กาเรล ชาเปก (อังกฤษ: Karel Čapek, ภาษาเช็ก: [ˈkarɛl ˈtʃapɛk] ( ฟังเสียง); 9 มกราคม พ.ศ. 2433 – 25 ธันวาคม พ.ศ. 2481) เป็นนักเขียนชาวเช็ก ผู้ริเริ่มใช้คำว่า robot[1] (หุ่นยนต์) ซึ่งปรากฏอยู่ในบทละครเรื่อง R.U.R.

กาเรล ชาเปก
เกิด9 มกราคม ค.ศ. 1890(1890-01-09)
มาเล สวาโตโยวิตเซ โบฮีเมีย จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี
เสียชีวิต25 ธันวาคม ค.ศ. 1938(1938-12-25) (48 ปี)
ปราก สาธารณรัฐเชโกสโลวัก
อาชีพนักเขียน
สัญชาติเช็ก
ช่วงเวลาพ.ศ. 2463-2481
ผลงานที่สำคัญR.U.R. (พ.ศ. 2463)
คู่สมรสโอลกา ไชน์ฟูโกวา
(สมรส พ.ศ. 2478)

ลายมือชื่อ

ประวัติ แก้

กาเรล ชาเปกเกิดที่หมู่บ้านแห่งหนึ่งในโบฮีเมีย จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี (ปัจจุบันคือ สาธารณรัฐเช็ก) เมื่อ พ.ศ. 2433 เขาเป็นบุตรคนสุดท้องจาก 3 คน ครั้งเป็นวัยรุ่น ชาเปกสนใจวิชาทัศนศิลป์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งแนวคิดคิวบิสม์ เขาเข้าศึกษาระดับมหาวิทยาลัยที่มหาวิทยาลัยชาลส์ที่กรุงปราก และซอร์บอนน์ ประเทศฝรั่งเศส ชาเปกไม่ได้เข้ารับราชการทหารเมื่อสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง เนื่องจากปัญหาที่กระดูกสันหลัง หลังสำเร็จการศึกษา เขาทำงานเป็นนักหนังสือพิมพ์ และเริ่มเขียนหนังสือร่วมกับพี่ชาย โจเซฟ ชาเปก ใน พ.ศ. 2463 ชาเปกตีพิมพ์ R.U.R. (Rosumovi Univerzální Roboti) ซึ่งกล่าวถึงสภาพสังคมที่หุ่นยนต์ทำงานให้มนุษย์ จนหุ่นยนต์มีความรู้สึกนึกคิดและร่วมกันต่อต้านมนุษย์ ความสำคัญของบทละครนี้คือ ชาเปกใช้คำว่า robot (ซึ่งพี่ชายเป็นผู้ประดิษฐ์[2]) เรียกหุ่นยนต์เป็นครั้งแรก (โดยหุ่นยนต์ที่ชาเปกกล่าวถึงนั้น คือ แอนดรอยด์ในปัจจุบัน[3]) R.U.R. ได้รับความนิยมอย่างสูง จนแปลไปแล้วกว่า 30 ภาษาทั่วโลก[4] (ในฉบับภาษาอังกฤษใช้ชื่อ Rossum’s Universal Robots)

นอกจากแนววิทยาศาสตร์แล้ว ชาเปกยังเขียนบทความทางการเมืองอีกด้วย โดยเขามีแนวคิดต่อต้านระบอบนาซีและฟาสซิสต์ เขาปฏิเสธที่จะลี้ภัยในช่วงที่เชโกสโลวาเกียกำลังถูกนาซียึด ด้วยปัญหาสุขภาพ ชาเปกเสียชีวิตที่ปราก เมื่อ พ.ศ. 2481 จากอาการปอดบวม สิริอายุ 48 ปี

ผลงาน แก้

บทละคร แก้

  • ค.ศ. 1920 – R.U.R. (Rossumovi univerzální roboti; แปลไทยในชื่อ ห.ส.ร. หุ่นยนต์สากลราวี โดย ปราบดา หยุ่น[5])
  • ค.ศ. 1921 – Pictures from the Insects' Life (Ze života hmyzu)
  • ค.ศ. 1922 – The Makropulos Affair (Věc Makropulos)
  • ค.ศ. 1927 – Adam the Creator (Adam stvořitel)
  • ค.ศ. 1937 – The White Disease (Bílá nemoc)
  • ค.ศ. 1938 – The Mother (Matka)

นวนิยาย แก้

  • ค.ศ. 1922 – The Absolute at Large (Továrna na absolutno)
  • ค.ศ. 1922 – Krakatit
  • ค.ศ. 1933 – Hordubal
  • ค.ศ. 1934 – Meteor (Povětroň)
  • ค.ศ. 1934 – An Ordinary Life (Obyčejný život)
  • ค.ศ. 1936 – War with the Newts (Válka s mloky)
  • ค.ศ. 1939 – Life and Work of the Composer Foltýn (Život a dílo skladatele Foltýna; ตีพิมพ์หลังเสียชีวิต)

อ้างอิง แก้

  1. "ความหมาย ประวัติ และวิวัฒนาการของหุ่นยนต์ โดย สารานุกรมไทยฉบับเยาวชน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-06-03. สืบค้นเมื่อ 2014-10-27.
  2. The artistic genius of Karel and Josef Čapek
  3. Karel Capek
  4. "Čapek's R.U.R. by Voyen Koreis". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-12-23. สืบค้นเมื่อ 2014-10-27.
  5. ห.ส.ร. (หุ่นยนต์สากลราวี)

แหล่งข้อมูลอื่น แก้