ทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก

ทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก[1][2][note 1] หรือ ทางรถไฟสายฉะเชิงเทรา–สัตหีบ[3] เป็นเส้นทางเดินรถไฟทางไกลระหว่างจังหวัดของการรถไฟแห่งประเทศไทย ประกอบด้วยสองช่วงหลักคือ ชุมทางฉะเชิงเทรา-ชุมทางแก่งคอย[1] และ ชุมทางฉะเชิงเทรา-ท่าเรือแหลมฉบัง[2]-ท่าเรือพาณิชย์สัตหีบ-ท่าเรือมาบตาพุด โดยมีช่วงชุมทางฉะเชิงเทรา-ชุมทางคลองสิบเก้า ซ้อนทับกับทางรถไฟสายตะวันออก[note 2][1]

ทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก
ทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก
ขบวนพิเศษที่ 1151-1152 กรุงเทพ - มาบตาพุด - ฉะเชิงเทรา - คลองสิบเก้า - แก่งคอย - กรุงเทพ
ขณะผ่านสถานีญาณสังวราราม
ข้อมูลทั่วไป
สถานะเปิดให้บริการ /
ก่อสร้างส่วนต่อขยาย
เจ้าของการรถไฟแห่งประเทศไทย
ปลายทาง
การดำเนินงาน
รูปแบบรถไฟระหว่างเมือง
ระบบรถไฟทางไกล
ของการรถไฟแห่งประเทศไทย
ผู้ดำเนินงานการรถไฟแห่งประเทศไทย
และบริษัทเอกชนในส่วน
ของสถานีขนถ่ายสินค้า
ศูนย์ซ่อมบำรุงโรงรถจักรดีเซลแก่งคอย
ข้อมูลทางเทคนิค
ระยะทาง269.38 กม. (167.38 ไมล์)
รางกว้างราง 1 เมตร ทางเดี่ยว
(ระหว่างโครงการก่อสร้างทางคู่)
แผนที่เส้นทาง
60+993 กม.
ชุมทางฉะเชิงเทรา
ทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก
62+870 กม.
แปดริ้ว
75+975 กม.
ดอนสีนนท์
91+535 กม.
พานทอง
107+795 กม.
ชลบุรี
121+242 กม.
บางพระ
125+350 กม.
เขาพระบาท
130+605 กม.
ชุมทางศรีราชา
139+850 กม.
แหลมฉบัง
ท่าเรือแหลมฉบัง
บ่อวิน
พนานิคม
หนองละลอก
หนองตะพาน
ระยอง
ห้วยโป่ง
ทับมา
บางละมุง
155+140 กม.
พัทยา
158+820 กม.
พัทยาใต้
163+280 กม.
ตลาดน้ำ 4 ภาค
168+340 กม.
บ้านห้วยขวาง
171+100 กม.
ญาณสังวราราม
สวนนงนุช
180.00 กม.
ชุมทางเขาชีจรรย์
192.25 กม.
บ้านฉาง
200.48 กม.
มาบตาพุด
ท่าเรือมาบตาพุด
184.03 กม.
บ้านพลูตาหลวง
189.00 กม.
อู่ตะเภา
195.00 กม.
จุกเสม็ด
ทางรถไฟสายตะวันออก
สะพานข้ามแม่น้ำบางปะกงในจังหวัดฉะเชิงเทรา

ประวัติ แก้

เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2512 รัฐบาลได้ออกพระราชกฤษฎีกาเวนคืนที่ดินในจังหวัดฉะเชิงเทรา และจังหวัดชลบุรี เพื่อก่อสร้างทางรถไฟระหว่างสถานีฉะเชิงเทรา - สัตหีบ[4] ในปีพ.ศ. 2514 - พ.ศ. 2520 การรถไฟแห่งประเทศไทยได้ทำการสำรวจ วางแนวเขต และเวนคืนที่ดินในบริเวณแนวที่จะก่อสร้าง และได้เริ่มก่อสร้างในปี พ.ศ. 2524 จนแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2528[5] ต่อมา วันที่ 19 สิงหาคม พ.ศ. 2538 ได้มีพิธีเปิดทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออกอย่างเป็นทางการ หลังทางรถไฟช่วงชุมทางคลองสิบเก้า-ชุมทางแก่งคอย สร้างแล้วเสร็จ โดยมีสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงเป็นประธานในพิธีเปิด ที่สถานีรถไฟญาณสังวราราม[6]

พื้นที่ที่เส้นทางผ่าน แก้

เขต / อำเภอ จังหวัด
เมืองฉะเชิงเทรา / บ้านโพธิ์ ฉะเชิงเทรา
พานทอง / เมืองชลบุรี / ศรีราชา / บางละมุง / สัตหีบ ชลบุรี
บ้านฉาง / เมืองระยอง ระยอง
รายชื่อสถานีรถไฟชุมทางฉะเชิงเทรา – จุกเสม็ด
รายชื่อสถานีรถไฟชุมทางศรีราชา – แหลมฉบัง
รายชื่อสถานีรถไฟชุมทางเขาชีจรรย์ – มาบตาพุด

โครงการส่วนต่อขยาย แก้

ช่วงฉะเชิงเทรา - ท่าเรือแหลมฉบัง แก้

ช่วงฉะเชิงเทรา - แก่งคอย และทางเลี่ยงเมือง แก้

สะพานข้ามแม่น้ำบางปะกง แก้

สะพานข้ามแม่น้ำบางปะกง
 
สะพานทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก
มองจากฝั่ง ต.หน้าเมือง
พิกัด13°41′45″N 101°05′27″E / 13.6958°N 101.0907°E / 13.6958; 101.0907
เส้นทางทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก กม. 64+094.653 - 64+958.245
ข้ามแม่น้ำบางปะกง
ที่ตั้งตำบลบางไผ่ และ ตำบลหน้าเมือง อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา จังหวัดฉะเชิงเทรา
ชื่ออื่นสะพานยกระดับบางปะกง
ผู้ดูแลการรถไฟแห่งประเทศไทย
เหนือน้ำเขื่อนบางปะกง
ท้ายน้ำสะพานฉะเชิงเทรา
ข้อมูลจำเพาะ
วัสดุคอนกรีตเสริมแรง
ความยาว1,743.20 เมตร (5,719.2 ฟุต)
ความลึกของน้ำ16 เมตร (52 ฟุต)
ช่วงยาวที่สุด30 เมตร (98 ฟุต)
จำนวนช่วง105
จำนวนตอม่อ5
ที่ตั้ง
 

สะพานข้ามแม่น้ำบางปะกง[7] หรือที่เรียกว่า สะพานยกระดับบางปะกง[8] อยู่บริเวณกิโลเมตรที่ 64+094.653 ถึง กิโลเมตรที่ 64+958.245 ตั้งอยู่ระหว่างที่หยุดรถแปดริ้ว และสถานีดอนสีนนท์ สะพานมีความยาวประมาณ 1743.20 เมตร ประกอบด้วยสะพานเดิม และสะพานใหม่สร้างคู่ขนานกันไปสำหรับเดินรถข้ามแม่น้ำบางปะกง ซึ่งเป็นบริเวณที่มีวิวทิวทัศน์ที่สวยงามจุดหนึ่งบนเส้นทาง สามารถมองเห็นภาพมุมกว้างของตัวเมืองฉะเชิงเทราริมฝั่งแม่น้ำบางปะกงได้รอบทิศทาง โดยสามารถนั่งรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก และรถไฟนำเที่ยวขบวนพิเศษเพื่อข้ามสะพานและชมวิวทิวทัศน์[9]

สะพานข้ามแม่น้ำบางปะกงทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออกนั้นถือเป็นสะพานยกระดับผ่านช่วงเมืองแห่งแรก ๆ ของประเทศไทยที่มีการก่อสร้างขึ้น ซึ่งช่วงหนึ่งของสะพานก่อสร้างเป็นทางโค้งที่มีลักษณะที่สวยงามซึ่งถือเป็นจุดชมวิวสำคัญอีกแห่งสำหรับผู้ที่ชื่นชอบการนั่งรถไฟ[10] และนับเป็นสะพานยกระดับที่ยาวที่สุดในภาคตะวันออกของประเทศไทย[8]

ลักษณะของสะพาน ใช้ตอม่อแบบเสากลมคู่ขนาน มีตอม่อทั้งสิ้นจำนวน 105 ช่วง อยู่ในแม่น้ำบางปะกงทั้งหมด 5 ช่วง ซึ่งช่วงในแม่น้ำบางปะกงระยะห่างแต่ละช่วงประมาณ 30 เมตร[7]

หมายเหตุ แก้

  1. การรถไฟแห่งประเทศไทย ใช้ชื่อ สายชายฝั่งทะเลตะวันออก ในเส้นทางชุมทางแก่งคอย-ท่าเรือแหลมฉบัง
  2. ตามอ้างอิงระบุว่าช่วง ชุมทางฉะเชิงเทรา-ชุมทางคลองสิบเก้า-อรัญประเทศ เป็นสายตะวันออก

อ้างอิง แก้

  1. 1.0 1.1 1.2 โครงการทางคู่ เส้นทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก ช่วงฉะเชิงเทรา – คลองสิบเก้า – แก่งคอย เก็บถาวร 2015-06-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน การรถไฟแห่งประเทศไทย
  2. 2.0 2.1 โครงการทางคู่ เส้นทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก ช่วงฉะเชิงเทรา – ศรีราชา – แหลมฉบัง เก็บถาวร 2016-04-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน การรถไฟแห่งประเทศไทย
  3. "พระราชบัญญัติ เวนคืนอสังหาริมทรัพย์ ในท้องที่อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา อำเภอบ้านโพธิ์ จังหวัดฉะเชิงเทรา และอำเภอพานทอง อำเภอเมืองชลบุรี อำเภอศรีราชา อำเภอบางละมุง อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี เพื่อสร้างทางรถไฟสายฉะเชิงเทรา–สัตหีบ พ.ศ. 2540" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 114 (66 ก): 25. 10 พฤศจิกายน 2540.
  4. พระราชกฤษฎีกากำหนดเขตที่ดินในบริเวณที่ที่จะเวนคืน ในท้องที่อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา อำเภอบ้านโพธิ์ อำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา และอำเภอพานทอง อำเภอเมืองชลบุรี อำเภอศรีราชา อำเภอบางละมุง อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี พ.ศ. ๒๕๑๒ (เพื่อสร้างทางรถไฟสายฉะเชิงเทรา - แหลมฉบัง - สัตหีบ)
  5. ประวัติแขวงบำรุงทางศรีราชา บล็อกของ สมบุญ ธรรมวรางกูร
  6. รายงานประจำปีการรถไฟแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2538
  7. 7.0 7.1 การรถไฟแห่งประเทศไทย. รายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการก่อสร้างทางคู่ในเส้นทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก : ศรีราชา-ฉะเชิงเทรา. เก็บถาวร 2022-11-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หน้า 2-35
  8. 8.0 8.1 รักพล สาระนาค. (2553). Seaside Express จากแก่งคอย สู่มาบตาพุด Nature Explore, (125), 78-81
  9. "ตะลอนทัวร์อิ่มบุญ อิ่มอร่อย ช้อปคุ้ม เสริมสิริมงคลรับปีใหม่ ด้วยขบวนรถ KIHA 183". kapook.com. 2023-01-02.
  10. panyanut(cherry) (2022-12-04). "พา 'เข้าโค้ง' ชมสารพัดโค้งตามเส้นทางรถไฟในไทยที่แฟนพันธุ์แท้คัดมาให้แล้วว่าต้องไปชม". The Cloud.