คชสิงห์ หรือ คชสีห์ (จากสันสกฤต: gaja+siṃha / บาลี: gaja+sīha) เป็นสัตว์พันธุ์ผสมในเทพปกรณัมฮินดู ซึ่งปรากฎเป็น สิงห์ หรือ ราชสีห์ ที่มีหัวหรืองวงช้าง มีการใช้สัตว์ชนิดนี้เป็นลวดลายในศิลปะอินเดียและสิงหล[1] และใช้เป็น เครื่องหมายประจำตระกูลในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้บางประเทศ โดยเฉพาะประเทศกัมพูชาและประเทศไทย ในประเทศสยาม คชสีห์ ถือเป็นสัญลักษณ์ของกลาโหม ยังปรากฎเป็นเครื่องค้ำในตราแผ่นดินของสยามตั้งแต่ ค.ศ. 1873 ถึง 1910 และในตราแผ่นดินของกัมพูชามาตั้งแต่ ค.ศ. 1993

รูปปั้นคชสิงห์ ในพิพิธภัณฑ์ ประติมากรรมจาม ดานัง ประเทศเวียดนาม

ภาพ แก้

ในมุทราศาสตร์ แก้

อ้างอิง แก้

  1. Bane, Theresa (2016). Encyclopedia of beasts and monsters in myth, legend and folklore. McFarland. p. 132. ISBN 9780786495054.