การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2518

การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2518 นับเป็น การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครครั้งแรก โดยจัดการเลือกตั้งตาม พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2518[1] ซึ่งกำหนดให้ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครมาจากการเลือกตั้ง และจัดให้มีการเลือกตั้งในวันที่ 10 สิงหาคม 2518

การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2518

10 สิงหาคม 2518 พ.ศ. 2528 →
ลงทะเบียน253,434
ผู้ใช้สิทธิ13.86%
 
ผู้ได้รับเสนอชื่อ ธรรมนูญ เทียนเงิน อาทิตย์ อุไรรัตน์ ชมพู อรรถจินดา
พรรค ประชาธิปัตย์ พลังใหม่ พัฒนากรุงเทพธนบุรี
คะแนนเสียง 99,247 91,678 39,440

 
ผู้ได้รับเสนอชื่อ เทียมบุญ ทินนบุตรา ไถง สุวรรณทัต
พรรค กิจสังคม อิสระ
คะแนนเสียง 17,625 5,444

ผู้ว่าราชการก่อนการเลือกตั้ง

สาย หุตะเจริญ
แต่งตั้ง

ว่าที่ผู้ว่าราชการ

ธรรมนูญ เทียนเงิน
ประชาธิปัตย์

สถานการณ์ก่อนการเลือกตั้ง

แก้

นับตั้งแต่มีการควบรวม จังหวัดพระนคร และ จังหวัดธนบุรี เข้าด้วยกันเป็น กรุงเทพมหานคร (ในการรวมครั้งแรก ใช้ชื่อว่า นครหลวงกรุงเทพธนบุรี[2] ก่อนเปลี่ยนชื่อเป็นปัจจุบันในปี 2515) ในปี 2514 สมัยรัฐบาล จอมพล ถนอม กิตติขจร

ตำแหน่งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร จะเป็นลักษณะการแต่งตั้งจาก กระทรวงมหาดไทย เหมือนกับจังหวัดอื่นๆ ของประเทศ ถึงแม้ กรุงเทพมหานคร ตามกฎหมายเป็น เขตปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ ก็ตาม

จนกระทั่งมีการตรา พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2518[1] ขึ้น โดยใน มาตรา 21 ของพระราชบัญญัติฯ ได้กำหนดให้มีการเลือกตั้ง ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ซึ่งก็ได้มีการจัดให้มีการเลือกตั้ง ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครขึ้น วันที่ 10 สิงหาคม 2518 โดยกำหนดให้มีการเลือกตั้งสภากรุงเทพมหานครไปพร้อม ๆ กันด้วย[3]

โดยการเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครครั้งนี้ เป็นการเลือกตั้งแบบเขตเดียว โดยเลือกผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร 1 คน และ รองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร อีก 4 คน เป็น 1 คณะผู้สมัคร โดย​ผู้สมัครใดได้คะแนนเสียงมากที่สุดจะได้ดำรงตำแหน่ง[4]

ผู้สมัครรับเลือกตั้ง

แก้

ในการเลือกตั้งครั้งนี้ มีคณะผู้สมัครทั้งหมด 5 คณะ ได้แก่[4]:

ผลการเลือกตั้ง

แก้
ผลการเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2518[4]
พรรค ผู้สมัคร คะแนนเสียง % ±
ประชาธิปัตย์ ธรรมนูญ เทียนเงิน 99,247 39.21
พลังใหม่ อาทิตย์ อุไรรัตน์ 91,678 36.22
กลุ่มพัฒนากรุงเทพธนบุรี ชมพู อรรถจินดา 39,440 15.58
อิสระ เทียมบุญ ทินนบุตรา 17,625 6.96
อิสระ ไถง สุวรรณทัต 5,444 2.15
ผลรวม 253,134 100.00
บัตรดี 253,134 99.88
ไม่ประสงค์ลงคะแนน
บัตรเสีย
ผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้ง 253,434 13.35
ผู้มีสิทธิเลือกตั้ง 1,898,518 100.00

ผลการเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2518

หัวหน้าคณะผู้สมัคร สังกัด คะแนนเสียง
ธรรมนูญ เทียนเงิน พรรคประชาธิปัตย์ 99,247
อาทิตย์ อุไรรัตน์ พรรคพลังใหม่ 91,678
ชมพู อรรถจินดา กลุ่มพัฒนากรุงเทพธนบุรี 39,440
เทียมบุญ ทินนบุตรา อิสระ 17,625
ไถง สุวรรณทัต อิสระ 5,444
จำนวนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง 1,898,518
ผู้มาใช้สิทธิ 253,434
ข้อมูล: [4]

ผลการเลือกตั้ง ปรากฏว่า นายธรรมนูญ เทียนเงิน จากพรรคประชาธิปัตย์ ได้รับเลือกตั้งไป ด้วยคะแนน 99,247 คะแนน ส่วนผู้สมัครรายอื่น ๆ อาทิ นายอาทิตย์ อุไรรัตน์ จากพรรคพลังใหม่ ได้ 91,678 คะแนน และนายชมพู อรรถจินดา ผู้สมัครอิสระได้ 39,440 คะแนน แต่ทว่ามีจำนวนผู้ออกมาใช้สิทธิคิดเป็นเพียงร้อยละ 13.86 เท่านั้น

แต่ทว่าหลังจากนั้น เมื่อนายธรรมนูญบริหารราชการในตำแหน่งไปได้เพียงปีเศษ ฝ่ายบริหารและฝ่ายนิติบัญญัติของกรุงเทพมหานคร เกิดความขัดแย้งกันอย่างรุนแรง นายธานินทร์ กรัยวิเชียร นายกรัฐมนตรี อาศัยอำนาจนายกรัฐมนตรีขณะนั้น สั่งให้ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครและสภากรุงเทพมหานครพ้นจากตำแหน่งทั้งคณะ เมื่อวันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2520 แล้วแต่งตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครและสมาชิกสภากรุงเทพมหานครขึ้นทำหน้าที่แทน จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2528 หรืออีก 10 ปีต่อมา จึงมีการเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครขึ้นมาอีกครั้ง[5]

อ้างอิง

แก้
  1. 1.0 1.1 ราชกิจจานุเบกษา, พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. ๒๕๑๘ เก็บถาวร 2015-05-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, ฉบับพิเศษ, เล่ม 92, ตอนที่ 42, วันที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2518, หน้า 1
  2. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๒๔ เก็บถาวร 2011-04-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 88, ตอนที่ 144ก, วันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2514, หน้า 816-819
  3. "ประวัติกรุงเทพมหานคร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-08-26. สืบค้นเมื่อ 2012-07-22.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 วิทยานิพนธ์เรื่อง "พฤติกรรมการลงคะแนนเสียงเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร" โดย จุฑาทิพย์ สุขรังสรรค์ (คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย)
  5. [ลิงก์เสีย] ประวัติการเลือกตั้งผู้ว่าฯ กทม. จากเนชั่น แชนแนล