ทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก

ระวังสับสนกับ ทางรถไฟสายตะวันออก

ทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก[1][2][note 1] หรือ ทางรถไฟสายฉะเชิงเทรา–สัตหีบ[3] เป็นเส้นทางเดินรถไฟทางไกลระหว่างจังหวัดของการรถไฟแห่งประเทศไทย ประกอบด้วยสองช่วงหลักคือ ชุมทางฉะเชิงเทรา-ชุมทางแก่งคอย[1] และ ชุมทางฉะเชิงเทรา-ท่าเรือแหลมฉบัง[2]-ท่าเรือพาณิชย์สัตหีบ-ท่าเรือมาบตาพุด โดยมีช่วงชุมทางฉะเชิงเทรา-ชุมทางคลองสิบเก้า ซ้อนทับกับทางรถไฟสายตะวันออก[note 2][1]

ทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก
State Railway of Thailand Logo 2019.svg
ทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก
ขบวนพิเศษที่ 1151-1152 กรุงเทพ - มาบตาพุด - ฉะเชิงเทรา - คลองสิบเก้า - แก่งคอย - กรุงเทพ
ขณะผ่านสถานีญาณสังวราราม
ข้อมูลทั่วไป
สถานะเปิดให้บริการ /
ก่อสร้างส่วนต่อขยาย
เจ้าของการรถไฟแห่งประเทศไทย
ปลายทาง
การดำเนินงาน
รูปแบบรถไฟระหว่างเมือง
ระบบรถไฟทางไกล
ของการรถไฟแห่งประเทศไทย
ผู้ดำเนินงานการรถไฟแห่งประเทศไทย
และบริษัทเอกชนในส่วน
ของสถานีขนถ่ายสินค้า
ศูนย์ซ่อมบำรุงโรงรถจักรดีเซลแก่งคอย
ข้อมูลทางเทคนิค
ระยะทาง269.38 กม. (167.38 ไมล์)
รางกว้างราง 1 เมตร ทางเดี่ยว
(ระหว่างโครงการก่อสร้างทางคู่)

ประวัติแก้ไข

เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2512 รัฐบาลได้ออกพระราชกฤษฎีกาเวนคืนที่ดินในจังหวัดฉะเชิงเทรา และจังหวัดชลบุรี เพื่อก่อสร้างทางรถไฟระหว่างสถานีฉะเชิงเทรา - สัตหีบ[4] ในปีพ.ศ. 2514 - พ.ศ. 2520 การรถไฟแห่งประเทศไทยได้ทำการสำรวจ วางแนวเขต และเวนคืนที่ดินในบริเวณแนวที่จะก่อสร้าง และได้เริ่มก่อสร้างในปี พ.ศ. 2524 จนแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2528[5] ต่อมา วันที่ 19 สิงหาคม พ.ศ. 2538 ได้มีพิธีเปิดทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออกอย่างเป็นทางการ หลังทางรถไฟช่วงชุมทางคลองสิบเก้า-ชุมทางแก่งคอย สร้างแล้วเสร็จ โดยมีสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงเป็นประธานในพิธีเปิด ที่สถานีรถไฟญาณสังวราราม[6]

รายชื่อสถานีแก้ไข

ชื่อสถานี / ที่หยุดรถ ชื่อภาษาอังกฤษ เลขรหัส ระยะทางจาก กท. ชั้นสถานี ตัวย่อ หมายเหตุ
ชุมทางฉะเชิงเทรา - ท่าเรือพาณิชย์สัตหีบ
ชุมทางฉะเชิงเทรา Chachoeng Sao Junction 3023 60.99 กม. 1 ฉท.
แปดริ้ว Paet Riu 3025 62.87 กม. * แร
ดอนสีนนท์ Don Si Non 3026 75.97 กม. 3 ดอ.
พานทอง Phan Thong 3029 91.53 กม. 3 งท. เข้าเขตจังหวัดชลบุรี
ชลบุรี Chon Buri 3032 107.79 กม. 1 ชบ.
แสนสุข Saen Sook 3033 114.46 กม. * แน.
บางพระ Bang Phra 3034 121.31 กม. 3 ระ.
เขาพระบาท Khao Phrabat 3035 125.35 กม. * ขะ.
ชุมทางศรีราชา Si Racha Junction 3036 130.60 กม. 2 ศช.
บางละมุง Bang Lamung 3039 144.08 กม. 2 มุ.
พัทยา Pattaya 3041 155.14 กม. 3 พา.
พัทยาใต้ Pattaya Tai 3042 158.82 กม. * ใต.
ตลาดน้ำสี่ภาค พัทยา Pattaya Floating Market 3124 163.00 กม. * ตภ.

เป็นป้ายหยุดรถที่สร้างขึ้นใหม่ เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว
โดยจะมีขบวนรถพิเศษนำเที่ยวที่ 987/988 ที่จัดขึ้นเฉพาะกิจมาให้บริการทุกวันเสาร์-อาทิตย์
และมีขบวนรถธรรมดาที่ 283/284 กรุงเทพ-พัทยา-บ้านพลูตาหลวง-พัทยา-กรุงเทพ ทุกวันจันทร์-วันศุกร์

บ้านห้วยขวาง Ban Huai Kwang 3043 168.34 กม. 3 ยข.
ญาณสังวราราม Yanasangwararam 3123 171.10 กม. * ญส. อดีตเคยเป็นสถานีไม่มีทางสะดวก แต่มีรางตัน 1 ราง ปัจจุบันลดระดับเป็นที่หยุดรถ
สวนนงนุช Suan Nong Nuch 3044 174.09 กม. * นุ.
ชุมทางเขาชีจรรย์ Kao Chi Chan Junction 3045 180.00 กม. 3 ชจ. มีทางแยกไปสายมาบตาพุด
บ้านพลูตาหลวง Ban Plu Ta Luang 3047 184.03 กม. 3 พต.
อู่ตะเภา U-Tapao 189.00 กม. 2 สามารถเดินทางไปสนามบินนานาชาติอู่ตะเภาได้
แสมสาร Samaesarn 3048 191.09 กม.[7] **
แจมโบรี Jamboree 3049 193.09 กม.[8] ** แโ สร้างขึ้นเฉพาะกิจเพื่อรองรับงานชุมนุมลูกเสือโลกในอดีต ปัจจุบันเลิกใช้งานแล้ว
จุกเสม็ด Chuk Samet 195.00 กม. 2 สถานีรถไฟประจำอำเภอสัตหีบ

และเป็นสถานีสิ้นสุดปลายทาง ตัวสถานีใกล้กับเรือหลวงจักรีนฤเบศร์ หาดนางรำ หาดนางรอง และหาดน้ำใส

ท่าเรือพาณิชย์สัตหีบ Sattahip Port 3050 195.50 กม. พิเศษ หบ.

โครงการส่วนต่อขยายแก้ไข

ช่วงฉะเชิงเทรา - ท่าเรือแหลมฉบังแก้ไข

ช่วงฉะเชิงเทรา - แก่งคอย และทางเลี่ยงเมืองแก้ไข

สะพานข้ามแม่น้ำบางปะกงแก้ไข

สะพานข้ามแม่น้ำบางปะกง
 
สะพานทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก
มองจากฝั่ง ต.หน้าเมือง
พิกัด13°41′45″N 101°05′27″E / 13.6958°N 101.0907°E / 13.6958; 101.0907
เส้นทางทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก กม. 64+094.653 - 64+958.245
ข้ามแม่น้ำบางปะกง
ที่ตั้งตำบลบางไผ่ และ ตำบลหน้าเมือง อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา จังหวัดฉะเชิงเทรา
ชื่ออื่นสะพานยกระดับบางปะกง
ผู้ดูแลการรถไฟแห่งประเทศไทย
เหนือน้ำเขื่อนบางปะกง
ท้ายน้ำสะพานฉะเชิงเทรา
ข้อมูลจำเพาะ
วัสดุคอนกรีตเสริมแรง
ความยาว1,743.20 เมตร (5,719.2 ฟุต)
ความลึกของน้ำ16 เมตร (52 ฟุต)
ช่วงยาวที่สุด30 เมตร (98 ฟุต)
จำนวนช่วง105
จำนวนตอม่อ5
ที่ตั้ง
 

สะพานข้ามแม่น้ำบางปะกง[9] หรือที่เรียกว่า สะพานยกระดับบางปะกง[10] อยู่บริเวณกิโลเมตรที่ 64+094.653 ถึง กิโลเมตรที่ 64+958.245 ตั้งอยู่ระหว่างที่หยุดรถแปดริ้ว และสถานีดอนสีนนท์ สะพานมีความยาวประมาณ 1743.20 เมตร ประกอบด้วยสะพานเดิม และสะพานใหม่สร้างคู่ขนานกันไปสำหรับเดินรถข้ามแม่น้ำบางปะกง ซึ่งเป็นบริเวณที่มีวิวทิวทัศน์ที่สวยงามจุดหนึ่งบนเส้นทาง สามารถมองเห็นภาพมุมกว้างของตัวเมืองฉะเชิงเทราริมฝั่งแม่น้ำบางปะกงได้รอบทิศทาง โดยสามารถนั่งรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก และรถไฟนำเที่ยวขบวนพิเศษเพื่อข้ามสะพานและชมวิวทิวทัศน์[11]

สะพานข้ามแม่น้ำบางปะกงทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออกนั้นถือเป็นสะพานยกระดับผ่านช่วงเมืองแห่งแรก ๆ ของประเทศไทยที่มีการก่อสร้างขึ้น ซึ่งช่วงหนึ่งของสะพานก่อสร้างเป็นทางโค้งที่มีลักษณะที่สวยงามซึ่งถือเป็นจุดชมวิวสำคัญอีกแห่งสำหรับผู้ที่ชื่นชอบการนั่งรถไฟ[12] และนับเป็นสะพานยกระดับที่ยาวที่สุดในภาคตะวันออกของประเทศไทย[10]

ลักษณะของสะพาน ใช้ตอม่อแบบเสากลมคู่ขนาน มีตอม่อทั้งสิ้นจำนวน 105 ช่วง อยู่ในแม่น้ำบางปะกงทั้งหมด 5 ช่วง ซึ่งช่วงในแม่น้ำบางปะกงระยะห่างแต่ละช่วงประมาณ 30 เมตร[9]

หมายเหตุแก้ไข

  1. การรถไฟแห่งประเทศไทย ใช้ชื่อ สายชายฝั่งทะเลตะวันออก ในเส้นทางชุมทางแก่งคอย-ท่าเรือแหลมฉบัง
  2. ตามอ้างอิงระบุว่าช่วง ชุมทางฉะเชิงเทรา-ชุมทางคลองสิบเก้า-อรัญประเทศ เป็นสายตะวันออก

อ้างอิงแก้ไข

  1. 1.0 1.1 1.2 โครงการทางคู่ เส้นทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก ช่วงฉะเชิงเทรา – คลองสิบเก้า – แก่งคอย เก็บถาวร 2015-06-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน การรถไฟแห่งประเทศไทย
  2. 2.0 2.1 โครงการทางคู่ เส้นทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก ช่วงฉะเชิงเทรา – ศรีราชา – แหลมฉบัง เก็บถาวร 2016-04-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน การรถไฟแห่งประเทศไทย
  3. "พระราชบัญญัติ เวนคืนอสังหาริมทรัพย์ ในท้องที่อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา อำเภอบ้านโพธิ์ จังหวัดฉะเชิงเทรา และอำเภอพานทอง อำเภอเมืองชลบุรี อำเภอศรีราชา อำเภอบางละมุง อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี เพื่อสร้างทางรถไฟสายฉะเชิงเทรา–สัตหีบ พ.ศ. 2540" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 114 (66 ก): 25. 10 พฤศจิกายน 2540. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
  4. พระราชกฤษฎีกากำหนดเขตที่ดินในบริเวณที่ที่จะเวนคืน ในท้องที่อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา อำเภอบ้านโพธิ์ อำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา และอำเภอพานทอง อำเภอเมืองชลบุรี อำเภอศรีราชา อำเภอบางละมุง อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี พ.ศ. ๒๕๑๒ (เพื่อสร้างทางรถไฟสายฉะเชิงเทรา - แหลมฉบัง - สัตหีบ)
  5. ประวัติแขวงบำรุงทางศรีราชา บล็อกของ สมบุญ ธรรมวรางกูร
  6. รายงานประจำปีการรถไฟแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2538
  7. http://portal.rotfaithai.com/modules.php?name=Forums&file=viewtopic&t=3104&postdays=0&postorder=asc&start=80
  8. http://portal.rotfaithai.com/modules.php?name=Forums&file=viewtopic&t=3104&postdays=0&postorder=asc&start=80
  9. 9.0 9.1 การรถไฟแห่งประเทศไทย. รายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการก่อสร้างทางคู่ในเส้นทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก : ศรีราชา-ฉะเชิงเทรา. หน้า 2-35
  10. 10.0 10.1 รักพล สาระนาค. (2553). Seaside Express จากแก่งคอย สู่มาบตาพุด Nature Explore, (125), 78-81
  11. "ตะลอนทัวร์อิ่มบุญ อิ่มอร่อย ช้อปคุ้ม เสริมสิริมงคลรับปีใหม่ ด้วยขบวนรถ KIHA 183". kapook.com. 2023-01-02.
  12. panyanut(cherry) (2022-12-04). "พา 'เข้าโค้ง' ชมสารพัดโค้งตามเส้นทางรถไฟในไทยที่แฟนพันธุ์แท้คัดมาให้แล้วว่าต้องไปชม". The Cloud.