กามเทพ (สันสกฤต: काम देव) เป็นเทพเจ้าในความเชื่อของศาสนาฮินดู ถือเป็นเทพเจ้าแห่งความรัก (กาม หมายถึง ความรัก ความปรารถนา) มีขอช้างเป็นอาวุธ ในวรรณคดีไทยเรียกว่า ขอกาม มีพรรณนาไว้ในวรรณคดีไทยสมัยอยุธยา

กามเทพ
เทวนาครี: कामदेव
พระกามเทพในคติอินเดีย
ตำแหน่งเทพแห่งความรัก ความปรารถนา เสน่ห์
จำพวกเทพ
วิมานกามโลก, ไวกูณฐ์
อาวุธธนูอ้อย และลูกศรดอกไม้
สัตว์พาหนะนกแก้ว
บิดาพระวิษณุหรือ
พระพรหม[a]
มารดาพระแม่ลักษมี
คู่ครองพระรตีเทวี
พระปิตีเทวี[b]

กามเทพของอินเดีย มีชื่อเรียกหลายชื่อ ได้แก่ อนังคะ (ไร้ตัวตน), กันทรรป, มันมถะ (ผู้กวนหัวใจ), มทนะ (มึนเมา), รติกานตะ (เจ้าแห่งฤดูกาล), ปุษปวาน หรือ กาม ก็มี

กามเทพนั้น มักจะบรรยายภาพเป็นชายหนุ่มรูปงาม มีปีก มีอาวุธเป็นคันศรและธนู คันศรนั้นทำมาจากลำอ้อย มีผึ้งตอม และลูกศรประดับด้วยดอกไม้หอม ๕ ชนิด มีสหายเป็นนกดุเหว่า นกแก้ว ผึ้ง ฤดูใบไม้ผลิ และสายลมเอื่อย ทั้งหมดล้วนเป็นสัญลักษณ์ของฤดูใบไม้ผลิ

ตามศิวปุราณะ กล่าวว่า กามเทพเป็นโอรสของพระพรหม ตำนานอื่นๆ เช่น สกันธปุราณะ ถือว่ากามเทพเป็นพี่ชายของประสุติ ทั้งสองเป็นโอรสของศตรุป โอรสของพระพรหม แต่ตำนานทั้งหมดเล่าตรงกัน ว่ากามเทพนั้น สมรสกับนางรตี ธิดาของประสุติและทักษะ บางตำนานเชื่อว่ากามเทพยังเคยเป็นอวตารหนึ่งของปรัทยุมนะ โอรสของพระกฤษณะ และนางรุกมิณี

หมายเหตุ แก้

  1. พระกามเทพได้รับการกล่าวว่าเป็นหนึ่งในบุตรของพระพรหมใน คัมภีร์ปุราณะ[1] ในคัมภีร์หริวังศะ (Harivamsha) พระกามเทพเป็นบุตรของพระธรรมประชาบดีและเจ้าแม่มหาลักษมีพระชายาของพระองค์ [2] โดยทั่วไปมักกล่าวว่าพระกามเทพคือ พระปรัทยุมน์ โอรสของพระกฤษณะ(พระวิษณุ)และ พระแม่รุกขมิณี (เจ้าแม่ลักษมี)[3][4]
  2. พระกามเทพ ทรงมีพระชายาอีกองค์ คือ พระปิตีเทพี[3]

ดูเพิ่ม แก้

อ้างอิง แก้

  • Benton, Catherine (2006), God of desire: tales of Kamadeva in Sanskrit story literature, State University of New York Press, 236, ISBN 0-7914-6565-9
  1. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ VM2
  2. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Hop
  3. 3.0 3.1 Chandra, Suresh (November 7, 1998). Encyclopaedia of Hindu Gods and Goddesses. Sarup & Sons. ISBN 9788176250399 – โดยทาง Google Books.
  4. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ WW