ดาวบริวารของดาวยูเรนัส

ดาวยูเรนัส เป็นดาวเคราะห์แก๊สขนาดยักษ์ในระบบสุริยะ มีดาวบริวารที่รู้จักแล้ว 27 ดวง[1] โดยทั้งหมดถูกตั้งชื่อตามตัวละครในผลงานการประพันธ์ของวิลเลียม เชกสเปียร์ และอเล็กซานเดอร์ โปป[2] โดยใน ค.ศ. 1787 ดาวบริวารสองดวงแรกถูกค้นพบโดยวิลเลียม เฮอร์เชล ได้แก่ ทิทาเนียและโอเบอรอน ส่วนดาวบริวารทรงกลมอื่น ๆ ถูกค้นพบโดยวิลเลียม ลาสเซลล์ ในปี ค.ศ. 1851 (ได้แก่ แอเรียลและอัมเบรียล) และในปี ค.ศ. 1948 โดยเจอราร์ด ไคเปอร์ (มิแรนดา)[2] ดาวบริวารที่เหลือถูกค้นพบหลังจากปี ค.ศ. 1985 โดยภารกิจของวอยเอจเจอร์ 2 และด้วยความช่วยเหลือของกล้องโทรทรรศน์บนโลกที่ทันสมัย[1][3]

ดาวบริวารของดาวยูเรนัสบางส่วนตั้งแต่ขนาดใหญ่จนถึงขนาดเล็ก จากซ้ายไปขวา: พัก, มิแรนดา, แอเรียล, อัมเบรียล, ไททาเนีย และโอเบอรอน

ดาวบริวารของดาวยูเรนัสถูกแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มดาวบริวารรอบในสิบสามดวง (thirteen inner moons), กลุ่มดาวบริวารขนาดใหญ่ห้าดวง (five major moons) และกลุ่มดาวบริวารทรงแปลกเก้าดวง (nine irregular moons) โดยกลุ่มดาวบริวารรอบในสิบสามดวงจะกระจัดกระจายอยู่ภายในบริเวณวงแหวนของดาวยูเรนัส กลุ่มดาวบริวารขนาดใหญ่ห้าดวงเป็นดาวบริวารที่มีขนาดใหญ่และเป็นทรงกลม ในนั้น 4 ดวงเป็นดาวบริวารที่ยังมีกระบวนการภายใน มีภูเขาไฟ และการเปลี่ยนแปลงบนเปลือกดาวอยู่[3] ดาวบริวารที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในกลุ่มคือ ไททาเนีย มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1,578 กม. และยังเป็น 1 ใน 8 ดาวบริวารขนาดใหญ่ในระบบสุริยะ ส่วนกลุ่มดาวบริวารทรงแปลกเก้าดวง เป็นดาวบริวารที่มีรูปร่างผิดปกติและมีวงโคจรที่เอียง (ส่วนใหญ่) ทำมุมกับดาวยูเรนัสและโคจรอยู่ไกลมาก[1]

การค้นพบ แก้

ในครั้งแรก ดาวบริวารทิทาเนียกับดาวบริวารโอเบอรอน ถูกค้นพบโดยเซอร์วิลเลียม เฮอร์เชล เมื่อวันที่ 11 มกราคม ค.ศ. 1787 6 ปีหลังจากที่เขาค้นพบดาวเคราะห์ของตัวเอง ต่อมา เฮอร์เชลได้ค้นพบดาวบริวารอีกถึง 6 ดวง

รายชื่อ แก้

อันดับ(เรียงตามการวงโคจร)
ลำดับค้นพบ
ชื่อภาษาไทย
ชื่อภาษาอังกฤษ
ภาพ เส้นผ่านศูนย์กลาง
(กม.)
มวล
(×1018 กก.)
กึ่งแกนเอก
(กม.)[4]
คาบดาราคติ
(วัน)
ความเอียงของวงโคจร
(°)[4]
ความเยื้องศูนย์กลาง
[5]
ปีที่ค้นพบ[2]
ค้นพบโดย
[2]
1 VI คอร์ดีเลีย Cordelia   40 ± 6
(50 × 36)
0.044 49,751 0.335034 0.08479° 0.00026 1986 เทอร์ไรล์
(วอยเอจเจอร์ 2)
2 VII โอฟีเลีย Ophelia   43 ± 8
(54 × 38)
0.053 53,764 0.376400 0.1036° 0.00992 1986 เทอร์ไรล์
(วอยเอจเจอร์ 2)
3 VIII เบียงกา Bianca   51 ± 4
(64 × 46)
0.092 59,165 0.434579 0.193° 0.00092 1986 สมิท
(วอยเอจเจอร์ 2)
4 IX เครสซิดา Cressida   80 ± 4
(92 × 74)
0.34 61,766 0.463570 0.006° 0.00036 1986 ซินนอตต์
(วอยเอจเจอร์ 2)
5 X เดสดิโมนา Desdemona   64 ± 8
(90 × 54)
0.18 62,658 0.473650 0.11125° 0.00013 1986 ซินนอตต์
(วอยเอจเจอร์ 2)
6 XI จูเลียต Juliet   94 ± 8
(150 × 74)
0.56 64,360 0.493065 0.065° 0.00066 1986 ซินนอตต์
(วอยเอจเจอร์ 2)
7 XII พอร์ชา Portia   135 ± 8
(156 × 126)
1.70 66,097 0.513196 0.059° 0.00005 1986 ซินนอตต์
(วอยเอจเจอร์ 2)
8 XIII รอซาลินด์ Rosalind   72 ± 12 0.25 69,927 0.558460 0.279° 0.00011 1986 ซินนอตต์
(วอยเอจเจอร์ 2)
9 XXVII คีวปิด Cupid   ~18 0.0038 74,800 0.618 0.1° 0.0013 2003 โชวัลเทอร์และ
ลิสซาวเวอร์
10 XIV เบลินดา Belinda
 
90 ± 16
(128 × 64)
0.49 75,255 0.623527 0.031° 0.00007 1986 ซินนอตต์
(วอยเอจเจอร์ 2)
11 XXV เพอร์ดิตา Perdita   30 ± 6 0.018 76,420 0.638 0.0° 0.0012 1999 คาร์คอชกา
(วอยเอจเจอร์ 2)
12 XV พัก Puck
 
162 ± 4 2.90 86,004 0.761833 0.3192° 0.00012 1985 ซินนอตต์
(วอยเอจเจอร์ 2)
13 XXVI แมบ Mab
 
~25 0.01 97,734 0.923 0.1335° 0.0025 2003 โชวัลเทอร์และ
ลิสซาวเวอร์
14 V มิแรนดา Miranda
 
471.6 ± 1.4
(481 × 468 × 466)
65.9 ± 7.5 129,390 1.413479 4.232° 0.0013 1948 ไคเปอร์
15 I แอเรียล Ariel
 
1,157.8 ± 1.2
(1162 × 1156 × 1155)
1,353 ± 120 191,020 2.520379 0.260° 0.0012 1851 ลาสเซลล์
16 II อัมเบรียล Umbriel
 
1,169.4 ± 5.6 1,172 ± 135 266,300 4.144177 0.205° 0.? 1851 ลาสเซลล์
17 III ไททาเนีย Titania
 
1,576.8 ± 1.2 3,527 ± 90 435,910 8.705872 0.340° 0.0011 1787 เฮอร์เชล
18 IV โอเบอรอน Oberon
 
1,522.8 ± 5.2 3,014 ± 75 583,520 13.463239 0.058° 0.0014 1787 เฮอร์เชล
19 XXII ฟรานซิสโก Francisco   ~22 0.0072 4,276,000 −266.56 147.459° 0.1459 2003 [6] ฮอลแมนและคณะ
20 XVI แคลิแบน Caliban   ~72 0.25 7,231,000 −579.73 139.885° 0.1587 1997 แกลดแมนและคณะ
21 XX สเตฟาโน Stephano   ~32 0.022 8,004,000 −677.37 141.873° 0.2292 1999 แกลดแมนและคณะ
22 XXI ทริงคูโล Trinculo ~18 0.0039 8,504,000 −749.24 166.252° 0.2200 2001 ฮอลแมนและคณะ
23 XVII ซิคอรักซ์ Sycorax   ~150 2.30 12,179,000 −1288.28 152.456° 0.5224 1997 นิโคลสันและคณะ
24 XXIII มาร์การิต Margaret ~20 0.0054 14,345,000 1687.01 51.455° 0.6608 2003 เชปเพิร์ดและ
ยิวอิตต์
25 XVIII พรอสเพอโร Prospero   ~50 0.085 16,256,000 −1978.29 146.017° 0.4448 1999 ฮอลแมนและคณะ
26 XIX เซเทบัส Setebos   ~48 0.075 17,418,000 −2225.21 145.883° 0.5914 1999 แคเวลาร์สและคณะ
27 XXIV เฟอร์ดินานด์ Ferdinand   ~20 0.0054 20,901,000 −2805.51 167.346° 0.3682 2003 ฮอลแมนและคณะ

อ้างอิง แก้

  1. 1.0 1.1 1.2 อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Sheppard2005
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Gazetteer
  3. 3.0 3.1 อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Smith1986
  4. 4.0 4.1 อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ nssdc
  5. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Jacobson1998
  6. ตรวจพบในปี ค.ศ. 2001 ตีพิมพ์ในปี ค.ศ. 2003

อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ชื่อ "Sheppard2005" ซึ่งนิยามใน <references> ไม่ถูกใช้ในข้อความก่อนหน้า
อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ชื่อ "Gazetteer" ซึ่งนิยามใน <references> ไม่ถูกใช้ในข้อความก่อนหน้า
อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ชื่อ "Smith1986" ซึ่งนิยามใน <references> ไม่ถูกใช้ในข้อความก่อนหน้า
อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ชื่อ "nssdc" ซึ่งนิยามใน <references> ไม่ถูกใช้ในข้อความก่อนหน้า

อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ชื่อ "Jacobson1998" ซึ่งนิยามใน <references> ไม่ถูกใช้ในข้อความก่อนหน้า