การขอประชามติโดยเลือก

การขอประชามติโดยเลือก หรือ การลงประชามติโดยเลือก (อังกฤษ: optional referendum, เยอรมัน: fakultatives Referendum, ฝรั่งเศส: référendum facultatif, อิตาลี: referendum facoltativo, รูมันช์: referendum facultativ) เป็นกลไกทางประชาธิปไตยโดยตรงในประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ที่ให้ประชาชนสามารถค้านกฎหมายที่ผ่านโดยรัฐสภาของสหพันธรัฐ (Federal Assembly) หรือกฤษฎีกาของทั้งฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหารในระดับรัฐหรือเทศบาล

บัตรลงคะแนนกระดาษวันที่ 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2552 เพื่อการไม่เช็คหนังสือเดินทางสำหรับประเทศบัลแกเรียและโรมาเนีย โดยเป็นส่วนของความตกลงเชงเกน

ในระดับสหพันธรัฐ จะมีการจัดให้ลงคะแนนเสียงสำหรับกฎหมายทุกฉบับ ที่ได้รวบรวมลายเซ็น 50,000 รายของผู้คัดค้านโดยทำภายใน 100 วันหลังจากประกาศโดยรัฐสภา นี่ต่างจากการขอประชามติโดยบังคับเพราะต้องรวบรวมลายเซ็น อนึ่ง การขอประชามติสำหรับกฎหมายระดับสหพันธรัฐก็ยังสามารถเสนอทำได้โดยรัฐอย่างน้อย 8 รัฐ (cantonal referendum) ซึ่งต่างจากการขอประชามติโดยเลือกและการขอประชามติโดยบังคับในระดับรัฐเอง

ประวัติ

หลังจากความกดดันจากกระบวนการรากหญ้า จึงมีการบัญญัติการขอประชามติโดยเลือกตั้งแต่ปี พ.ศ. 2417

ดูเพิ่ม

• การลงคะแนนเสียงในสวิตเซอร์แลนด์
• การขอประชามติโดยบังคับ

แหล่งข้อมูลอื่น

• Vincent Golay and Mix et Remix, Swiss political institutions, Éditions loisirs et pédagogie, 2008.
• Referendums in Switzerland เก็บถาวร 2017-06-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน