าวว่าขณะที่ประทับอยู่ที่กลอสเตอร์ระหว่างคริสต์มาสในปี ค.ศ. 1085 พระเจ้าวิลเลียมมีพระราชโองการให้องคมนตรีของพระองค์ส่งเจ้าหน้าที่ไปทั่วทุกตำบลทุกหมู่บ้านในเกาะอังกฤษเพื่อสำรวจว่าเจ้าของที่ดินแต่ละคนมีที่ดินและสัตว์เลี้ยงเท่าใดและตีราคาเป็นจำนวนเท่าใด

จุดมุ่งหมายหลักของการสำรวจครั้งนี้ก็เพื่อที่จะได้ทราบว่าใครมีทรัพย์สมบัติเท่าใดและใครมีหน้าที่ต้องจ่ายภาษีภายใต้พระเจ้าเอ็ดเวิร์ดธรรมสักขี การตัดสินของผู้สำรวจดูมสเดย์เป็นคำขาด—ข้อความในบันทึกถึงจำนวนอสังหาริมทรัพย์และมูลค่าของทรัพย์สินเป็นบันทึกที่ตายตัวที่ไม่สามารถเรียกร้องให้เปลี่ยนแปลงได้

ตัวบันทึกเขียนภาษาละตินที่มีคำภาษาท้องถิ่นที่ไม่มีศัพท์ภาษาละตินแทรกอยู่บ้าง ภาษาที่ใช้ย่อสั้นมากเป็นส่วนใหญ่คล้ายการจดชวเลข คำว่า “Domesday” มาจากคำว่า “dom” ในภาษาอังกฤษเก่า ซึ่งกลายมาเป็นคำว่า “doom” ในภาษาอังกฤษสมัยใหม่ ที่แปลว่า “การทำบัญชี” หรือ “การตัดสิน” ฉะนั้น “ดูมสเดย์” จึงหมายความตรงตัวว่าเป็นวันพิพากษา (Day of Judgment) ซึ่งหมายความว่าผู้ปกครองสำรวจบัญชีทรัพย์สินของผู้อยู่ในปกครอง

ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2006 หอจดหมายเหตุแห่งชาติ (National Archives) ก็ทำ “บันทึกดูมสเดย์” ทั้งฉบับเป็นออนไลน์เป็นครั้งแรก

ดูเพิ่ม แก้

แหล่งข้อมูลอื่น แก้

  วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ บันทึกดูมสเดย์