จักรพรรดิเจี้ยนเหวิน

สมเด็จพระจักรพรรดิเจี้ยนเหวิน หรือ เจี้ยนเหวินฮ่องเต้ (จีน: 建文帝; พินอิน: Jiànwén, เจี้ยนเหวิน) พระนามเดิมคือ จู ยฺหวิ่นเหวิน (朱允炆) เป็นจักรพรรดิองค์ที่ 2 แห่งราชวงศ์หมิง ครองราชย์ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1398 ถึง ค.ศ. 1402 นามศักราชในรัชสมัยของพระองค์คือเจี้ยนเหวิน ซึ่งมีความหมายว่า "การสร้างอารยธรรม"[1] รัชสมัยของพระองค์อยู่ได้ไม่นาน: ความพยายามที่จะยับยั้งพระปิตุลา (อา) ของพระองค์นำไปสู่กบฏเจียงหนาน ในที่สุดจักรพรรดิเจี้ยนเหวินก็ถูกโค่นล้มโดยพระปิตุลาพระองค์หนึ่งของพระองค์คือ เจ้าชายจูตี้ ซึ่งขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิหย่งเล่อ แม้ว่าจักรพรรดิหย่งเล่อจะพบพระศพที่ไหม้เกรียมของจักรพรรดิเจี้ยนเหวิน แต่มีข่าวลือแพร่สะพัดมานานหลายทศวรรษว่าจักรพรรดิเจี้ยนเหวินได้ปลอมพระองค์เป็นพระสงฆ์และหลบหนีออกจากพระราชวังเมื่อกองกำลังของเจ้าชายจูตี้จุดไฟเผา ประวัติศาสตร์ราชวงศ์หมิงกล่าวว่าหนึ่งในเหตุผลที่จักรพรรดิหย่งเล่อสนับสนุนนายพลเรือและขันทีคนสนิทของพระองค์คือเจิ้งเหอในการออกสำรวจทางทะเลในช่วงต้นศตวรรษที่ 15 เพื่อให้เจิ้งเหอค้นหาจักรพรรดิเจี้ยนเหวินซึ่งเชื่อกันว่ารอดชีวิตและหลบหนีไปยังเอเชียตะวันออกเฉียงใต้[2]

จักรพรรดิเจี้ยนเหวิน
建文帝
พระบรมสาทิสลักษณ์ของจักรพรรดิเจี้ยนเหวินในสมัยราชวงศ์ชิง
จักรพรรดิราชวงศ์หมิงองค์ที่ 2
ครองราชย์30 มิถุนายน ค.ศ. 1398 – 13 กรกฎาคม ค.ศ. 1402
ขึ้นครองราชย์30 มิถุนายน ค.ศ. 1398
ก่อนหน้าจักรพรรดิหงหวู่
ถัดไปจักรพรรดิหย่งเล่อ
พระราชบุตรขององค์รัทยายาท แห่ง ราชวงศ์หมิง(ไท่ซุ่น)
ดำรงตำแหน่งค.ศ. 1392–1398
ก่อนหน้าพระองค์แรก
ถัดไปจักรพรรดิเซฺวียนเต๋อ
ประสูติ5 ธันวาคม ค.ศ. 1377
Hongwu 10, วันที่ 5 เดือน 11
(洪武十年十一月初五日)
Yingtian Prefecture, จีนสมัยราชวงศ์หมิง (ปัจจุบันอยุ่ที่หนานจิง มณฑลเจียงซู)
สวรรคตไม่ทราบ[a]
พระมเหสีจักรพรรดินีเซี่ยวหมิ่นรั่ง (สมรส 1395; เสียชีวิต 1402)
พระราชบุตร
  • Zhu Wenkui, Crown Prince Hejian
  • Zhu Wengui, Prince of Runhuai
พระนามเต็ม
จู ยฺหวิ่นเหวิน
(朱允炆)
รัชศก
เจี้ยนเหวิน (建文): 6 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1399 – 29 กรกฎาคม ค.ศ. 1402[b]
พระสมัญญานาม
  • จักรพรรดิ Sìtiān Zhāngdào Chéngyì Yuāngōng Guānwén Yángwǔ Kèrén Dǔxiào Ràng[c]
    (嗣天章道誠懿淵功觀文揚武克仁篤孝讓皇帝)
  • จักรพรรดิ กงหมิ่น ฮุ่ย[d]
    (恭閔惠皇帝)
พระอารามนาม
Huizong[c] (惠宗)
ราชวงศ์ราชสกุลจู
ราชวงศ์ราชวงศ์หมิง
พระราชบิดาจู เปียว
พระราชมารดาหลี่ไท่โฮ่ว

ประวัติ แก้

พระราชบิดาของเจ้าชายจูยฺหวิ่นเหวิน คือเจ้าชายจูเปียว ซึ่งเป็นพระราชโอรสองค์โตของจูหยวนจาง พระองค์ได้รับการแต่งตั้งเป็นไท่จื่อหรือเจ้าชายรัชทายาทในปี ค.ศ. 1368 หลังจากที่จูหยวนจางก่อตั้งราชวงศ์หมิงและกลายเป็นที่รู้จักในฐานะจักรพรรดิหงอู่ หลังจากเจ้าชายรัชทายาทจูเปียว สิ้นพระชนม์ในปี ค.ศ. 1392 จักรพรรดิหงอู่ในขั้นต้นได้พิจารณาเลือกผู้สืบทอดราชบัลลังก์จากบรรดาพระราชโอรสองค์อื่น ๆ ซึ่งมีอิทธิพลอย่างมากในอาณาเขตและดินแดนของตนทั่วจักรวรรดิหมิง

หมายเหตุ แก้

  1. จักรพรรดิเจี้ยนเหวินหายตัวในวันที่พระราชวังเกิดเพลิงไหม้ในวันที่ 13 กรกฎาคม ค.ศ. 1402 และจักรพรรดิหย่งเล่อเสนอวันสวรรคตของพระองค์ อย่างไรก็ตาม มีความเชื่อที่แพร่หลายว่าพระองค์รอดชีวิตและหลบซ่อนเป็นพระภิกษุสงฆ์เป็นเวลาหลายปี
  2. ในวันที่ 30 กรกฎาคม ค.ศ. 1402 จักรพรรดิหย่งเล่อยุบเลิกศักราชเจี้ยนเหวินอย่างเป็นทางการ และตั้งศักราชหงอู่ใหม่จนกระทั่งวันปีใหม่จีนในช่วงGuǐ-Wèi (หยิน น้ำ มะแม) ใน ค.ศ. 1403 และเริ่มต้นศักราชหย่งเล่ออย่างเป็นทางการ.
  3. 3.0 3.1 พระราชทานโดยจักรพรรดิหงกวงใน ค.ศ. 1644
  4. พระราชทานโดยจักรพรรดิเฉียนหลงใน ค.ศ. 1736

อ้างอิง แก้

  1. Dardess, John. Ming China, 1368–1644: A Concise History of a Resilient Empire. Rowman & Littlefield, 2011. ISBN 1442204915, ISBN 9781442204911. Accessed 14 October 2012.
  2. "Ming Emperor overseas?". Chinatownology.

แหล่งข้อมูลอื่น แก้

  •   วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Jianwen Emperor
ก่อนหน้า จักรพรรดิเจี้ยนเหวิน ถัดไป
จักรพรรดิหงหวู่   จักรพรรดิจีน
(พ.ศ. 1941 - พ.ศ. 1945)
  จักรพรรดิหย่งเล่อ