ท้าววรคณานันท์ (หม่อมราชวงศ์แป้ม มาลากุล)

ท้าววรคณานันท์ มีนามเดิมว่า หม่อมราชวงศ์แป้ม เป็นธิดาในพระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นปราบปรปักษ์ กับหม่อมจับ มาลากุล ณ อยุธยา เกิดเมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2419 เมื่ออายุได้ 17 ปี บิดานำขึ้นถวายตัวสมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ โปรดให้ฝึกหัดราชการแผนกรักษาพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ ต่อมาเป็นผู้บัญชาการแผนกรักษาพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ โดยที่ท่านมีหน้าที่รักษากุญแจห้องเก็บพระราชทรัพย์อันมหาศาลซึ่งโดยมากเป็นเครื่องเพชรทองของประดับอันล้ำค่าของสมเด็จพระศรีพัชรินทราฯ จนคนทั้งหลายเรียกขานนามท่านว่า "คุณห้องทอง"


ท้าววรคณานันท์
(หม่อมราชวงศ์แป้ม มาลากุล)

เกิดหม่อมราชวงศ์แป้ม มาลากุล
17 พฤษภาคม พ.ศ. 2419
เสียชีวิต12 ธันวาคม พ.ศ. 2502 (83 ปี)
ชื่ออื่นคุณห้องทอง
บุพการี

นอกจากนั้นท่านมีหน้าที่สอนและควบคุมการทำดอกไม้สดในงานพระราชพิธีต่าง ๆ มีเจ้านายและข้าราชการนำบุตรหลาน มาถวายตัวในราชสำนักสมเด็จพระศรีพัชรินทราฯ รวมทั้งงานเย็บปักถักร้อยต่าง ๆ ต่อมาวันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2468 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ พระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นท้าวทรงกันดาล มีตำแหน่งบังคับบัญชาการพระคลังใน ถือศักดินา 1,000[1] และวันที่ 25 เมษายน พ.ศ. 2493 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรโปรดเกล้าฯ พระราชทานบรรดาศักดิ์ เป็นท้าววรคณานันท์ อัพภันตรปตานี ราชนารีกิจวิจารณ์ เป็นใหญ่กว่าท้าวนางทั้งปวง ตรวจสั่งสอนความผิดและชอบข้าราชการฝ่ายในทั้งปวง ถือศักดินา 3,000[2]

ท้าววรคณานันท์ถึงอนิจกรรมเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม พ.ศ. 2502[3] ได้รับพระราชทานเพลิงศพ ณ พระเมรุ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร วันที่ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2503

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ แก้

ลำดับสาแหรก แก้

อ้างอิง แก้

  1. "พระราชทานสัญญาบัตรบรรดาศักดิ์ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 42 (0 ง): 3890. 28 มีนาคม พ.ศ. 2468. สืบค้นเมื่อ 13 ธันวาคม 2559. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
  2. "เรื่องพระราชทานบรรดาศักดิ์ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 67 (25ง): 1703–1704. 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2493. สืบค้นเมื่อ 13 ธันวาคม 2559. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
  3. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์. เกิดวังปารุสก์. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์ River Books, [ม.ป.ป.]. ISBN 974-8225-22-4
  4. "แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ฝ่ายหน้าและฝ่ายใน ประจำปี 2493" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 67 (25): 1807. 2 พฤษภาคม 2493.
  5. "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัตยุบัน ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 27 (0ง): 3100. 19 มีนาคม พ.ศ. 2453. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
  6. "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43 (0ง): 3118. 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2465. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-20. สืบค้นเมื่อ 2014-10-25. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
  7. แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ เล่ม 71 ตอนที่ 4 ราชกิจจานุเบกษา 12 มกราคม 2497
  • สมโภชพระนครครบรอบร้อยปี. พระนคร : โรงพิมพ์รุ่งเรืองรัตน์, 2503. 110 หน้า. [พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพท้าววรคณานันท์ (ม.ร.ว แป้ม มาลากุล)]