จงกล กิตติขจร

ท่านผู้หญิงจงกล กิตติขจร (สกุลเดิม ถนัดรบ; 14 มกราคม พ.ศ. 2457 - 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2555) เป็นภริยาของจอมพล ถนอม กิตติขจร นายกรัฐมนตรีคนที่ 10 ของไทย

ท่านผู้หญิง จงกล กิตติขจร ม.ป.ช., ม.ว.ม., ท.จ.ว.
เกิด	14 มกราคม พ.ศ. 2457
เสียชีวิต	13 กรกฎาคม พ.ศ. 2555 (98 ปี)
สัญชาติ	ไทย
มีชื่อเสียงจาก	ภริยานายกรัฐมนตรี
คู่สมรส	จอมพล ถนอม กิตติขจร
บุตร	6 คน
บิดามารดา	พันตรี หลวงจบกระบวนยุทธ (แช่ม ถนัดรบ) คุณหญิง เครือวัลย์ จบกระบวนยุทธ

ประวัติ

ท่านผู้หญิง จงกล กิตติขจร เกิดเมื่อวันที่ 14 มกราคม พ.ศ. 2457 ตรงกับรัชสมัยของรัชกาลที่ 6 เป็นบุตรีคนที่ 5 ของ พันเอก หลวงจบกระบวนยุทธ (แช่ม ถนัดรบ) และคุณหญิงเครือวัลย์ จบกระบวนยุทธ มีพี่น้อง 9 คน

ต่อมาได้สมรสกับจอมพลถนอม กิตติขจร ในปี พ.ศ. 2473 ในขณะที่มียศเป็นร้อยโท (ร.ท.) มีบุตรธิดาทั้งสิ้น 6 คน ได้แก่

• นางนงนาถ เพ็ญชาติ (พ.ศ. 2474-ปัจจุบัน)
• พันเอก ณรงค์ กิตติขจร (พ.ศ. 2476-ปัจจุบัน) สมรสกับคุณสุภาพร (จารุเสถียร) กิตติขจร
• คุณหญิงนงนุช จิรพงศ์
• พลอากาศเอก ยุทธพงศ์ กิตติขจร
• คุณหญิงทรงสุดา ยอดมณี (พ.ศ. 2487-ปัจจุบัน) สมรสกับ ร้อยโท ดร.สุวิทย์ ยอดมณี
• คุณหญิงทรงสมร คชเสนี (พ.ศ. 2489-ปัจจุบัน)

นอกจากนี้ยังรับหลานอีก 2 คน ซึ่งเป็นบุตรของน้องสาวของท่านผู้หญิงจงกลมาเลี้ยงดูดุจลูกแท้ ๆ ของท่านเอง คือ

• พลตำรวจตรี นเรศ คุณวัฒน์
• นรา คุณวัฒน์

ท่านผู้หญิงจงกลได้ประกอบกิจกรรมทางสังคมต่าง ๆ ที่เป็นที่รู้จักกันดี ได้แก่ การจัดจำหน่ายดอกป๊อปปี้เพื่อค่าทุนให้แก่ทหารผ่านศึกและครอบครัว เป็นประจำในวันที่ 3 กุมภาพันธ์ ของทุกปี หรือวันทหารผ่านศึก

การศึกษา

• โรงเรียนพร้อมวิทยามูล
• โรงเรียนขัตติยานีผดุง
• โรงเรียนทัตสิงหเสนี
• โรงเรียนสตรีวิทยา
• โรงเรียนอัสสัมชัญคอนแวนต์
• โรงเรียนเซนต์ฟรังซีสซาเวียร์คอนแวนต์

มรณกรรม

ท่านผู้หญิงจงกล กิตติขจร ถึงแก่อนิจกรรมในวันที่ 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2555 เวลา 17.30 น. ที่โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ ด้วยโรคหัวใจล้มเหลว สิริอายุได้ 98 ปี

พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ไปในการพระราชทานเพลิงศพ ท่านผู้หญิงจงกล กิตติขจร ม.ป.ช., ม.ว.ม., ท.จ.ว., ภ.ป.ร. 2 ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร เมื่อวันอาทิตย์ที่ 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2557 เวลา 17.09 น.

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2508 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• พ.ศ. 2506 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2507 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายใน)
• พ.ศ. 2516 – เหรียญพิทักษ์เสรีชน ชั้นที่ 2 ประเภทที่ 2 (ส.ช.)
• พ.ศ. 2484 – เหรียญช่วยราชการเขตภายใน การรบสงครามอินโดจีน (ช.ร.)
• พ.ศ. 2507 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 2 (ภ.ป.ร.2)

อ้างอิง

ก่อนหน้า		จงกล กิตติขจร		ถัดไป
ท่านผู้หญิงศิริ สารสิน		คู่สมรสนายกรัฐมนตรีไทย (สมัยที่ 1) (1 มกราคม พ.ศ. 2501 - 20 ตุลาคม พ.ศ. 2501)		ท่านผู้หญิงวิจิตรา ธนะรัชต์
ท่านผู้หญิงวิจิตรา ธนะรัชต์		คู่สมรสนายกรัฐมนตรีไทย (สมัยที่ 2) (9 ธันวาคม พ.ศ. 2506 - 14 ตุลาคม พ.ศ. 2516)		ท่านผู้หญิงพงา ธรรมศักดิ์