การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน

การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน (อังกฤษ: Descent from the Cross/Deposition from the Cross หรือ Deposition; กรีก: Αποκαθελωσις, “Apokathelosis”) เป็นฉากที่สร้างในศิลปะเช่นจิตรกรรม หรือ ประติมากรรม เนื้อความมาจากพระวรสารนักบุญจอห์นซึ่งบรรยายการอัญเชิญพระศพพระเยซูลงจากกางเขนหลังจากที่มีการตรึงพระเยซูที่กางเขนแล้ว โดยโยเซฟแห่งอาริมาเธียและนิโคเดมัส (Nicodemus) (ยอห์น 19:38-42 เก็บถาวร 2008-04-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน)

“ชะลอร่างจากกางเขน” โดย รอสโซ ฟิโอเร็นทิโน (Rosso Fiorentino) ค.ศ. 1521 ที่มหาวิหารโวลเทอรรา ในประเทศอิตาลี

“ชะลอร่างจากกางเขน” โดยโรเจียร์ แวน เดอ เวย์เด็น ประมาณปี ค.ศ. 1435 สีน้ำมันบนไม้โอ้ค, 220 x 262 เซนติเมตร ที่พิพิธภัณฑ์ปราโด, มาดริด

“ชะลอร่างจากกางเขน” ไม้แกะทาสีที่มหาวิหารโวลเทอรรา ในประเทศอิตาลี

ที่มาของงานศิลปะ

หัวข้อนี้เริ่มเป็นที่นิยมสร้างกันในศิลปะแบบไบแซนไทน์เมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 9 และทางยุโรปตะวันตกใน คริสต์ศตวรรษที่ 10 การนำร่างพระเยซูลงจากกางเขนเป็นฉากที่ 13 ในชุดทางสู่กางเขน

คนอื่น ๆ ที่ร่วมในการอัญเชิญพระศพลงจากกางเขนตามที่กล่าวถึงในพระวรสารก็ได้แก่นักบุญยอห์นอัครทูต บางครั้งก็เป็นภาพประคองพระแม่มารีย์ผู้กำลังเป็นลม เช่นในงานของโรเจียร์ แวน เดอ เวย์เด็น (Van der Weyden) และมารีย์ชาวมักดาลา นอกจากนั้นพระวรสารก็ยังกล่าวถึงผู้หญิงคนอื่น ๆ อีกหลายคนที่มาดูเหตุการณ์ตรึงกางเขน รวมทั้งผู้หญิงสามคนที่เรียกว่า มารีย์ทั้งสาม (Three Marys) ซึ่งคือมารีย์ สะโลเม ที่กล่าวในพระวรสารนักบุญมาระโก (มาระโก 15:40 เก็บถาวร 2008-04-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน), แมรี--มารีย์มารดาของพระเยซูและมารีย์ชาวมักดาลาผู้เป็นพยานในการนำร่างพระเยซูไปฝัง (มาระโก 15:47 เก็บถาวร 2008-04-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน) ศิลปินมักจะรวมสตรีที่กล่าวถึงนี้และบุรุษที่มิได้กล่าวนามในภาพเขียนหรือประติมากรรมด้วย

การวิวัฒนาการของภาพ

ฉากการอัญเชิญพระศพลงจากกางเขนในยุคกลางจะเป็นฉากในชุดชีวิตของพระเยซู -- พระทรมานของพระเยซู (Passion of Jesus) ซึ่งเป็นฉากระหว่างพระเยซูถูกตรึงกางเขนและ พระเยซูถูกบรรจุ (Entombment of Christ) องค์ประกอบของการวางรูปจะมีด้วยกันหลายแบบตั้งแต่เมื่อเริ่มมีความนิยมทำกัน รูปเคารพอื่น ๆ ที่ใกล้เคืยงกับหัวข้อ “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน” ก็ได้แก่ภาพปีเอตาหรือ “ความโศกเศร้า” (Lamentation) ซึ่งจะเป็นพระแม่มารีย์ประคองพระศพพระเยซู ปีเอตะอาจจะเป็นงานที่ใช้แทรกระหว่างงานที่กล่าวนี้โดยเฉพาะงานประติมากรรม หรือภาพการ “แบกร่างพระเยซู” ที่เป็นภาพแสดงให้เห็นการนำร่างพระเยซูไปยังที่ฝัง และ “การเจิมพระเยซู” ที่แสดงให้เห็นร่างพระเยซูนอนราบบนที่ไว้ศพหรือแท่นหิน รูปหลังนี้มีความสำคัญในศิลปะของคริสตจักรออร์ทอดอกซ์จะเป็นภาพที่ทำบนผ้าปักอย่างงดงามที่เรียกว่า “Epitaphios” ซี่งจะใช้ในพิธีวันศุกร์ศักดิ์สิทธิ์ก่อนเทศกาลอีสเตอร์

เมื่อมาถึงยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาหัวเรื่องนี้ก็เป็นที่นิยมในการทำเป็นฉากประดับแท่นบูชาหลังแท่นบูชาเอก เพราะลักษณะองค์ประกอบของภาพจากแนวดิ่งและแนวขวางของกางเขนเป็นลักษณะที่ทำจัดทำให้สวยงามค่อนข้างยาก ฉากการนำร่างพระเยซูลงจากกางเขนของรอสโซ ฟิโอเร็นทิโนจิตรกรแมนเนอริสต์ถือกันว่าเป็นงานชิ้นสำคัญที่สุดของรอสโซ และฉากแท่นบูชาโดยจาโกโป ปอนตอร์โม[1] (Jacopo Pontormo) ก็เป็นงานชิ้นเอกอีกชิ้นหนึ่งเช่นกัน ทั้งปีเตอร์ พอล รูเบนส์ และ แรมบรังด์ ก็เขียนภาพนี้หลายครั้ง

ข้อมูลเพิ่มเติม

• มรรคาศักดิ์สิทธิ์
• พระเยซู

ศิลปะแบบต่าง ๆ และสมัยต่าง ๆ

• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  (ค.ศ. 1178)
  โดยเบเนเด็ทโต อันเตลามี (Benedetto Antelami) ภาพแกะนูนมหาวิหารพาร์มา, อิตาลี
• 
  ภาพแกะนูนจากหินทราย (คริสต์ศตวรรษที่ 12) ป่าทิวโทเบอร์เกอร์ (Teutoburger Wald), เยอรมนี
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน” ใน หนังสือวิจิตร (ราว ค.ศ. 1410) โดยพี่น้องลิมเบิร์ก (Limbourg brothers) วังชองทิอี (Château de Chantilly), ฝรั่งเศส
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน (ฟราอันเจลีโก) ” (ค.ศ. 1437-ค.ศ. 1440) โดยฟราอันเจลีโก
  พิพิธภัณฑ์ซันมาร์โก, ฟลอเรนซ์, อิตาลี
• 
  บานพับภาพ
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  ที่ Church of Our Lady,
  บรูจส์, เบลเยียม
• 
  หนังสือสวดมนต์
  “'Obsecro te'”
  (ค.ศ. 1470s), จากหนังสือประจำชั่วโมงแห่งอองเจส์ (Book of Hours), มหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด, อังกฤษ
• 
  ”การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  (ค.ศ. 1495) จากโบสถ์เซนต์จอห์นที่ เพลพลิน , โปแลนด์
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  (ค.ศ. 1528)
  โดย จาโกโป ปอนตอร์โม,
  ฟลอเรนซ์, อิตาลี
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน” (ค.ศ. 1604)
  โดยการาวัจโจ,
  หอสมุดวาติกัน, โรม, อิตาลี
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  (ราวค.ศ. 1612)
  โดย ปีเตอร์ พอล
  รูเบนส์, มหาวิหารอันเวิร์พ, เบลเยียม
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  (ค.ศ. 1633)
  โดย แรมบรังด์, มิวนิก,
  เยอรมนี
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  (คริสต์ศตวรรษที่ 18th)
  รูปปั้นดินที่ภูเขาศักดิ์สิทธิ์ใกล้
  ตูริน, อิตาลี
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  (ราวค.ศ. 1789)
  โดย ฌอง แบ็พทิสต์ เร็กโนท์
  (Jean-Baptiste Regnault), มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด, สหรัฐอเมริกา
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  หินแกะทาสีที่วัดซานตาเทอเรสซินฮา, บราซิล
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขนและอัครทูตสิบสององค์” ที่อารามกลูว์นี (Cluny Abbey)
  หมึกบนผ้า, ปารีส, ฝรั่งเศส
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  (c. 1883) โดยอันโตนิโอ ซิเซรี
• 
  “Antimension” (ค.ศ. 1890)
  ภาพพิมพ์บนไหม, โรเมเนีย
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  (c. 1925) โดยลุดวิก คาร์สเตน
  (Ludvig Karsten)
  ภาพเขียนสีน้ำมัน
• 
  “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
  (c. 1990) โดย Jacek Andrzej Rossakiewicz