คลี่ บุนนาค
เจ้าคุณคลี่ ตระกูลบุนนาค (14 มีนาคม พ.ศ. 2374 – 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2449) เป็นธิดาของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค) ท่านผู้หญิงน้อย ได้รับราชการเป็นข้าราชสำนักในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวและพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
เจ้าคุณ คลี่ บุนนาค | |
---|---|
เกิด | 14 มีนาคม พ.ศ. 2374 |
เสียชีวิต | 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2449 (75 ปี) |
สัญชาติ | ไทย |
มีชื่อเสียงจาก | เจ้าคุณหญิง |
บิดามารดา | สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค) ท่านผู้หญิงน้อย |
ประวัติ
แก้เจ้าคุณคลี่ เกิดในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นธิดาของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค) ที่เกิดแต่ท่านผู้หญิงน้อย เมื่อมารดาถึงแก่กรรมในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว บิดาได้นำตัวมาถวายเป็นข้าหลวงในพระบรมมหาราชวัง และทรงพระกรุณาเลื่อนยศเป็นเจ้าคุณ พระราชทานหีบทองใหญ่ลายสลักทั้งตัวมีเครื่องในพร้อม 1 หีบ กระโถนทองปากสลัก 1 ใบ โต๊ะเงินคาวหวาน 1 สำรับ เป็นเครื่องยศ แล้วทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้บังคับการโรงไหมตามเดิมที่มารดาของท่านเคยได้รับราชการมา
เจ้าคุณคลี่ได้ทำหน้าที่ถวายงานรับใช้อย่างเต็มความสามารถจนเป็นที่เคารพของชาววังต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าชั้นทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ นับเป็นสามัญชนคนแรกที่มิได้เป็นเจ้าจอม ที่ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้ และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เป็นผู้รับพระกรในงานพระราชพิธีโสกันต์จนตลอดมา และได้รับราชการฉลองพระเดชพระคุณมาช้านานโดยความซื่อสัตย์สุจริตเรียบร้อยตลอดจนกระทั่งล่วงสู่วัยชรา
เมื่อเข้าสู่ช่วงปัจฉิมวัย เจ้าคุณคลี่ได้กราบบังคมทูลลาออกจากราชการ ไปพำนักยังบ้านที่เป็นมรดกของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค) ผู้เป็นบิดา[1]
เจ้าคุณคลี่ป่วยด้วยโรคชรา ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2449 เวลาย่ำค่ำกับ 35 นาที สิริอายุได้ 76 ปี วันต่อมาเวลาบ่าย 5 เศษ สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมพระภาณุพันธุวงษ์วรเดช เสด็จแทนพระองค์ไปในการพระราชทานน้ำหลวงอาบศพ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ กรมขุนนครสวรรค์วรพินิต ซึ่งเป็นประธานในพิธีทรงทอดผ้าบังสุกุลถวายพระภิกษุ 10 รูป มีพระธรรมเจดีย์ (แก้ว) วัดพระเชตุพนฯ เป็นประธาน และโปรดเกล้าฯ ให้พระพิธีธรรมสวดพระอภิธรรมศพมีกำหนด 3 วัน[2]
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
แก้- พ.ศ. 2442 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายใน)[3]
สาแหรก
แก้16. เจ้าพระยาเพ็ชร์พิไชย (ใจ) | ||||||||||||||||
8. เจ้าพระยามหาเสนา (เสน) | ||||||||||||||||
4. เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) | ||||||||||||||||
9. หม่อมบุญศรี | ||||||||||||||||
2. สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค) | ||||||||||||||||
10. ทอง ณ บางช้าง | ||||||||||||||||
5. เจ้าคุณพระราชพันธุ์นวล | ||||||||||||||||
11. สมเด็จพระรูปศิริโสภาคย์มหานาคนารี | ||||||||||||||||
23. ถี | ||||||||||||||||
1. เจ้าคุณคลี่ บุนนาค | ||||||||||||||||
24. พระยาพลเทพ | ||||||||||||||||
12. พระรามจัตุรงค์ (เพง) | ||||||||||||||||
6. พระยาสมบัติบาล (เสือ) | ||||||||||||||||
13. หงส์ | ||||||||||||||||
3. ท่านผู้หญิงน้อย บุนนาค | ||||||||||||||||
28. ทอง ณ บางช้าง | ||||||||||||||||
14. เจ้าคุณชายชูโต | ||||||||||||||||
29. สมเด็จพระรูปศิริโสภาคย์มหานาคนารี | ||||||||||||||||
7. คุณหญิงม่วง ชูโต | ||||||||||||||||
15. ทองดี | ||||||||||||||||
อ้างอิง
แก้- ↑ เสนาบดีตระกูลบุนนาค เก็บถาวร 2019-08-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากเว็บไซต์ชมรมสายสกุลบุนนาค. สืบค้นเมื่อ 15-02-57.
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวอสัญกรรม, เล่ม ๒๓, ตอน ๙, ๓ มิถุนายน ร.ศ. ๑๒๕, หน้า ๑๙๗
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, การพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์สำหรับตระกูลจุลจอมเกล้า และถวายบังคมพระบรมรูป เนื่องในวันคล้ายกับวันพระบรมราชาภิเษกครั้งหลัง ตามสุริยตคติ เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๖, ตอน ๓๔, ๑๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๔๒, หน้า ๔๙๘