ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 สายกรุงเทพมหานคร−บ้านฉาง เป็นทางหลวงพิเศษระหว่างเมืองสายแรกของประเทศไทย มีระยะทางยาว 125.865 กิโลเมตร ทางสายนี้เป็นโครงข่ายทางหลวงที่มีความสำคัญในการพัฒนาเส้นทางคมนาคมขนส่งกับพื้นที่บริเวณชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก แก้ไขปัญหาการจราจรติดขัดคับคั่งในถนนสุขุมวิท และถนนเทพรัตน และเป็นทางเชื่อมเข้าสู่ท่าอากาศยานสากลแห่งใหม่ คือ ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ถนนสายนี้ได้รับการกำหนดให้เป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงเอเชียสาย 19 และทางหลวงเอเชียสาย 123 ในปัจจุบัน ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ได้ใช้การเก็บค่าผ่านทางระบบปิด โดยจะมีการเก็บค่าผ่านทางตามจำนวนกิโลเมตรที่ผู้ใช้ทางพิเศษใช้

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7
ข้อมูลของเส้นทาง
ส่วนหนึ่งของ (กรุงเทพฯ–ทางแยกต่างระดับหนองขาม) และ (กรุงเทพฯ–ทางแยกต่างระดับพัทยา (โป่ง))
ความยาว:	125.865 กิโลเมตร (78.209 ไมล์)
ใช้งาน:	พ.ศ. 2541 – ปัจจุบัน
ประวัติ:	สร้าง พ.ศ. 2537
ทางแยกที่สำคัญ
ปลายทิศตะวันตก:	ทางพิเศษศรีรัช / ถ.ศรีนครินทร์ / ถ.พระราม 9 ในเขตสวนหลวง กรุงเทพฯ
	กาญจนาภิเษก (ตะวันออก) ในเขตสะพานสูง-เขตประเวศ กรุงเทพฯ ทางแยกไปบรรจบถนนเทพรัตน ใน อ.บางปะกง จ.ฉะเชิงเทรา ถ.สิริโสธร ใน อ.บางปะกง จ.ฉะเชิงเทรา ถ.ศุขประยูร ใน อ.เมือง จ. ชลบุรี ทล.344 ใน อ.เมือง จ. ชลบุรี ทล.361 ใน จ. ชลบุรี ทางแยกเข้าท่าเรือแหลมฉบัง / ทล.331 ใน อ.ศรีราชา จ. ชลบุรี ทล.36 ใน อ.บางละมุง จ. ชลบุรี
ปลายทิศใต้:	สุขุมวิท ในพัทยา อ.บางละมุง จ.ชลบุรี
ระบบทางหลวง
ทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง

ปัจจุบันทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 มีเส้นทางตั้งแต่กรุงเทพมหานครไปถึงแค่เพียงเมืองพัทยาเท่านั้น ซึ่งเส้นทางไปยังอำเภอบ้านฉางอยู่ในระหว่างการก่อสร้าง นอกจากนี้ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ในปัจจุบัน ยังถูกกำหนดในเส้นทางอื่นอีก ได้แก่ ทางแยกไปบรรจบถนนเทพรัตน, ทางแยกเข้าชลบุรี, ทางแยกเข้าท่าเรือแหลมฉบัง และทางแยกเข้าพัทยา รวมถึงทางแยกไปบรรจบทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3 (บ้านอำเภอ) ซึ่งอยู่ในระหว่างการก่อสร้าง

รายละเอียดของเส้นทาง

แนวทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 และทางแยกต่างระดับ

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ขาเข้ากรุงเทพมหานคร บริเวณทางแยกต่างระดับศรีนครินทร์ ในแขวงสวนหลวง เขตสวนหลวง

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ฝั่งมุ่งหน้าไปเมืองพัทยา บริเวณทางแยกต่างระดับชลบุรี ในตำบลหนองรี อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี

เส้นทางหลัก

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ในช่วงแรกมีชื่อเรียกว่า ถนนกรุงเทพ–ชลบุรี หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า ถนนกรุงเทพ–ชลบุรีสายใหม่ เป็นถนนขนาด 8 ช่องจราจร เริ่มต้นที่ปลายทางพิเศษศรีรัช ส่วน D และถนนพระราม 9 บริเวณจุดตัดกับถนนศรีนครินทร์ ที่ทางแยกต่างระดับศรีนครินทร์ เขตสวนหลวง กรุงเทพมหานคร มีแนวทางตัดไปทางทิศตะวันออก ข้ามคลองบึงบ้านม้า เป็นเส้นแบ่งเขตการปกครองระหว่างเขตสะพานสูงกับเขตประเวศ ตัดกับทางหลวงพิเศษหมายเลข 9 ที่ทางแยกต่างระดับทับช้าง ข้ามคลองแม่จันทร์เข้าสู่เขตลาดกระบัง ตัดกับถนนร่มเกล้าที่ทางแยกต่างระดับร่มเกล้า เบี่ยงไปทางตะวันออกเฉียงใต้ข้ามทางรถไฟสายตะวันออก ก่อนเข้าสู่จังหวัดสมุทรปราการ ผ่านอำเภอบางเสาธง และอำเภอบางบ่อ แล้วผ่านอำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา ข้ามแม่น้ำบางปะกง จากนั้นเข้าสู่จังหวัดชลบุรี ผ่านอำเภอพานทอง เข้าสู่อำเภอเมืองชลบุรี และสิ้นสุดช่วงแรกที่ทางแยกต่างระดับคีรีนคร โดยมีเส้นทางตัดแยกออกไปยังเขตเทศบาลเมืองชลบุรี

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ในช่วงที่สอง ซึ่งเรียกถนนในช่วงนี้ว่า ถนนชลบุรี–พัทยา เข้าสู่อำเภอศรีราชา มีเส้นทางตัดแยกไปยังท่าเรือแหลมฉบัง ที่ทางแยกต่างระดับหนองขาม โดยตั้งแต่กรุงเทพมหานครถึงบริเวณนี้ได้รับการกำหนดให้เป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงเอเชียสาย 19 จากนั้นถนนมีช่องจราจรลดลงเหลือ 6 ช่อง และเข้าสู่อำเภอบางละมุง ตัดกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 36 ที่ทางแยกต่างระดับพัทยา (โป่ง) โดยตั้งแต่กรุงเทพมหานครถึงบริเวณนี้เป็นส่วนหนึ่งของ ทางหลวงเอเชียสาย 123 และสิ้นสุดที่ถนนสุขุมวิท ในเมืองพัทยา

นอกจากนี้ ยังมีการก่อสร้างทางบริการชุมชน มีลักษณะเป็นถนนคู่ขนานทั้งสองข้างของทางหลวงพิเศษในบางช่วง อยู่นอกเขตและไม่เป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงพิเศษ สร้างขึ้นเพื่อเชื่อมต่อกับถนนอื่นที่ถูกตัดขาดออกจากกัน โดยได้รับการกำหนดเป็นทางหลวงแผ่นดิน ได้แก่ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3701 และ 3702 ซึ่งเป็นทางบริการด้านซ้ายและด้านขวาของทางหลวงพิเศษตามลำดับ

ทางเชื่อมต่อ

นอกจากสายหลัก ยังมีสายแยกที่เชื่อมต่อทางหลวงพิเศษสายหลักกับเมืองหรือเขตเศรษฐกิจต่างๆ รวมถึงเชื่อมต่อกับทางหลวงแผ่นดินที่มีแนวเส้นทางขนานกับทางหลวงพิเศษสายหลัก เช่น ถนนสุขุมวิท สายแยกดังกล่าวนี้ มีเส้นทางมุ่งสู่ชายทะเล และออกแบบเป็นทางหลวงพิเศษที่มีลักษณะกึ่งควบคุมการเข้า-ออก ทางเชื่อมต่อดังกล่าวมีดังนี้

• ทางแยกไปบรรจบถนนเทพรัตน (บางวัว) เริ่มต้นจากทางแยกต่างระดับบางควาย บริเวณประมาณกิโลเมตรที่ 40 ของสายหลัก ผ่านตำบลบางวัว และตำบลบางสมัคร อำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา และสิ้นสุดที่ถนนเทพรัตน ที่ทางแยกต่างระดับบางวัว

• ทางแยกเข้าชลบุรี เริ่มต้นจากทางแยกต่างระดับคีรีนคร บริเวณประมาณกิโลเมตรที่ 79 ของถนนสายหลัก มีเส้นทางอยู่ในตำบลหนองข้างคอก อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี และสิ้นสุดที่ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 361 (ทางเลี่ยงเมืองชลบุรี) ที่ทางแยกต่างระดับหนองข้างคอก

• ทางแยกเข้าท่าเรือแหลมฉบัง เริ่มต้นจากทางแยกต่างระดับหนองขาม ผ่านตำบลหนองขาม ตำบลสุรศักดิ์ ตัดกับถนนสุขุมวิท และสิ้นสุดที่ท่าเรือแหลมฉบัง ตำบลทุ่งสุขลา อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี

• ทางแยกเข้าพัทยา
• ทางแยกไปบรรจบถนนสุขุมวิท (บ้านอำเภอ)

ประวัติ

การก่อสร้างในช่วงแรก

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ช่วงกรุงเทพฯ–ชลบุรี สมัยเป็นถนน 4 ช่องจราจร บริเวณทางแยกต่างระดับคีรีนคร

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ออกแบบและก่อสร้างเป็นทางหลวงพิเศษไม่มีทางเชื่อมควบคุมการเข้า-ออก เริ่มก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. 2537 ก่อสร้างแล้วเสร็จและเปิดการจราจรตลอดสายเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2541 ก่อสร้างเป็นถนนขนาด 4 ช่องจราจร ต่อมา ได้มีการรวมแนวเส้นทางเก่าของทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 36 มาเป็นส่วนหนึ่งในช่วงชลบุรี–พัทยา และก่อสร้างเพิ่มเติมจากเดิมสิ้นสุดบนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 36 เป็นสิ้นสุดที่ถนนสุขุมวิท บริเวณพัทยากลาง เปิดการจราจรเมื่อวันที่ 28 มีนาคม 2553 ซึ่งเป็นการเปิดการจราจรตลอดสาย

ต่อมา กรมทางหลวงได้ขยายช่องจราจรหลักเพิ่มเติมบนถนนกรุงเทพฯ–ชลบุรี ช่วงถนนศรีนครินทร์–ทางเข้าท่าอากาศยานสุวรรณภูมิเป็น 8 ช่องจราจร ขยายเข้าหาศูนย์กลางบริเวณร่องน้ำ โครงการนี้มีแนวทางไปทางทิศตะวันออกมุ่งสู่ชลบุรี ลอดผ่านสะพานเข้า-ออกท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ และทางเข้า-ออกสถานีขนส่งสินค้าร่มเกล้าผ่านข้ามทางรถไฟของสถานีขนส่งสินค้า ซึ่งปัจจุบันก่อสร้างเสร็จแล้ว

ด่านเก็บเงินค่าธรรมเนียมผ่านทางถาวร

กรมทางหลวงได้มีการปรับปรุงทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ช่วงชลบุรี–พัทยาให้เป็นทางหลวงพิเศษควบคุมการเข้าออกเต็มรูปแบบ ในช่วงสะพานข้ามทางรถไฟ–ทางแยกต่างระดับบางพระ หรือแยกวังตะโก มีเขตทาง 80 เมตร มีขนาด 4-8 ช่องจราจร ระยะทาง 4 กิโลเมตร จะมีการปรับปรุงเป็นทางรวมและกระจายการจราจร ปิดช่องกลับรถกลางถนน แล้วก่อสร้างจุดกลับรถในรูปแบบของทางลอด หรือสะพานกลับรถเกือกม้า มีจุดกลับรถ 1 จุด คือบริเวณสะพานข้ามทางรถไฟ

นอกจากนี้ ยังมีปรับปรุงทางแยกต่างระดับคีรีนคร จากเดิมทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ช่วงกรุงเทพฯ–ชลบุรีจะมาสิ้นสุดที่แยกนี้ จะเปลี่ยนแนวทางของสะพาน ให้สายทางแยกเข้าชลบุรีมาสิ้นสุดที่แยกนี้ และให้ถนนกรุงเทพฯ–ชลบุรีมีเส้นทางตรงลงพัทยาได้โดยไม่ต้องเลี้ยวซ้าย ซึ่งปัจจุบันก่อสร้างเสร็จแล้ว รวมทั้งก่อสร้างด่านเก็บค่าผ่านทาง 1 จุด ได้แก่ ด่านบางพระ บริเวณทางแยกต่างระดับบางพระ

ช่วงทางแยกต่างระดับบางพระหรือแยกวังตะโก ถึงทางแยกต่างระดับหนองขาม มีเขตทาง 80 เมตร มีขนาด 8 ช่องจราจร และทางบริการ 2 ช่องจราจร ในบางส่วน ระยะทาง 21 กิโลเมตร และช่วงทางแยกต่างระดับหนองขาม–ทางแยกต่างระดับพัทยา (โป่ง) มีเขตทาง 80 เมตร มีขนาด 6 ช่องจราจร และทางบริการ 2 ช่องจราจร ในบางส่วน ระยะทาง 17 กิโลเมตร จะมีการปรับปรุงให้เป็นทางหลวงพิเศษที่ควบคุมการเข้า-ออก ก่อสร้างด่านเก็บค่าผ่านทาง 2 จุด ได้แก่ ด่านหนองขาม และด่านพัทยา ในช่วงที่ 1 จะมีจุดกลับรถ 5 จุด และในช่วงที่ 2 จะมีจุดกลับรถ 9 จุด เป็นแบบทางลอดทั้งหมด มีรั้วกั้นระหว่างทางหลักกับทางบริการ พร้อมสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ เช่น ป้ายจราจร ไฟฟ้าส่องสว่าง มีสถานที่บริการทางหลวง 1 จุด บริเวณเทศบาลนครแหลมฉบัง อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี กิโลเมตรที่ 98-99 และปรับปรุงทางแยกต่างระดับหนองขามให้มีทางเลี้ยวเพิ่มเติม

ในช่วงทางแยกต่างระดับหนองขาม–ทางแยกต่างระดับแหลมฉบัง มีเขตทาง 80 เมตร มีขนาด 4 ช่องจราจร และทางบริการ 2 ช่องจราจร ระยะทาง 8 กิโลเมตร โดยจะปรับปรุงให้เป็นทางรวมและกระจายการจราจรในลักษณะกึ่งควบคุม เพื่อแยกรถบรรทุกสินค้า และรถในท้องถิ่นออกจากกัน รวมทั้งจะกำหนดจุดเข้า-ออกทางสายหลักในตำแหน่งที่เหมาะสมอีกด้วย

ช่วงจุดสิ้นสุดโครงการบริเวณจุดบรรจบทางหลวงหมายเลข 3–ทางแยกต่างระดับพัทยา มีเขตทาง 70-170 เมตร มีขนาด 6 ช่องจราจร และทางบริการ 2 ช่องจราจร เฉพาะเชื่อมต่อการเดินทางท้องถิ่น ระยะทาง 8 กิโลเมตร มีจุดกลับรถ 1 จุด จะมีการก่อสร้างสะพานข้าม และทางลอดทางหลวงในบริเวณจุดตัดถนนเดิมสำหรับการสัญจรในท้องถิ่น เพื่อเน้นการให้บริการประชาชนในท้องถิ่น และก่อสร้างด่านเก็บค่าผ่านทาง 1 จุด ได้แก่ ด่านพัทยา บริเวณถัดจากทางแยกต่างระดับมาบประชันที่จะมีแผนก่อสร้างทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 สายพัทยา–มาบตาพุดอีกด้วย

โครงการที่กำลังก่อสร้าง

ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ช่วงพัทยา–มาบตาพุด

โครงการก่อสร้างทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 สายกรุงเทพฯ–บ้านฉาง ช่วงพัทยา –มาบตาพุด เริ่มต้นจากถนนชลบุรี–พัทยา บริเวณกิโลเมตรที่ 124 เป็นแนวตรงจากทางแยกต่างระดับพัทยาไปยังนิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด และเทศบาลเมืองมาบตาพุด โดยมีเขตทาง 70 เมตร มีขนาด 4 ช่องจราจร ในช่วงที่มีการสร้างทางบริการจะมีเขตทาง 110 เมตร มีขนาด 4 ช่องจราจร และทางบริการ 2 ช่องจราจร ระยะทาง 32 กิโลเมตร และถนนรวมและกระจายการจราจร สายห้วยใหญ่–บ้านอำเภอจะมีเขตทาง 50 เมตร มีขนาด 4 ช่องจราจร ระยะทาง 7.856 กิโลเมตร

ทางแยกต่างระดับของโครงการมีทั้งหมด 4 จุด ได้แก่ ทางแยกต่างระดับมาบประชัน บริเวณจุดเริ่มต้น ทางแยกต่างระดับห้วยใหญ่ บริเวณแยกของถนนสายห้วยใหญ่–บ้านอำเภอ ทางแยกต่างระดับเขาชีโอน บริเวณทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 331 และทางแยกต่างระดับอู่ตะเภา บริเวณจุดสิ้นสุด มีสถานที่บริการทางหลวง 1 จุด บริเวณตำบลห้วยใหญ่ อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี ตลอดเส้นทางมีด่านเก็บค่าผ่านทาง 4 จุด ได้แก่ ด่านมาบประชัน, ด่านห้วยใหญ่, ด่านเขาชีโอน และด่านมาบตาพุด ตั้งอยู่บริเวณทางแยกต่างระดับทุกจุดของโครงการ มีด่านชั่งน้ำหนักสำหรับรถบรรทุก 3 จุด สำหรับการเชื่อมต่อชุมชนสองข้างทางจะออกแบบเป็นทางลอด ทางข้าม และสะพานข้ามถนนท้องถิ่นเช่นเดียวกับช่วงกรุงเทพฯ–ชลบุรี และชลบุรี–พัทยา

ทางแยกที่สำคัญ

รายชื่อทางแยกบน ทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ทิศทาง: กรุงเทพมหานคร−บ้านฉาง

จังหวัด	กม.ที่	ชื่อจุดตัด	ซ้าย	ขวา
กรุงเทพมหานคร−บ้านฉาง
กรุงเทพมหานคร	0.000	ทางแยกต่างระดับศรีนครินทร์ (หัวหมาก)	เชื่อมต่อจาก: ทางพิเศษศรีรัช และ ถนนพระราม 9
			ถนนศรีนครินทร์ ไปบางกะปิ	ถนนศรีนครินทร์ ไปพัฒนาการ
	≈6.000	ทางแยกต่างระดับทับช้าง	ถนนกาญจนาภิเษก ไปบางปะอิน	ถนนกาญจนาภิเษก ไปบางนา
	≈11.000	ทางแยกต่างระดับร่มเกล้า	ถนนร่มเกล้า ไปมีนบุรี	ถนนร่มเกล้า ไปลาดกระบัง, ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ (อาคารคลังสินค้า), บางพลี
	≈12.500	−	ไม่มี	ทางเข้าท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ (อาคารผู้โดยสาร)
	≈20.500	ทางแยกต่างระดับลาดกระบัง	ถนนลาดกระบัง ไปฉะเชิงเทรา	ถนนลาดกระบัง ไปลาดกระบัง
ฉะเชิงเทรา	≈40.000	ทางแยกต่างระดับบางควาย	ไม่มี	ทล.พ.7 ไปบางวัว, บางบ่อ, บรรจบถนนเทพรัตน
	≈46.500	ทางแยกต่างระดับบางปะกง	ถนนสิริโสธร ไปฉะเชิงเทรา	ถนนสิริโสธร ไปบางปะกง, บรรจบถนนเทพรัตน
		สะพาน ข้ามแม่น้ำบางปะกง
ชลบุรี	≈65.000	ทางแยกต่างระดับพานทอง	ถนนศุขประยูร ไป อ.พนัสนิคม	ถนนศุขประยูร ไป เข้าเมืองชลบุรี
	≈72.500	ทางแยกต่างระดับชลบุรี	ทล.344 ไป อ.บ้านบึง, อ.แกลง	ทล.344 ไปเข้าเมืองชลบุรี
	≈78.500	ทางแยกต่างระดับคีรีนคร	ไม่มี	ถนนเลี่ยงเมืองชลบุรี ไปเข้าเมืองชลบุรี, บรรจบถนนสุขุมวิท
	≈99.500	ทางแยกต่างระดับหนองขาม	ทล.331 ไป บ.มาบเอียง, อ.พนมสารคาม	ทล.พ.7 ไป อ.ศรีราชา, ท่าเรือแหลมฉบัง
	≈116.500	ทางแยกต่างระดับพัทยา (โป่ง)	ทล.36 ไป อ.แกลง, ระยอง	ทล.36 ไป อ.บางละมุง
	≈119.000	ทางแยกต่างระดับมาบประชัน	ทล.พ.7 ไปมาบตาพุด, ระยอง	ไม่มี
	≈122.500	ทางแยกหนองปรือ	ทล.3240 ไป หนองปรือ	ทล.3240 ไป นาเกลือ
	125.865	ทางแยกต่างระดับสุขุมวิท-พัทยา (แยกมอเตอร์เวย์)	ถนนสุขุมวิท ไปพัทยากลาง, พัทยาใต้, อ.สัตหีบ	ถนนสุขุมวิท ไปพัทยาเหนือ, อ.บางละมุง
สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

แหล่งข้อมูลอื่น

• ระบบสารสนเทศโครงข่ายทางหลวง
• กองทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง กรมทางหลวง