ถนนสี่พระยา (อักษรโรมัน: Thanon Si Phraya) ถนนสายหนึ่งในพื้นที่เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร ถือเป็นถนนสายรองของพื้นที่ เป็นถนนเชื่อมระหว่างถนนเจริญกรุงกับถนนพระรามที่ 4 ความยาวทั้งหมด 1,645 เมตร มีจุดเริ่มต้นที่แขวงบางรัก ที่ด้านหน้าโรงแรมรอยัลออร์คิดเชอราตัน ใกล้กับศูนย์การค้าริเวอร์ซิตี้ จนกระทั่งไปสิ้นสุดที่แยกสามย่านอันเป็นจุดตัดระหว่างถนนพระรามที่ 4 กับถนนพญาไท โดยทำหน้าที่เป็นเส้นแบ่งระหว่างแขวงสี่พระยากับแขวงมหาพฤฒาราม

สี่พระยา
จุดเริ่มต้นของถนนอยู่ใกล้กับท่าเรือสี่พระยามองไปทางแยกสี่พระยา ซึ่งเป็นจุดที่พบกับถนนเจริญกรุง
ข้อมูลของเส้นทาง
ความยาว1.645 กิโลเมตร (1.022 ไมล์)
ทางแยกที่สำคัญ
ปลายทางทิศตะวันตกซอยกัปตันบุช ในเขตบางรัก กรุงเทพมหานคร
 
ปลายทางทิศตะวันออกถนนพระรามที่ 4 / ถนนพญาไท ในเขตบางรัก / เขตปทุมวันกรุงเทพมหานคร

ประวัติ

แก้

ชื่อถนนสี่พระยามีที่มาจากการที่ขุนนางซึ่งมีบรรดาศักดิ์เป็นพระยา 4 คน ได้แก่ พระยาอินทราธิบดีสีหราชรองเมือง (ม.ร.ว.ลพ สุทัศน์), พระยาพิพัฒโกษา (เซเรสติโน ซาเวียร์), พระยานรฤทธิ์ราชหัช (ทองดี โชติกเสถียร) และพระยานรนารถภักดี (สุด บุนนาค) รวมถึงหลวงมนัศมานิต (เถียน โชติกเสถียร) ได้ร่วมกันซื้อที่ดินระหว่างถนนสุรวงศ์กับคลองผดุงกรุงเกษมและสร้างผ่านที่ดินเชื่อมต่อกับถนนเจริญกรุง คือ วัดหัวลำโพงไปตกท่าน้ำ คือ ท่าน้ำสี่พระยา พระยาทั้ง 4 คนได้น้อมเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามว่า "ถนนสี่พระยา" เมื่อ พ.ศ. 2449 ตามที่พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสวัสดิประวัติ กรมพระสมมตอมรพันธ์ ทรงกราบบังคมทูลถวายความเห็น แต่มีพระราชกระแสว่า ถนนสี่พระยานี้เจ้าของมิได้ตัดเพื่อสาธารณประโยชน์ แต่ทำเพื่อผลประโยชน์ โดยทรงเทียบว่าไม่เหมือนกับวัดสามพระยา แต่ก็ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามดังกล่าว และเสด็จพระราชดำเนินเปิดถนนสี่พระยาเมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน ปีเดียวกัน

แนวเส้นทาง

แก้

ถนนสี่พระยาเป็นถนนขนาด 3 ช่องจราจร ในช่วงแรกจะจัดการจราจรแบบทิศทางเดียว เริ่มจากตรอกกัปตันบุช (ซอยเจริญกรุง 30) ซึ่งอยู่ระหว่างตรอกฮ่องกงกับที่ทำการไปรษณีย์กลางบางรัก ถึงแยกนเรศ จากนั้นจะจัดการจราจรแบบสองทิศทาง ไปจนถึงแยกสามย่าน โดยมีทิศทางมุ่งหน้าแยกสามย่าน 2 ช่องจราจร และมุ่งหน้าแยกนเรศ 1 ช่องจราจร พื้นที่บริเวณนี้ในอดีตเป็นแหล่งการค้าขายสำคัญที่ต่อเนื่องมาจากย่านเยาวราช, สำเพ็ง และตลาดน้อย ในเขตสัมพันธวงศ์ เป็นที่ตั้งของบริษัทห้างร้านใหญ่ ๆ หลายแห่ง เช่น ห้างเซ็นทรัลสาขาแรก (บริเวณปากตรอก), โรงพิมพ์หมอบรัดเลย์ (โรงพิมพ์แห่งแรกของประเทศไทย), สถานทูตโปรตุเกส (สถานทูตแห่งแรกในกรุงเทพมหานคร ตัวอาคารสถานทูตเป็นสถาปัตยกรรมแบบอาณานิคม), อาคารศุลกสถาน (โรงภาษีที่เก็บภาษีจากเรือสินค้าต่างชาติ ตัวอาคารเป็นสถาปัตยกรรมแบบปัลลาดีโอ), ที่ทำการหอการค้าไทย (แรกเริ่มก่อตั้ง คือ บริษัทเอ็กซอนโมบิล) เป็นต้น และยังมีบ้านเรือนของชาวต่างประเทศโดยเฉพาะชาวตะวันตกอีกมากด้วย ปัจจุบันหลายหลังก็ยังปรากฏอยู่[1]

รายชื่อทางแยก

แก้
รายชื่อทางแยกบน ถนนสี่พระยา ทิศทาง: ซอยกัปตันบุช – สามย่าน
จังหวัด กม.ที่ ชื่อจุดตัด ซ้าย ขวา
  ซอยกัปตันบุช – สามย่าน (ถนนสี่พระยา)
กรุงเทพมหานคร 0+000 ซอยกัปตันบุช เชื่อมต่อจาก:   ซอยกัปตันบุช
0+200 แยกสี่พระยา   ถนนเจริญกรุง ไป ไม่มี
0+470 แยกสี่พระยา-มหานคร   ถนนมหานคร ไปถนนพระรามที่ 4   ถนนมหาเศรษฐ์ ไปถนนสุรวงศ์
1+100 แยกนเรศ ไม่มี   ถนนนเรศ ไปถนนสุรวงศ์
1+400 แยกทรัพย์ ไม่มี   ถนนทรัพย์ ไปถนนสุรวงศ์
1+645 แยกสามย่าน   ถนนพระรามที่ 4 ไปหัวลำโพง   ถนนพระรามที่ 4 ไปศาลาแดง
ตรงไป:   ถนนพญาไท ไปปทุมวัน
      สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

อ้างอิง

แก้
  1. อรณี แน่นหนา. นามนี้มีที่มา. กรุงเทพฯ : ประพันธ์สาส์น, 2545. 216 หน้า. หน้า 52–53. ISBN 9789742308483

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้

13°43′52″N 100°31′17″E / 13.731094°N 100.521347°E / 13.731094; 100.521347