ตีมูร์
บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง คุณสามารถพัฒนาบทความนี้ได้โดยเพิ่มแหล่งอ้างอิงตามสมควร เนื้อหาที่ขาดแหล่งอ้างอิงอาจถูกลบออก |
ติมูร์ (ชะกะไต: تيمور; อังกฤษ: Tamerlane; เปอร์เซีย: تيمور لنگ; 9 เมษายน ค.ศ. 1336 – 17–19 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1405) เป็นขุนศึกที่มีเชื้อสายผสมระหว่างมองโกลและเติร์ก และเป็นผู้พิชิตดินแดนส่วนใหญ่ของเอเชียตะวันตกและเอเชียกลาง และยังเป็นผู้ก่อตั้งจักรวรรดิตีมูร์ และ ราชวงศ์ตีมูร์ ซึ่งจะคงอยู่ต่อไปจนถึงปี ค.ศ. 1857 ติมูร์เป็นที่รู้จักที่ดีที่สุดในชื่อ ตีมูร์อีแลง (Timur-e Lang) ซึ่งเป็นภาษาเปอร์เซีย แปลว่า Timur the Lame เนื่องจากเขาเคยได้รับบาดเจ็บที่ขาดในการทำศึกครั้งหนึ่ง ภายหลังจากที่ติมูร์ได้สมรสกับราชวงศ์ของเจงกีสข่าน ติมูร์ได้เปลี่ยนชื่อตัวเองเป็น Timur Gukani ซึ่งเป็นภาษาเปอร์เซียที่ดัดแปลงมากจากภาษามองโกล คำว่า kurugan แปลว่า ลูกเขย นอกจากนี้ชื่อของติมุร์ยังสามารถเขียนได้อีกหลายแบบด้วยกัน ได้แก่ Temur, Taimur, Timur Lenk, Timur-i Leng, Temur-e Lang, Amir Timur, Aqsaq Timur และชื่อภาษาอังกฤษว่า Tamerlane และ Tamburlaine นักประวัติศาสตร์คาดว่าผู้คนจำนวนกว่า 17 ล้านคนล้มตายเนื่องจากการพิชิตของติมูร์
ตีมูร์ | |||||
---|---|---|---|---|---|
อะมีร | |||||
![]() รุปปั้นตีมูร์ที่ทำรูปแบบจากกะโหลกโดยMikhail Mikhaylovich Gerasimov | |||||
ครองราชย์ | 9 เมษายน ค.ศ. 1370 – 14 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1405 | ||||
ราชาภิเษก | 9 เมษายน ค.ศ. 1370, บัลค์[1] | ||||
ก่อนหน้า | อะมีร ฮุสซัยน์ | ||||
ถัดไป | คาลิล สุลตาน | ||||
พระมเหสี | ซารัย มุลก์ คานุม | ||||
มเหสีรอง |
| ||||
พระราชบุตร รายละเอียด | |||||
| |||||
ราชสกุล | ตีมูร์ | ||||
พระราชบิดา | Amir Taraghai | ||||
พระราชมารดา | Tekina Khatun | ||||
ประสูติ | 9 เมษายน ค.ศ. 1336[1] เกช, จักรวรรดิข่านจักกาไท | ||||
สวรรคต | 18 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1405 (68 ปี) Otrar, ฟารับ, ใกล้ไชม์เคนท์, ซีร์ดาร์ยา | ||||
ฝังพระศพ | Gur-e-Amir, ซามาร์คันด์ | ||||
ศาสนา | อิสลาม |
ติมูร์มีเป้าหมายที่จะฟื้นฟูจักรวรรดิมองโกลให้กลับมาเกรียงไกรอีกครั้งหนึ่ง อย่างไรก็ตามติมูร์กลับเป็นผู้ที่ทำให้จักรวรรดิโกลเดนฮอร์ด จักรวรรดิย่อยของจักรวรรดิมองโกลพบกับความย่อยยับในระดับที่ไม่สามารถฟื้นฟูตัวเองได้อีก โดยติมูร์เป็นผู้มีชัยเหนือ Tokhtamysh ข่านคนสุดท้ายของโกลเดนฮอร์ด และแม้ว่าติมูร์จะถือว่าตนเองเป็นนักรบมุสลิม แต่สงครามที่สร้างชื่อให้เขากลับเป็นสงครามกับอาณาจักรมุสลิมต่างๆ
ติมูร์เสียชีวิตในระหว่างการทำศึกกับจักรวรรด์จีนในช่วงราชวงศ์หมิง อย่างไรก็ตาม บันทึกทางประวัติศาสตร์กลับเขียนไว้ว่าเขาเองก็มีต้นกำเนิดมาจากในจีน และลูกชายของติมูร์เอง Shah Rukh ได้เดินทางไปจีนในปี ค.ศ. 1420 ติมูร์เป็นบุคคลแห่งความขัดแย้ง เนื่องจากเขาเป็นผู้อุปถัมภ์ศิลปะอย่างมาก แต่ก็ยังเป็นผู้ทำลายแหล่งศิลปะและการเรียนรู้สำคัญๆ หลายที่ด้วยกัน เช่น กรุงเดลี แบกแดด และดามัสกัส ติมูร์ปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ แต่ก็ไม่เคยเรียกตัวเองว่า Amir หรือตำแหน่งกษัตริย์ในโลกของมุสลิมเลย โดยติมูร์ปกครองในนามของ Chingizid Khans ผู้ซึ่งไม่ได้เป็นอะไรมากไปกว่านักโทษทางการเมืองของติมูร์เอง
อาณาจักรของติมูร์กว้างใหญ่ไพศาล กินอาณาบริเวณตั้งแต่ตุรกี ซีเรีย อิรัก คูเวต อิหร่าน คาซักสถาน อัฟกานิสถาน อาเซอร์ไบจาน จอร์เจีย เติร์กเมนิสถาน อุซเบกิสถาน คีร์กีซสถาน ปากีสถาน อินเดีย และดินแดน Kashgar คัชการ์ โอเอซีส ในเขต ซินเจียง ในประเทศจีนในปัจจุบัน
ติมูร์เป็นคนที่ได้รับทั้งการยกย่องและเกลียดชัง ผุ้คนในแถบเอเชียกลางยกย่องเขาในฐานะที่เป็นผู้ปกครองที่นำความร่ำรวย ความมั่งคั่ง และอำนาจมาสู่ภูมิภาคนี้อย่างมาก แต่ผู้คนในโลกอาหรับ เปอร์เซีย และดินเดียสาปแช่งเขาในฐานะที่เขาเป็นผู้ทำลายอารยธรรม และได้ฆ่าผู้คนไปเป็นจำนวนมาก อย่างไรก็ตามทุกวัฒนธรรมต่างก็ยอมรับในความสามารถในการศึกของเขา โดยในเปอร์เซียเขามักถูกเรียกว่า Teymour The Conqueror of The World
ดูเพิ่มแก้ไข
อ้างอิงแก้ไข
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: ตีมูร์ |