คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 58

คณะรัฐมนตรีคณะที่ 58 ( 24 กันยายน พ.ศ. 2551 – 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551) หรือที่รู้จักกันในชื่อ คณะรัฐมนตรีสมชาย (ครม.สมชาย 1)

คณะรัฐมนตรีสมชาย
คณะรัฐมนตรีคณะที่ 58 แห่งราชอาณาจักรไทย
กันยายน - ธันวาคม พ.ศ. 2551
Somchai Wongsawat 15112008.jpg
วันแต่งตั้ง 24 กันยายน พ.ศ. 2551
วันสิ้นสุด 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551
(0 ปี 86 วัน)
บุคคลและองค์กร
ประมุขแห่งรัฐ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
หัวหน้าคณะรัฐมนตรี สมชาย วงศ์สวัสดิ์
ชวรัตน์ ชาญวีรกูล ปฏิบัติหน้าที่แทน
จำนวนรัฐมนตรีทั้งหมด 35
พรรคร่วมรัฐบาล พรรคพลังประชาชน
พรรคชาติไทย
พรรคเพื่อแผ่นดิน
พรรคมัชฌิมาธิปไตย
พรรครวมใจไทยชาติพัฒนา
พรรคประชาราช
พรรคเพื่อไทย
สถานะในสภานิติบัญญัติ รัฐบาลผสม
298 / 466
พรรคฝ่ายค้าน พรรคประชาธิปัตย์
ผู้นำฝ่ายค้าน อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ
ประวัติ
การเลือกตั้ง
การลงมติเลือกนายกรัฐมนตรี 17 กันยายน พ.ศ. 2551
สภานิติบัญญัติ สภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 23
วาระสภานิติบัญญัติ 4 ปี
ก่อนหน้า คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 57
ถัดไป คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 59

นายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ เป็นนายกรัฐมนตรี ตามประกาศพระบรมราชโองการ เมื่อวันที่ 18 กันยายน พ.ศ. 2551 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงลงพระปรมาภิไธยในประกาศ โดยมีนายชัย ชิดชอบ ประธานสภาผู้แทนราษฎร เป็นผู้ลงนามรับสนองพระบรมราชโองการ และในวันที่ 24 กันยายน พ.ศ. 2551 ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม แต่งตั้งคณะรัฐมนตรี โดยมี นายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ นายกรัฐมนตรี เป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ เป็นคณะรัฐมนตรีคณะแรกที่ไม่เคยทำงานที่ทำเนียบรัฐบาลเลย เนื่องจากเกิดเหตุการณ์ยึดทำเนียบรัฐบาล โดยกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย

รายชื่อคณะรัฐมนตรีแก้ไข

  รัฐมนตรีว่าการกระทรวง   ดำรงตำแหน่งเมื่อตั้งคณะรัฐมนตรี   ดำรงตำแหน่งจนสิ้นสุดคณะรัฐมนตรี
  รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวง   แต่งตั้งเพิ่ม   เปลี่ยนแปลง/โยกย้ายไปตำแหน่งอื่น
  รัฐมนตรีลอย   ย้ายมาจากตำแหน่งอื่น   ออกจากตำแหน่ง
      พรรคพลังประชาชน       พรรคชาติไทย       พรรคเพื่อแผ่นดิน

      พรรครวมใจไทยชาติพัฒนา       พรรคมัชฌิมาธิปไตย       พรรคประชาราช


คณะรัฐมนตรีคณะที่ 58 ของไทย
ตำแหน่ง ลำดับ รายนาม เริ่มวาระ สิ้นสุดวาระ หมายเหตุ
นายกรัฐมนตรี * สมชาย วงศ์สวัสดิ์   18 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
ชวรัตน์ ชาญวีรกูล   2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551   รักษาการแทนนายกรัฐมนตรี
รองนายกรัฐมนตรี 1 ชวรัตน์ ชาญวีรกูล   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
2 ชวลิต ยงใจยุทธ   24 กันยายน พ.ศ. 2551 7 ตุลาคม พ.ศ. 2551   ลาออกจากตำแหน่ง
3 สมพงษ์ อมรวิวัฒน์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
4 โอฬาร ไชยประวัติ   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
5 สนั่น ขจรประศาสน์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
สำนักนายกรัฐมนตรี   7 สุขุมพงศ์ โง่นคำ   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
  8 นายสุพล ฟองงาม   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
กลาโหม   8 นายสมชาย วงศ์สวัสดิ์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
(ให้ปลัดกระทรวงกลาโหม รักษาราชการแทน)
การคลัง   9 นายสุชาติ ธาดาธำรงเวช   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
  10 นายประดิษฐ์ ภัทรประสิทธิ์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
  11 ระนองรักษ์ สุวรรณฉวี   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
การต่างประเทศ   12 สมพงษ์ อมรวิวัฒน์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
การท่องเที่ยวและกีฬา   13 นายวีระศักดิ์ โควสุรัตน์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
  14 พลตรีสนั่น ขจรประศาสน์   2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
การพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์   15 นายอุดมเดช รัตนเสถียร   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
เกษตรและสหกรณ์   16 นายสมศักดิ์ ปริศนานันทกุล   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
  17 พลตรีสนั่น ขจรประศาสน์   2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
  18 นายธีระชัย แสนแก้ว   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
  19 นายสมพัฒน์ แก้วพิจิตร   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
คมนาคม   20 นายสันติ พร้อมพัฒน์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
  21 นายโสภณ ซารัมย์   2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
  22 นายวราวุธ ศิลปอาชา   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม   23 อนงค์วรรณ เทพสุทิน   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
  24 พลตำรวจเอก ประชา พรหมนอก   2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร   25 นายมั่น พัธโนทัย   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
พลังงาน   26 นายวรรณรัตน์ ชาญนุกูล   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
พาณิชย์   27 นายไชยา สะสมทรัพย์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
  28 นายสงคราม กิจเลิศไพโรจน์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
  29 พันตำรวจโท บรรยิน ตั้งภากรณ์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
  30 นายโอฬาร ไชยประวัติ   2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
มหาดไทย   31 พลตำรวจเอกโกวิท วัฒนะ   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
  32 นายปรีชา เร่งสมบูรณ์สุข   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
  33 นายประสงค์ โฆษิตานนท์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
ยุติธรรม   34 นายสมศักดิ์ เกียรติสุรนนท์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
แรงงาน   35 นางอุไรวรรณ เทียนทอง   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
วัฒนธรรม   36 นายวรวัจน์ เอื้ออภิญญกุล   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   37 นายวุฒิพงศ์ ฉายแสง   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
ศึกษาธิการ   38 นายศรีเมือง เจริญศิริ   24 กันยายน พ.ศ. 2551 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551   ตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี
  39 นายวรวัจน์ เอื้ออภิญญกุล   2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
สาธารณสุข   40 ร้อยตำรวจเอก เฉลิม อยู่บำรุง   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
  41 นายวิชาญ มีนชัยนันท์   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  
อุตสาหกรรม   42 พลตำรวจเอก ประชา พรหมนอก   24 กันยายน พ.ศ. 2551 19 ธันวาคม พ.ศ. 2551  

การเปลี่ยนแปลงคณะรัฐมนตรีแก้ไข

นโยบายและผลงานแก้ไข

  • เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการโครงการหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์

ความมั่นคงแก้ไข

  • แก้ไขปัญหาความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้
  • ส่งเสริมความร่วมมือในการพัฒนาและสร้างสัมพันธไมตรีที่ดีในภูมิภาค
  • จัดตั้งสภาเกษตรกรและสร้างระบบประกันความเสี่ยง

เศรษฐกิจแก้ไข

  • แก้ไขปัญหาวิกฤติสถาบันการเงินในประเทศ
  • เร่งรัดการลงทุนที่สำคัญของประเทศ
  • สร้างกลไกในการบริหารจัดการความเสี่ยงที่เกิดจากวิกฤติการเงินของโลกที่ส่งผลต่อการเคลื่อนย้ายเงินทุนทั้งระยะสั้นและระยะยาว
  • เดินหน้าโครงการ 6 มาตรการ 6 เดือน ช่วยคนจน

สิทธิมนุษยชนแก้ไข

  • เร่งรัดปราบปรามการค้ายาเสพติด ปราบปรามผู้มีอิทธิพล อบายมุขและสิ่งยั่วยุเยาวชน

อื่นๆแก้ไข

การสิ้นสุดของคณะรัฐมนตรีแก้ไข

เมื่อเวลา 12.30 น. ของวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 ศาลรัฐธรรมนูญได้อ่านคำวินิจฉัยคดียุบพรรคพลังประชาชน พรรคชาติไทย และพรรคมัชฌิมาธิปไตย อันเนื่องมาจากกรณีทุจริตการเลือกตั้งของนายยงยุทธ ติยะไพรัช ภายหลังนายบรรหาร ศิลปอาชา หัวหน้าพรรคชาติไทย และนางอนงค์วรรณ เทพสุทิน หัวหน้าพรรคมัชฌิมาธิปไตย แถลงด้วยวาจาเสร็จสิ้นแล้ว โดยไม่รอพรรคพลังประชาชนไม่ได้ส่งตัวเข้าแถลงปิดคดีแต่อย่างใด

ต่อมา ศาลรัฐธรรมนูญได้อ่านคำวินิจฉัยในส่วนของพรรคพลังประชาชน ด้วยมติเอกฉันท์ 9 ต่อ 0 ให้ยุบพรรคพลังประชาชน และตัดสิทธิทางการเมืองหัวหน้าพรรค และกรรมการบริหารพรรค 5 ปี (รวม 37 คน) เท่ากับว่านายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ ในฐานะรองหัวหน้าพรรคพลังประชาชนต้องพ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีโดยปริยาย โดยคณะกรรมการบริหารพรรคที่ไม่ถูกตัดสิทธิ์ทางการเมือง 5 ปี และที่ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรี ให้รักษาการต่อไปเรื่อย ๆ โดย แต่งตั้งให้นายชวรัตน์ ชาญวีรกุล ทำหน้าที่รักษาการนายกรัฐมนตรี และคณะรัฐมนตรี ทั้งคณะ ต้องปฏิบัติหน้าที่จนกว่าจะมีการลงมติเลือกนายกคนใหม่ และจนกระทั่งได้คณะรัฐมนตรีชุดใหม่

จากนั้นศาลรัฐธรรมนูญได้อ่านคำวินิจฉัยในส่วนของพรรคมัชฌิมาธิปไตย โดยมีมติให้ยุบพรรคมัฌชิมาฯ และตัดสิทธิทางการเมืองหัวหน้าพรรคและกรรมการบริหารพรรค 5 ปี (รวม 43 คน)

ต่อมาศาลรัฐธรรมนูญมีมติเสียงข้างมาก 8 ต่อ 1 ให้ยุบพรรคชาติไทยตามไปอีกพรรค โดยศาลฯได้วินิจฉัยว่ามีความผิดตามมาตรา 237 วรรค 2 และมาตรา 68 ตามกฎหมายรัฐธรรมนูญ ถือว่าเป็นข้อเท็จจริงที่ปฏิเสธไม่ได้ และกฎหมายได้เอาไว้เป็นเด็ดขาด แม้จะมีการโต้แย้งว่าหัวหน้าพรรคและกรรมการบริหารพรรคคนอื่นฟังไม่ขึ้น (รวม 29 คน) [1]

คำชื่นชมแก้ไข

คำวิจารณ์แก้ไข

หลังจากเจ้าหน้าที่ตำรวจ ใช้แก๊สน้ำตาในการสลายการชุมนุมของกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย ที่หน้าอาคารรัฐสภา เมื่อวันที่ 7 ตุลาคม คณาจารย์ส่วนหนึ่งของสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) ได้ตั้งสมญานามแก่รัฐบาลชุดนี้ว่า รัฐบาลมือเปื้อนเลือด[2]

วันที่ 28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2551 อาจารย์ธีรยุทธ บุญมี อาจารย์ประจำคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ แถลงข่าวถึงสถานการณ์ทางการเมือง ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ พร้อมทั้ง ตั้งฉายารัฐบาลนายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ นายกรัฐมนตรี ว่าเป็น "รัฐบาลชายกระโปรง"[3]

อ้างอิงแก้ไข