นครพิเศษของประเทศญี่ปุ่น

ประเภทของนครในประเทศญี่ปุ่น

นครพิเศษ (ญี่ปุ่น: 特例市โรมาจิTokureishiทับศัพท์: โทกูเรชิ) ของประเทศญี่ปุ่น เป็นนครที่มีประชากรอย่างน้อย 200,000 คน และเป็นนครที่ได้รับมอบหมายอำนาจหน้าที่ที่ตามปกติแล้วจะดำเนินการโดยจังหวัด อำนาจหน้าที่เหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของหน้าที่ที่มอบหมายให้กับนครศูนย์กลาง

ซัปโปโระฮาโกดาเตะอาซาฮิกาวะอาโอโมริฮาจิโนเฮะโมริโอกะเซ็นไดอากิตะยามางาตะฟูกูชิมะโคริยามะอิวากิมิโตะสึกูบะอุตสึโนมิยะมาเอบาชิทากาซากิอิเซซากิโอตะไซตามะ (เมือง)คาวาโงเอะคูมางายะคาวางูจิโทโกโรซาวะคาซูกาเบะโซกะโคชิงายะชิบะฟูนาบาชิคาชิวะฮาจิโอจิโยโกฮามะคาวาซากิโยโกซูกะฮิรัตสึกะโอดาวาระชิงาซากิซางามิฮาระอัตสึงิยามาโตะนีงาตะนางาโอกะโจเอ็ตสึโทยามะคานาซาวะฟูกูอิโคฟุนางาโนะมัตสึโมโตะกิฟุชิซูโอกะฮามามัตสึนูมาซุฟูจินาโงยะโทโยฮาชิโอกาซากิอิจิโนมิยะคาซูงาอิโทโยตะยกกาอิจิโอตสึเกียวโตโอซากะซาไกคิชิวาดะโทโยนากะซูอิตะทากัตสึกิฮิรากาตะอิบารากิยาโอะเนยางาวะฮิงาชิโอซากะโคเบะฮิเมจิอามางาซากิอากาชินิชิโนมิยะคาโกงาวะทาการาซูกะนาระวากายามะทตโตริมัตสึเอะโอกายามะคูราชิกิฮิโรชิมะคูเระฟูกูยามะชิโมโนเซกิทากามัตสึมัตสึยามะโคจิคิตะกีวชูฟูกูโอกะคูรูเมะซางะนางาซากิซาเซโบะคูมาโมโตะโออิตะมิยาซากิคาโงชิมะนาฮะ
(สามารถคลิกที่วงกลมได้)
     นครใหญ่ที่รัฐกำหนด
     นครศูนย์กลาง
     นครพิเศษ

การปกครองรูปแบบนี้กำหนดขึ้นโดยกฎหมายปกครองตนเองท้องถิ่นมาตรา 252 วรรค 26 นครพิเศษจะได้รับการแต่งตั้งโดยคณะรัฐมนตรีหลังจากมีการร้องขอจากสภานครและสภาจังหวัด

เนื่องจากระดับความอิสระในการปกครองตนเองที่มอบหมายให้กับนครพิเศษนั้นคล้ายคลึงกับที่ให้กับนครศูนย์กลาง หลังจากประชุมปรึกษาหารือกับรัฐบาลท้องถิ่น การปกครองในรูปแบบนครพิเศษนี้จึงได้ถูกยกเลิกตามพระราชบัญญัติการปกครองตนเองท้องถิ่นฉบับแก้ไขเพิ่มเติม ซึ่งมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2015 และทำให้นครที่มีประชากรอย่างน้อย 200,000 คนในขณะนี้สามารถขอยกฐานะเป็นนครศูนย์กลางได้โดยตรง ส่วนนครพิเศษที่ยังไม่ได้ยกฐานะก็ยังคงมีอำนาจปกครองตนเอง ซึ่งเรียกว่า นครพิเศษ ณ เวลาที่บังคับใช้ (施行時特例市, Shikōji Tokurei shi, ชิโกจิ โทกูเร ชิ) นอกจากนี้ นครพิเศษที่มีประชากรต่ำกว่า 200,000 คน สามารถขอยกฐานะเป็นนครศูนย์กลางเป็นกรณีพิเศษได้ภายในห้าปีหลังจากที่มีการยกเลิกการปกครองรูปแบบนครพิเศษ ซึ่งคือก่อนวันที่ 1 เมษายน 2020[1]

นครพิเศษนั้นไม่เหมือนกับเขตพิเศษของโตเกียว อีกทั้งยังแตกต่างจากนครพิเศษ (特別市, tokubetsu-shi, โทกูเบ็ตสึ-ชิ) ที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายปกครองตนเองท้องถิ่นระหว่างปี 1947 ถึง 1956 แต่ไม่เคยมีการนำมาใช้ นครพิเศษดังกล่าวจะได้เป็นนครที่เป็นอิสระจากจังหวัด (ในเชิงเปรียบเทียบ เขตพิเศษก็คือเขตที่ไม่ขึ้นกับนคร) โดยก่อนหน้านั้นเรียกว่า "หกนครใหญ่" (โรกุ ไดโตชิ) ซึ่งประกาศใช้ในปี 1922 (เหลือเพียงห้าแห่งในปี 1947 เนื่องจากนครโตเกียวถูกยกเลิกในสงคราม) และได้กลายเป็นนครใหญ่ที่รัฐกำหนดในปี 1956 ซึ่งมีอำนาจปกครองตนเองมากขึ้น แต่ไม่ได้เป็นอิสระจากจังหวัดอย่างสมบูรณ์[2]

รายชื่อนครพิเศษ

แก้

ณ วันที่ 1 เมษายน 2020 มีนคร 25 แห่งที่มีฐานะเป็น "นครพิเศษ ณ เวลาที่บังคับใช้" ได้แก่

ภูมิภาค จังหวัด ชื่อ วันที่ยกฐานะ
เป็นนครพิเศษ
หมายเหตุ
คันโต อิบารากิ   สึกูบะ 1 เมษายน 2007 กำลังพิจารณายกฐานะเป็นนครศูนย์กลาง[3]
กุมมะ   อิเซซากิ 1 เมษายน 2007
  โอตะ 1 เมษายน 2007
ไซตามะ   โทโกโรซาวะ 1 เมษายน 2002
  โซกะ 1 เมษายน 2004
  คาซูกาเบะ 1 เมษายน 2008
  คูมางายะ 1 เมษายน 2009 มีนโยบายยกเลิกการยกฐานะเป็นนครศูนย์กลางในกรณีพิเศษ[4]
คานางาวะ   โอดาวาระ 1 พฤศจิกายน 2000
  ยามาโตะ 1 พฤศจิกายน 2000
  ฮิรัตสึกะ 1 เมษายน 2001
  อัตสึงิ 1 เมษายน 2002
  ชิงาซากิ 1 เมษายน 2003
ชูบุ นีงาตะ   นางาโอกะ 1 เมษายน 2007
  โจเอ็ตสึ 1 เมษายน 2007
ชิซูโอกะ   นูมาซุ 1 พฤศจิกายน 2000
  ฟูจิ 1 เมษายน 2001
ไอจิ   คาซูงาอิ 1 เมษายน 2001
มิเอะ   ยกกาอิจิ 1 พฤศจิกายน 2000
คันไซ โอซากะ   อิบารากิ 1 เมษายน 2001
  คิชิวาดะ 1 เมษายน 2002 เป็นนครพิเศษที่มีประชากรโดยประมาณน้อยที่สุด ณ เวลาที่เริ่มบังคับใช้
มีเป้าหมายที่จะยกฐานะเป็นนครพิเศษในเดือนเมษายน 2018 แต่ประกาศเลื่อนออกไปเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม 2016
เฮียวโงะ   คาโกงาวะ 1 เมษายน 2002
  ทาการาซูกะ 1 เมษายน 2003
คีวชู ซางะ   ซางะ 1 เมษายน 2014 ที่ตั้งศาลากลางจังหวัด

อ้างอิง

แก้
  1. 日本總務省 - 中核市・施行時特例市. soumo.go.jp.
  2. Satoru Ohsugi (2011): The Large City System of Japan เก็บถาวร 2019-09-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Council of Local Authorities for International Relations and Institute for Comparative Studies in Local Governance, National Graduate Institute for Policy Studies. – หมายเหตุ: เอกสารนี้แปลโทกุเรชิเป็น "special case city" และใช้คำว่า "special city" สำหรับโทกูเบ็ตสึชิ
  3. つくば市が中核市候補市として中核市市長会へ加入しました(H27.12.1)|中核市市長会 สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน 2016
  4. จดหมายข่าวสภานครคูมางายะ ฉบับที่ 43 หน้า 9 เผยแพร่เมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม 2016 (เข้าถึงเมื่อ 1 เมษายน 2018)

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้