ท่าอวกาศยาน
ท่าอวกาศยาน (อังกฤษ: spaceport) หรือ คอสโมโดรม (อังกฤษ: cosmodrome) เป็นสถานที่สำหรับปล่อยหรือรับยานอวกาศ โดยเปรียบได้กับท่าเรือสำหรับเรือหรือท่าอากาศยานสำหรับเครื่องบิน คำว่า ท่าอวกาศยาน และคำว่า คอสโมโดรม นั้นใช้กันโดยทั่วไปสำหรับสถานที่ที่สามารถส่งยานอวกาศเข้าสู่วงโคจรรอบโลกหรือบนเส้นทางโคจรของดาวเคราะห์[1] อย่างไรก็ตาม ฐานปล่อยจรวดสำหรับเที่ยวบินในวงโคจรย่อยเพียงอย่างเดียวบางครั้งก็เรียกว่า ท่าอวกาศยาน เช่นเดียวกัน และในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาฐานปล่อยใหม่และที่กำลังจะสร้างขึ้นสำหรับเที่ยวบินในวงโคจรย่อยที่มีมนุษย์เดินทางด้วยนั้นมักเรียกหรือตั้งชื่อว่า "ท่าอวกาศยาน" สถานีอวกาศและฐานปล่อยที่จะสร้างในอนาคตบนดวงจันทร์บางครั้งก็เรียกว่าท่าอวกาศยาน หากตั้งใจให้เป็นฐานสำหรับการเดินทางโดยเฉพาะ[2]
คำว่า ฐานปล่อยจรวด (rocket launch site) ใช้สำหรับสิ่งอำนวยความสะดวกใด ๆ ที่ใช้ในการปล่อยจรวด อาจมีแท่นยิงหนึ่งแห่งหรือมากกว่าหรือฐานที่เหมาะสมในการติดตั้งแท่นยิงที่สามารถเคลื่อนย้ายได้ โดยทั่วไปแล้วจะถูกล้อมรอบด้วยพื้นที่ปลอดภัยขนาดใหญ่ ซึ่งมักเรียกว่า ระยะจรวด หรือ ระยะขีปนาวุธ ขอบเขตคำดังกล่าวอาจรวมถึงพื้นที่ซึ่งคาดว่าจะปล่อยจรวดขึ้นบิน และส่วนประกอบบางส่วนของจรวดอาจลงจอดภายในนั้น บางครั้งจะมีสถานีติดตามด้วย ซึ่งจะอยู่ในระยะไม่ไกลเพื่อที่จะประเมินขั้นตอนของการปล่อยได้[3]
ท่าอวกาศยานหลักมักมีฐานปล่อยมากกว่าหนึ่งแห่ง ซึ่งสามารถดัดแปลงเป็นฐานปล่อยจรวดสำหรับจรวดขนส่งประเภทต่าง ๆ (ฐานเหล่านี้สามารถแยกออกจากกันได้ด้วยเหตุผลด้านความปลอดภัย) สำหรับจรวดขนส่งที่มีเชื้อเพลิงเหลว สิ่งอำนวยความสะดวกในการจัดเก็บที่เหมาะสม และในบางกรณี จำเป็นต้องมีสิ่งอำนวยความสะดวกในการผลิต สิ่งอำนวยความสะดวกในการประมวลผลในสถานที่สำหรับตัวขับดันที่เป็นของแข็งก็มีอยู่ทั่วไปเช่นกัน
ท่าอวกาศยานอาจรวมถึงทางวิ่งเครื่องบินสำหรับการบินขึ้นและลงจอดของเครื่องบินเพื่อสนับสนุนการดำเนินงานของท่าอวกาศยาน หรือเพื่อรองรับจรวดขนส่งแบบมีปีกของ HTHL หรือ HTVL
ท่าอวกาศยานที่ดำเนินงานส่งมนุษย์ แก้
ท่าอวกาศยานบัยโกเงอร์, คาซัคสถาน (เที่ยวบินของโซเวียตและรัสเซีย)
สถานีกองทัพอากาศแหลมคะแนเวอรัล, รัฐฟลอริดา, สหรัฐ- ศูนย์อวกาศเคนเนดี, รัฐฟลอริดา, สหรัฐ
ศูนย์ส่งดาวเทียมจิ่วเฉฺวียน, จีน- คอร์นแรนช์, รัฐเท็กซัส, สหรัฐ
ท่าอวกาศยานที่ดำเนินงานส่งดาวเทียม แก้
| ท่าอวกาศยาน | ที่ตั้ง | ปี |
|---|---|---|
 ท่าอวกาศยานบัยโกเงอร์, บัยโกเงอร์/เตอเรียตัม, คาซัคสถาน[4]
|
คาซัคสถาน | 1957– |
 สถานีกองทัพอากาศแหลมคะแนเวอรัล, รัฐฟลอริดา, สหรัฐ[5]
|
สหรัฐ | 1958– |
| ฐานทัพอวกาศแวนเดนเบิร์ก, รัฐแคลิฟอร์เนีย, สหรัฐ[6]
|
สหรัฐ | 1959– |
| Wallops Flight Facility, รัฐเวอร์จิเนีย, สหรัฐ[7]
|
สหรัฐ | 1961–1985 |
| เพลเซตสค์คอสโมโดรม, รัสเซีย[8]
|
รัสเซีย | 1966– |
| ศูนย์อวกาศเคนเนดี, รัฐฟลอริดา, สหรัฐ
|
สหรัฐ | 1967– |
 พื้นที่หวงห้ามวูเมรา, ออสเตรเลีย
|
ออสเตรเลีย | 1967, 1971 |
 ศูนย์อวกาศอุจิโนะอุระ, ญี่ปุ่น
|
ญี่ปุ่น | 1970– |
 ท่าอวกาศยานยุโรปเฟรนช์เกียนา, เฟรนช์เกียนา, ฝรั่งเศส[9]
|
ฝรั่งเศส | 1970– |
 ศูนย์ส่งดาวเทียมจิ่วเฉฺวียน, จีน
|
จีน | 1970– |
| ศูนย์อวกาศทาเนกาชิมะ, ญี่ปุ่น
|
ญี่ปุ่น | 1975– |
 ศูนย์อวกาศสตีษ ธวัน, อินเดีย
|
อินเดีย | 1979– |
| ศูนย์ส่งดาวเทียมซีชาง, จีน[10]
|
จีน | 1984– |
| ศูนย์ส่งดาวเทียมไท่หยวน, จีน[11]
|
จีน | 1988– |
 Palmachim Air Force Base, อิสราเอล
|
อิสราเอล | 1988– |
| Svobodny Cosmodrome, รัสเซีย[12]
|
รัสเซีย | 1997–2006 |
| Pacific Spaceport Complex, รัฐอะแลสกา, สหรัฐ[13][14]
|
สหรัฐ | 2001– |
| Yasny Cosmodrome, รัสเซีย[15]
|
รัสเซีย | 2006– |
| ท่าอวกาศภูมิภาคกลางมหาสมุทรแอตแลนติก, รัฐเวอร์จิเนีย, สหรัฐ[16]
|
สหรัฐ | 2006– |
 ศูนย์อวกาศเซมนาน, อิหร่าน[7][17]
|
อิหร่าน | 2009– |
 สถานีส่งดาวเทียมโซแฮ, เกาหลีเหนือ
|
เกาหลีเหนือ | 2012– |
 ศูนย์อวกาศนาโร, เกาหลีใต้[18]
|
เกาหลีใต้ | 2013– |
| วอสตอชนีคอสโมโดรม, รัสเซีย
|
รัสเซีย | 2016– |
| ศูนย์ส่งดาวเทียมเหวินชาง, จีน
|
จีน | 2016– |
 Rocket Lab Launch Complex 1, นิวซีแลนด์
|
นิวซีแลนด์ | 2018– |
| ศูนย์อวกาศชาห์รุด, อิหร่าน
|
อิหร่าน | 2020– |
อ้างอิง แก้
- ↑ Roberts, Thomas G. (2019). "Spaceports of the World". Center for Strategic and International Studies. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 August 2020. สืบค้นเมื่อ 1 Jul 2020.
- ↑ "Moon as a Spaceport - NASA's Mars Forum - by IdeaScale". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 December 2014.
- ↑ Merritt Island Spaceflight Tracking and Data Network station
- ↑ "Baikonur". www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 February 2002.
- ↑ "Vandenberg". www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 February 2002.
- ↑ 7.0 7.1 "Wallops Island". www.astronautix.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 3 March 2022. สืบค้นเมื่อ 23 April 2022.
- ↑ "Plesetsk". www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 December 2007.
- ↑ "Arianespace - Launch program activity". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 February 2014. สืบค้นเมื่อ 26 May 2009.
- ↑ "Xichang". www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 January 2005.
- ↑ "Taiyuan". www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 December 2016.
- ↑ "Svobodniy". www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2 August 2002.
- ↑ "Kodiak". www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 July 2009.
- ↑ Kodiak Readies for Quick Launch, Aviation Week, April 2010, accessed 26 April 2010. "Alaska's remote Kodiak Launch Complex is state-of-the-art, has a perfect mission record, and will soon be able to launch a satellite-carrying rocket within 24 hours of mission go-ahead."
- ↑ "Dombarovskiy". www.astronautix.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 June 2008.
- ↑ "Welcome to Virginia Space". www.vaspace.org. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 14 August 2021. สืบค้นเมื่อ 1 October 2021.
- ↑ "Imam Khomeini Space Center | Facilities". NTI. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 July 2017. สืบค้นเมื่อ 2017-11-30.
- ↑ "news.xinhuanet.com". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 4 February 2013.
แหล่งข้อมูลอื่น แก้
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Spaceports
นิยามแบบพจนานุกรมของ ท่าอวกาศยาน ที่วิกิพจนานุกรม- U.S. Spaceports Online Reference Guide
- Center for Strategic and International Studies: Spaceports of the World
- Sheboygan Spaceport’s Future – Sea to Space
- HighBeam Research: Spaceflight of fancy: Lawmakers question fiscal feasibility of Southern New Mexico's proposed spaceport; supporters count on jobs. เก็บถาวร 25 มกราคม 2013 ที่ archive.today
- Spaceport Earth: The Reinvention of Spaceflight Spaceport Earth: The Reinvention of Spaceflight - categories | Overlook Press
