ฉบับร่าง:ลูกบอลดับเพลิง


ลูกบอลดับเพลิงอัตโนมัติ (Fire extinguishing ball)

ลูกบอลดับเพลิง(อังกฤษ: Fire extinguishing ball) เป็นอุปกรณ์ดับเพลิงที่จะทำงานโดยอัตโนมัติเมื่อสัมผัสกับเปลวเพลิง เมื่อสัมผัสกับเปลวเพลิงจะทำลายปฏิกิริยาลูกโซ่ และตัดปฏิกิริยาต่อเนื่องของเพลิง อีกทั้งยังสามารถเฝ้าดับเพลิงอัตโนมัติ 24 ชั่วโมง ตลอดระยะเวลา 5 ปี ไม่มีค่าบำรุงรักษา ดับเพลิงอัตโนมัติภายในเวลา 3-10 วินาที

ประวัติแก้ไข

ลูกบอลดับเพลิงอัตโนมัติเกิดจากแนวคิดของนักประดิษฐ์ชาวไทย นายภณวัชร์นันท์ ไกรมาตย์ (ชื่อเดิม วรเดช) จากการที่เขาได้อยู่ในเหตุเพลิงไหม้โรงแรมรอยัล จอมเทียน รีสอร์ต พัทยา หาดจอมเทียน พัทยา ชลบุรี ที่มีผู้เสียชีวิต 91 คนและบาดเจ็บ 53 คน เมื่อวันที่ 11 กรกฏาคม 2540 ซึ่งเขารู้สึกสลดใจเป็นอย่างยิ่งจึงเกิดแรงบันดาลใจในการประดิษฐ์ ลูกบอลดับเพลิง ขึ้นมา

Fire Extinguishing Ball ได้ส่งเข้าประกวดสิ่งประดิษฐ์ในงาน Brussels Eureka 2001 50th Anniversary of The Exhibition Research and New Technology เมื่อวันที่ 13-19 พฤศจิกายน พ.ศ.2544[1] และพัฒนาสิ่งประดิษฐ์เข้าสู่เชิงพาณิชน์ โดย บริษัท สยามเซพตี้ พรีเมียร์ จำกัด (ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น ELIDE FIRE BALL PRO CO., LTD) Fire Extinguishing Ball ได้มีการจดสิทธิบัตรของสหรัฐอเมริกาเลขที่ US 6796382B2[2] องค์กรทรัพย์สินทางปัญญาโลกเลขที่(WIPO) เลขที่ WO2004014489[3] และเลขที่ WO2008150265[4] ต่อมาได้จดเครื่องหมายการค้าเป็น ELIDE FIRE fire extinguishing ball ได้ทำการทดสอบทดลอง จนกระทั้งได้รับ คู่มือทดสอบจาก กรมวิทยาศาสตร์บริการในวันที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2003 ต่อมากระทรวงอุตสหกรรมแห่งรัฐบาลราชอาณาจักรไทยได้ประกาศ มาตรฐานผลิตภัณฑ์ เลขที่ มอก. 3413-2565[5] ให้กับลูกบอลดับเพลิง เมื่อวันที่ 17 สิงหาคม พ.ศ.2565

แบบและประเภทการใช้งานของลูกบอลดับเพลิงอัตโนมัติ (Automatic Fire Fighting Ball]แก้ไข

  • ลูกบอลดับเพลิง แบ่งเป็น 2 แบบ คือ

1.)แบบใช้ภายในและภายนอก

2.)แบบใช้ในห้องเครื่องยนต์

  • มีประเภทการใช้งาน 3 ประเภท คือ

1.)แบบใช้ภายใน หมายถึง ลูกบอลดับเพลิงที่ใช้ดับเพลิงในบ้านพักอาศัย อาคาร อพาร์ทเมนท์

2.)แบบใช้ภายนอก หมายถึง ลูกบอลดับเพลิงที่ใช้ดับเพลิงภายนอกเช่น ดับไฟที่เสาไฟฟ้า ดับไฟเครื่องจักรที่ติดตั้งอยู่ภายนอก ไม่รวมถึงการดับไฟป่า

3.)แบบใช้ในห้องเครื่องยนต์ หมายถึง ลูกบอลดับเพลิงที่ใช้ดับเพลิงในห้องเครื่่องยนต์ เรือยนต์ หรือเครื่่องยนต์ประเภทต่างๆ

วิธีการใช้งานแก้ไข

  • ติดตั้งเฝ้าระวังและเตือนภัยตรงจุดเสี่ยงที่น่าจะเกิดเพลิงไหม้
  • ใช้เขวี้ยง โยน ทอย ปา กลิ้ง ใส่กองเพลิง ให้ ลูกบอลดับเพลิงอัตโนมัติ (Automatic Fire Fighting Ball) สัมผัสเปลวไฟลูกบอลดับเพลิงจะทำงานโดยอัตโนมัติภายในระยะเวลา 3-5 วินาที

การทำงานของลูกบอลดับเพลิงอัตโนมัติแก้ไข

ลูกบอลดับเพลิงอัตโนมัติ ทำหน้าที่เฝ้าโดยเฝ้าดับเพลิงอัตโนมัติ 24 ชั่วโมง ตลอดระยะเวลา 5 ปี ไม่มีค่าบำรุงรักษา มีการทำงานสองขั้นตอนหลักคือ

  • หยุดทำปฏิกิริยาต่อเนื่องของเพลิง (Inhibited Chain Reaction) เมื่อลูกบอลดับเพลิงอัตโนมัติ (Automatic fire fighting ball) สัมผัสเปลวไฟจะเกิดการสันดาป (Combustion ) ภายในแกนกลางของลูกบอลดับเพลิง และจะกำเนิดพลังงานเสียงโซนิกบูม (Sonic Boom) ซึ่งจะมีคลื่นกระแทก หรือช็อกเวฟคล้ายกับเสียงระเบิด (Impulsive Noise) เพียงครั้งเดียว และจะเกิดความดันทำงาน (Working Pressure) แปลงพลังงานเสียงเป็นพลังงานลมกระจาย มีรัศมี 360 องศา ผลักดันก๊าซของเชื้อเพลิงที่ผสมกับออกซิเจนในบรรยากาศที่อยู่บนผิวของเชื้อเพลิงที่มีความร้อนสระสมอยู่ ทำให้เกิดออกซิไดซ์ (Oxidized) ที่เรียกว่า ปฏิกิริยารีดอกซ์ (Redox Reactions) และพลังงานลมจะดันก๊าซเชื้อเพลิงที่มีรัศมี 360 องศา ออกจากฐานเพลิงที่มีความร้อนสระสมอยู่
  • ตัดปฏิกิริยาลูกโซ่ของเพลิง (Cut off the chain reaction) พลังงานลมจะดันผงเคมีแห้ง (Elide Fire – ABC Dry Chemicals Powder) กระจายออกมามีรัศมี 360 องศา ทำหน้าที่เป็นเบส-กรด กลายเป็นละอองน้ำเข้ายับยั้งปฏิกิริยาเคมี ออกซิไดซ์ (oxidized) จุดติดไฟ (Fire Point) และตัดปฏิกิริยาลูกโซ่ของเพลิง (Cut off the chain reaction of the fire) ทำให้เพลิงดับลง กระบวนการดับเพลิงของ ลูกบอลดับเพลิงอัตโนมัติ (Automatic fire fighting ball) ทั้งสองขั้นตอน จะทำงาน ภายในเวลา 3-10 วินาที

เพลิงประเภทต่างๆตามมาตรฐานดังต่อไปนี้ [6]แก้ไข

  • เพลิงประเภท A เพลิงไหม้ที่เกิดจากเชื้อเพลิงธรรมดาที่ติดไฟง่าย เช่น ไม้ ผ้า กระดาษ พลาสติก เพลิงที่ไหม้ในอาคาร
  • เพลิงประเภท B เพลิงไหม้ที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่เป็นของเหลวติดไฟ ก๊าซ ไข และน้ำมันต่าง ๆ
  • เพลิงประเภท C เพลิงไหม้ที่เกิดจากอุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่าน
  • เพลิงประเภท F เพลิงไหม้ที่เพลิงอยู่ในช่วงขยายอย่างรวดเร็วและให้อุณหภูมิสูงสุด
  • เพลิงประเภท G หมายถึง เพลิงไหม้ที่เกิดจากเพลิงประเภท B และ C และ F เพลิงที่เกิดในห้องเครื่องยนต์





อ้างอิงแก้ไข

  1. "BRUSSELS EUREKA 2001 50th World Exhibition of Innovation, Research and New Technology". eurek. Belgian Chamber of Inventors. สืบค้นเมื่อ 14 March 2023.
  2. "Patent of Fire extinguishing ball". patents.google.com. Google Patents. สืบค้นเมื่อ 14 March 2023.
  3. "Patent of Fire extinguishing ball from WIPO". WIPO. WIPO. สืบค้นเมื่อ 14 March 2023.
  4. "Patent of Fire extinguishing ball2 from WIPO". WIPO. WIPO. สืบค้นเมื่อ 14 March 2023.
  5. "มาตรฐานกระทรวงอุตสาหกรรม". service.tisi.go.th. TISI. สืบค้นเมื่อ 14 March 2023.
  6. "Classifying fire". NFPA. NFPA. สืบค้นเมื่อ 14 March 2023.