ตะไคร่น้ำ
ตะไคร่น้ำ คือ สาหร่ายเซลล์เดียวซึ่งเกาะยึดในพื้นที่ที่มีน้ำไหล เพราะน้ำที่ไหลมีทั้งออกซิเจน คาร์บอนไดออกไซด์ และสารอาหารไหลเวียนดี แสงดี สาหร่ายพวกนี้จะมายึดเกาะ กลายเป็นผืนเขียว ๆ
ตะไคร่น้ำยังประกอบไปด้วยสาหร่ายชนิดต่าง ๆ รวมทั้งพวกไซยาโนแบคทีเรียมาเกาะกลุ่มอยู่รวมตัวกัน บางกลุ่มเกาะยึดในบริเวณที่เปียกชื้น บางกลุ่มอยู่ในน้ำ แต่ละกลุ่มจะมีสีที่แตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับว่าตะไคร่น้ำมีสาหร่ายกลุ่มใดเป็นองค์ประกอบ
ตะไคร่น้ำมักจะสับสนกับเทา ที่เป็นสาหร่ายน้ำจืด
อนุกรมวิธาน
แก้ตะไคร่น้ำจัดอยู่ในสิ่งมีชีวิตกลุ่มโพรทิสต์ ลักษณะสำคัญของสิ่งมีชีวิตกลุ่มนี้คือ เป็นสิ่งมีชีวิตที่ไม่จัดเป็นพืชหรือสัตว์ มีโครงสร้างง่าย ๆ ส่วนมากประกอบด้วยเซลล์เดียว (unicellular) บางชนิดมีหลายเซลล์รวมกันเป็นกลุ่มหรือเป็นสายยาว แต่ยังไม่เป็นเนื้อเยื่อหรืออวัยวะ ไม่มีเอ็มบริโอ
บางชนิดสร้างอาหารได้เองเพราะมีคลอโรฟิลล์ เรียกว่า Autotrophic organism บางชนิดสร้างอาหารเองไม่ได้ เรียกว่า Heterotrophic organism บางชนิดเป็นทั้ง Autotroph และ Heterotroph เรียกว่า Mixotrophic organism
โปรโตซัว จัดอยู่ใน Phylum Protozoa มีเซลล์เดียว มีทั้งอยู่ในน้ำจืดและน้ำเค็ม ในดิน และสิ่งมีชีวิตอื่น บางชนิดอยู่เป็นอิสระ บางชนิดอยู่เป็นกลุ่ม ปรสิตบางชนิดอยู่ร่วมกับสิ่งมีชีวิตอื่นแบบภาวะพึ่งพา บางชนิดอยู่แบบเกื้อกูล การสืบพันธุ์ส่วนมากสืบพันธุ์แบบแบ่งตัวเอง binary fission, budding, conjugation โปรโตซัวส่วนใหญ่หากินแบบอิสระ
การจัดแบ่งโปรโตซัว แบ่งได้ดังนี้
- พวกที่มีแส้ (flagella) ใช้ในการเคลื่อนที่ เช่น ยูกลีนา, วอลวอกซ์, Trypanosoma, Trichonympha, Trichomonas เป็นต้น
- พวกที่มีขน (cilia) ใช้ในการเคลื่อนที่ เช่น พารามีเซียม, วอร์ติเซลลา เป็นต้น
- พวกที่เคลื่อนที่โดยใช้การไหลของไซโตพลาสซึมที่เรียกว่า เท้าเทียม (pseudopodium) เช่น Amoeba proteus, A. radiosa, Entamoeba coli, E. histolytica, E. gingivalis
- พวกที่ไม่มีโครงสร้างในการเคลื่อนที่ (sporozoa) เช่น พลาสโมเดียม, Monocystis (เป็นปรสิตอยู่ในถุงเก็บอสุจิของไส้เดือน)
Chlorophyta มีแป้งและที่สะสมอาหาร มี Chlorophyll a , b, แคโรทีน, แซนโทฟิลล์ มักมี Flagella ช่วยในการเคลื่อนที่
ตัวอย่าง
- สไปโรไจรา (Spirogyra) อยู่ในน้ำจืด บางคนใช้เป็นอาหารได้
- Acetabularia เป็นสาหร่ายเซลล์เดียวที่ใหญ่ที่สุด
- Scenedemus (ซีนเดสมัส) เป็นสาหร่ายที่มีโปรตีนสูง
- Protococcus (ตะไคร่น้ำ)
- Chlorella (คลอเรลลา) เป็นสาหร่ายที่มีโปรตีนสูง
- Chlamydomonas
- Ulothrix
- Pediastrum