ซามูเอล จี. แม็กฟาร์แลนด์
ซามูเอล แกมเบิล แมคฟาร์แลนด์ (11 ธันวาคม ค.ศ. 1830 – 26 เมษายน ค.ศ. 1897) เป็นมิชชันนารีเพรสไบทีเรียนชาวอเมริกันซึ่งปฏิบัติงานส่วนใหญ่ในสยาม (ประเทศไทย) ช่วงครึ่งหลังของศตวรรษที่ 19 เขาและภรรยาได้ตั้งรกรากในจังหวัดเพชรบุรี ก่อตั้งโบสถ์และโรงเรียนในพื้นที่ ต่อมาเขาเข้าทำงานในราชสำนักของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) ที่กรุงเทพมหานคร โดยเป็นหัวหน้าโรงเรียนสวนอนันต์ (ซึ่งเป็นหนึ่งในโรงเรียนรัฐบาลแห่งแรกที่มุ่งการศึกษาบุตรหลานชนชั้นสูง) ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1879 จนกระทั่งปิดในปี ค.ศ. 1892 หลังจากนั้นเขาได้แต่งตำราเรียนภาษาไทยให้กับกรมศึกษา

ผลงานที่สำคัญที่สุดของเขาคือการจัดทำพจนานุกรมอังกฤษ–ไทย ซึ่งกลายเป็นพจนานุกรมที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในหมู่นักเรียนไทยที่ต้องการเรียนภาษาอังกฤษ
ชีวประวัติ
แก้ซามูเอล จี. แมคฟาร์แลนด์ เกิดเมื่อวันที่ 11 ธันวาคม ค.ศ. 1830 ใน สมิธทาวน์ชิป, วอชิงตันเคาน์ตี, รัฐเพนซิลเวเนีย เป็นบุตรของวิลเลียมและแมรี แมคฟาร์แลนด์ เขาสำเร็จการศึกษาจากวิทยาลัยวอชิงตันในปี ค.ศ. 1857 และได้รับการแต่งตั้งให้เป็นนักเทศน์โดยเพรสไบทีเรียนแห่งวอชิงตันในปี ค.ศ. 1860 เขาแต่งงานกับเจน อี. เฮย์ส เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม ค.ศ. 1860 เจนเป็นบุตรสาว (เกิดในปี ค.ศ. 1824) ของจอห์น เฮย์ส จากแคนนอนส์เบิร์ก, เพนซิลเวเนีย[1]
ซามูเอลและเจนออกเดินทางไปทำงานเผยแผ่ศาสนาในสยามในปี ค.ศ. 1860 โดยเดินเรือเมื่อวันที่ 5 มิถุนายน หลังการประชุมอำลาที่โบสถ์แรคคูน ทั้งสองได้ก่อตั้งพันธกิจในจังหวัดเพชรบุรี สร้างโบสถ์สองแห่งและโรงเรียนแห่งหนึ่ง ต่อมาในปี ค.ศ. 1879 ตามคำเชิญของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) เขาได้เข้าดำรงตำแหน่งหัวหน้าโรงเรียนสวนอนันต์ ซึ่งเป็นโรงเรียนรัฐบาลสำหรับบุตรหลานชนชั้นสูงของสยาม และต่อมาได้กลายเป็นหัวหน้ากรมศึกษาธิการของสยาม
เมื่อโรงเรียนปิดตัวลงในปี ค.ศ. 1892 เขาได้ถูกมอบหมายให้ทำงานกับกรมตำราและเขียนหนังสือเรียนภาษาไทยสำหรับโรงเรียนรัฐบาลที่กำลังพัฒนาในหัวข้อต่าง ๆ เช่น พฤกษศาสตร์ ภูมิศาสตร์ ธรณีวิทยา และการทำบัญชี ในงานเผยแผ่ศาสนาของเขา เขายังได้แปลหนังสือปัญจบรรพ 4 เล่ม ส่วนสำคัญของผู้เผยพระวจนะน้อย บทแถลงของศรัทธาเวสต์มินสเตอร์ บทความว่าด้วยหลักฐานแห่งคริสต์ศาสนา เรื่องย่อของประวัติศาสตร์ศาสนจักร และหนังสือบทเทศน์[1][2]
ผลงานที่โดดเด่นที่สุดของเขาคือพจนานุกรมอังกฤษ–ไทย ซึ่งตีพิมพ์ครั้งแรกในชื่อ English–Siamese Word Book ในปี ค.ศ. 1866 และได้รับการตีพิมพ์ต่อเนื่องถึง 10 ฉบับ โดยในฉบับหลัง ๆ ได้รับการแก้ไขและตีพิมพ์โดยจอร์จ ลูกชายของเขา พจนานุกรมนี้กลายเป็นพจนานุกรมที่ได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางในสยาม และยังคงเป็นแหล่งอ้างอิงหลักสำหรับผู้เรียนภาษาอังกฤษในไทยนานกว่า 4 ทศวรรษ[2]
เนื่องจากสุขภาพที่ทรุดโทรม แมคฟาร์แลนด์จึงเดินทางกลับสหรัฐฯ พร้อมกับภรรยาในปี ค.ศ. 1896 เขาเสียชีวิตในแคนนอนส์เบิร์กเมื่อวันที่ 26 เมษายน ค.ศ. 1897 ส่วนเจนได้ย้ายไปอาศัยอยู่ที่กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. กับแมรี ลูกสาวของพวกเขา และเสียชีวิตเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน ค.ศ. 1908[3][4]
ครอบครัว
แก้ครอบครัวแมคฟาร์แลนด์มีบุตรสี่คน—ชายสามคนและหญิงหนึ่งคน ซึ่งทุกคนเกิดที่กรุงเทพฯ ภายใต้การดูแลของแพทย์มิชชันนารี แดน บีช แบรดลีย์ ได้แก่ วิลเลียม, เอ็ดวิน, จอร์จ และแมรี[3]
วิลเลียม เฮย์ส แมคฟาร์แลนด์
(7 พฤศจิกายน ค.ศ. 1862 – 21 เมษายน ค.ศ. 1891) วิลเลียมสำเร็จการศึกษาจาก วิทยาลัยวอชิงตันและเจฟเฟอร์สัน และทำงานในพิตต์สเบิร์กเป็นเวลา 1 ปีก่อนกลับมายังสยามในปี ค.ศ. 1884 เพื่อรับราชการในกระทรวงกลาโหม เขามีส่วนช่วยพัฒนาศัพท์การฝึกอบรมทางการทหารภาษาไทย และเขียนหนังสือ An English–Siamese Pronouncing Handbook เขาแต่งงานกับแมรี แมคโดนัลด์ในปี ค.ศ. 1887 และมีบุตรสาวสองคนคือ เบสซีและวิลลา แต่เสียชีวิตด้วยโรคอหิวาตกโรคในกรุงเทพฯ เมื่ออายุ 28 ปี[3]
ซามูเอล เอ็ดวิน ฮันเตอร์ แมคฟาร์แลนด์
(27 มิถุนายน ค.ศ. 1864 – 8 สิงหาคม ค.ศ. 1895) เป็นที่รู้จักในชื่อ เอ็ดวิน เขาสำเร็จการศึกษาจากวิทยาลัยวอชิงตันและเจฟเฟอร์สันในปี ค.ศ. 1884 และเดินทางกลับสยามพร้อมกับวิลเลียม โดยเข้ารับตำแหน่งเลขาธิการของกรมหลวงดำรงราชานุภาพในช่วงดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงธรรมการ เอ็ดวินสอนที่โรงเรียนสวนอนันต์ และเขียนหนังสือ A Siamese Primer และ Lessons in English
ผลงานที่โดดเด่นของเขาคือการพัฒนาเครื่องพิมพ์ดีดภาษาไทยเครื่องแรก โดยร่วมมือกับโรงงานผลิตตัวพิมพ์ในซีราคิวส์, นิวยอร์ก ดัดแปลงเครื่องพิมพ์ดีด Smith Premier ให้รองรับตัวอักษรภาษาไทย และนำมาใช้ในประเทศในปี ค.ศ. 1892 เครื่องพิมพ์ดีดนี้ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางจากรัฐบาล แม้ว่าเขาจะไม่ได้อยู่ทันเห็นความนิยม เนื่องจากเสียชีวิตในวัย 31 ปีขณะไปศึกษาวิชาเภสัชกรรมในสหรัฐอเมริกา[1][2][3]
(1 ธันวาคม ค.ศ. 1866 – 3 พฤษภาคม ค.ศ. 1942) จอร์จศึกษาวิชาแพทยศาสตร์และทันตกรรมในสหรัฐฯ และเดินทางกลับสยามในปี ค.ศ. 1891 เขาเป็นหัวหน้าวิทยาลัยแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาลแห่งใหม่ และเป็นผู้บุกเบิกการศึกษาแพทย์แผนปัจจุบันในสยามตลอดชีวิต เขาเขียนตำราแพทย์ภาษาไทยเล่มแรก ดำเนินการพิมพ์และแก้ไขพจนานุกรมของบิดาต่อ และตั้งบริษัทนำเข้าเครื่องพิมพ์ดีด Smith Premier หลังเอ็ดวินเสียชีวิต[1][2][3]
แมรี คอร์นเวลล์ แมคฟาร์แลนด์
(4 ตุลาคม ค.ศ. 1868 – 17 มกราคม ค.ศ. 1943) แมรีสำเร็จการศึกษาจาก โรงเรียนอินเดียนาสเตต และโรงเรียนฝึกอบรมสมาคมอนุบาลแห่งบัลติมอร์ เธอใช้ชีวิตในสหรัฐฯ ทำงานเป็นครูอนุบาลในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. และได้บริจาคสิ่งของจากสยามให้สถาบันสมิธโซเนียนในปี ค.ศ. 1901[1][5]
อ้างอิง
แก้- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 McFarland, Joseph Fulton (1910). 20th century history of the city of Washington and Washington County, Pennsylvania and representative citizens. Chicago: Richmond-Arnold Publishing Co. pp. 1072–1073. บทความนี้รวมเอาเนื้อความจากแหล่งอ้างอิงนี้ ซึ่งเป็นสาธารณสมบัติ
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Smalley, W.A. (1997). "Early Protestant Missionaries and the Development of Thailand's Hierarchy of Multilingualism". ใน Abramson, A.S. (บ.ก.). Southeast Asian Linguistics Studies In Honor of Vichin Panupong (PDF). Chulalongkorn University Press. pp. 237–252.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "ปทานุกรม-พิมพ์ดีด-ตำราแพทย์ ฯลฯ มรดกที่ "แมคฟาร์แลนด์" ทิ้งไว้ให้สยาม". Silpa Wattanatham. Matichon. August 24, 2020. สืบค้นเมื่อ June 4, 2021.
- ↑ "Mrs. M'Farland dead". The Daily Notes. Canonsburg, Pennsylvania. June 10, 1908. p. 1.
- ↑ Annual report of the Board of Regents of the Smithsonian Institution. Washington: Smithsonian Institution. 1901. p. 117.