ชาร์ล-โอกุสแต็ง เดอ กูลง
ชาร์ล-โอกุสแต็ง เดอ กูลง (ฝรั่งเศส: Charles-Augustin de Coulomb; 14 มิถุนายน ค.ศ. 1736 - 23 สิงหาคม ค.ศ. 1806) เป็นนักฟิสิกส์ชาวฝรั่งเศส รู้จักกันดีในฐานะผู้วางกฎว่าด้วยแรงระหว่างประจุ ซึ่งต่อมาชื่อของเขาได้ใช้เป็นหน่วยเอสไอสำหรับประจุไฟฟ้า คือ คูลอมบ์ (C)
ชาร์ล-โอกุสแต็ง เดอ กูลง | |
---|---|
ภาพวาดโดยอีปอลิต เลอกงต์ (Hippolyte Lecomte) จิตรกรชาวฝรั่งเศส | |
เกิด | 14 มิถุนายน ค.ศ. 1736 เมืองอ็องกูแลม ประเทศฝรั่งเศส |
เสียชีวิต | 23 สิงหาคม ค.ศ. 1806 กรุงปารีส, ประเทศฝรั่งเศส | (70 ปี)
สัญชาติ | ฝรั่งเศส |
มีชื่อเสียงจาก | กฎของกูลง |
อาชีพทางวิทยาศาสตร์ | |
สาขา | ฟิสิกส์ |
ประวัติ
แก้กูลงเกิดที่เมืองอ็องกูแลม (Angoulême) ประเทศฝรั่งเศส ในครอบครัวที่มีฐานะดี มีบิดาชื่ออ็องรี กูลง ซึ่งเป็นผู้ตรวจการสวนหลวงในเมืองมงเปอลีเย มารดาของเขาชื่อแคทเทอรีน บาเช ซึ่งมาจากครอบครัวค้าขนสัตว์
ขณะที่กูลงยังเยาว์วัย ครอบครัวของกูลงได้ย้ายไปยังกรุงปารีส ต่อมากูลงได้เข้าเรียนในวิทยาลัยมาซาแร็ง (Mazarin College) อันมีชื่อเสียง เขาได้เรียนวิชาคณิตศาสตร์กับปีแยร์ ชาร์ล มอนีเย (Pierre Charles Monnier) จนในที่สุดกูลงก็หลงใหลวิชาคณิตศาสตร์ ครั้นอายุได้ 21 ปี กูลงจึงกลับไปพักอาศัยกับบิดาและทำงานในวิทยาลัยในเมืองมงเปอลีเย สองปีให้หลัง เขาจึงตัดสินใจกลับกรุงปารีสและสอบเข้าโรงเรียนทหารที่เมืองเมซีแยร์ (Mézières)
ครั้นปี พ.ศ. 2304 กูลงก็สำเร็จการศึกษาและได้เข้าร่วมภารกิจสร้างป้อมบูร์บง (Fort Bourbon) ที่มาร์ตีนิก คราวที่เกิดสงครามเจ็ดปี เขาใช้ชีวิตที่นั่นแปดปีเพื่อควบคุมงานจนติดไข้ป่า ระหว่างนั้น เขาได้ทดลองว่าด้วยความทนทานของปูนก่อสร้างและโครงสร้างค้ำยัน ด้วยความอุตสาหะต่อมาเขาได้ยศเป็นนายพัน จากนั้นกูลงจึงเดินทางกลับกรุงปารีส แล้วทำงานที่เมืองลารอแชล ริมชายฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติก ณ ที่นั่นเขาได้ค้นพบกฎกำลังสอง ผกผันของประจุ ทำนองเดียวกับกฎแรงดึงดูดระหว่างมวลของนิวตัน
ต่อมา ครั้นกูลงอายุได้ 45 ปี เขาจึงกลับมายังกรุงปารีส และได้รับตำแหน่งเป็นแอ็งต็องด็องเดโซเซฟงแตน (intendant des eaux et fontaines) หรือ "ผู้ตรวจการทางน้ำและน้ำพุ" จากนั้นไม่นานเขาก็เกษียณตัวเองไปอาศัยในบ้านเล็ก ๆ ที่เมืองบลัว (Blois) ต่อมาไม่นานรัฐบาลปฏิวัติก็เรียกตัวเขาไปร่วมประชุมบัญญัติหน่วยวัด ซึ่งในเวลาต่อมาได้เป็นรากฐานของระบบหน่วยระหว่างชาติ ไม่นานนักหลังจากนั้นเขาก็ถึงแก่กรรม
ผลงานของเขานอกเหนือจากกฎของกูลงแล้ว ยังมีผลงานการออกแบบผนังที่ป้อมบูร์บงซึ่งยังคงมาจนถึงปัจจุบัน
กฎของกูลง
แก้กูลงได้ทำการทดลองวัดแรงระหว่างประจุในปี ค.ศ. 1785 โดยใช้เครื่องมือที่เรียกว่า เครื่องชั่งการบิด (torsion balance) แสดงเครื่องมือที่กูลงใช้วัดแรงไฟฟ้าระหว่างประจุทั้งสองทำให้
ชาร์ล-โอกุสแต็ง เดอ กูลง เป็นผู้คิดค้นกฎของคูลอมบ์ขึ้นมาแล้ว กฎของกูลง (Coulomb's Law) มีใจความว่า "แรงระหว่างประจุไฟฟ้ามีค่าแปรผันตามผลคูณของประจุไฟฟ้าทั้งสองและแปรผกผันกับระยะทางระหว่างประจุไฟฟ้าทั้งสองยกกำลังสอง"
เมื่อ F คือ แรงระหว่างประจุไฟฟ้า หน่วย นิวตัน (N); ประจุไฟฟ้า Q1 และ Q2 คือ ขนาดของประจุไฟฟ้าทั้งสอง หน่วยเป็น คูลอมบ์ (C); R คือ ระยะทางระหว่างประจุไฟฟ้า หน่วย เมตร (m)
อ้างอิง
แก้- แปลมาจาสารานุกรมเอนไซโคลพีเดียบริตตานิกา (Encyclopædia Britannica) ฉบับพิมพ์รุ่นที่ 11 ซึ่งเป็นสาธารณสมบัติแล้ว