กระบี่กระบอง

กระบี่กระบอง เป็นกีฬา การแสดงสาธิต และการต่อสู้ป้องกันตัวด้วยอาวุธโบราณของไทย โดยทำเลียนแบบอาวุธจริง เป็นไม้ โลหะ หนังสัตว์ ซึ่งประกอบด้วยอาวุธทั้งแบบสั้นและแบบยาว อาทิเช่น ดาบ หอก ง้าว กระบี่ พลอง นอกจากนี้ยังมีอุปกรณ์สำหรับป้องกันตัว อันได้แก่ ดั้ง เขน โล่ ไม้ศอกสั้น

กระบี่-กระบอง

การใช้พลอง และไม้ศอก
มุ่งเน้น	อาวุธยุทโธปกรณ์
ประเทศต้นกำเนิด	ประเทศไทย
ผู้มีชื่อเสียง	ทัชชกร ยีรัมย์, พ่อครูสมัย เมษะมาน, อาจารย์ทองหล่อ ไตรรัตน์
กีฬาโอลิมปิก	ไม่บรรจุ
ความหมาย	ดาบ-พลอง

ประวัติ

ภาพจิตรกรรมฝาผนัง แสดงการทรงกระบี่กระบองของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช (องค์ขวา) กับมังสามเกียด

ชาติไทยเป็นชนชาติที่มีสงครามการต่อสู้เพื่อป้องกันประเทศ รักษาความเป็นเอกราชของแผ่นดินยาวนานชนชาติหนึ่ง ชาวไทยในยุคแรก ๆ ที่เริ่มก่อตั้งแผ่นดินจนถึงยุครัตนโกสินทร์ได้อาศัยสติปัญญา ความกล้าหาญ และใช้อาวุธนานาชนิดที่มีอยู่ในท้องถิ่นและกองทัพเข้าสู้ป้องกันมาโดยตลอด เริ่มจากกรุงสุโขทัย กรุงศรีอยุธยา กรุงธนบุรี และ กรุงรัตนโกสินทร์ บรรดาทหารกล้าตลอดจนชาวบ้านต่างฝึกฝน เสาะหาเรียนวิชาฟันดาบและการต่อสู้ด้วยอาวุธนานาชนิด จึงเกิดมีการฝึกซ้อมอยู่เป็นประจำ จนถึงขั้นประลองฝีมือ

ในสมัยก่อนการประลองเป็นเรื่องจริงจังอาศัยหลักวิชาการต่อสู้เป็นหลักจึงมีคนนิยมเป็นอย่างมาก ยิ่งถ้าประลองกับชาวต่างชาติหรือชาวตะวันตกที่ใช้อาวุธของเขาเป็นหลักยิ่งทำให้เป็นที่สนใจมากขึ้น ในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชก็ยังมีการประลองมวย และการต่อสู้ด้วยอาวุธหน้าพระที่นั่งเช่นกัน

การรำดาบสองมือ

ค่ายกระบี่กระบอง

อาวุธกระบี่กระบอง

ประกอบด้วย:

อาวุธ	คำอธิบาย
กระบี่	ใช้ในการฟันและแทง ทำด้วยเหล็ก มีลักษณะแบนปลายแหลม ใช้ในการต่อสู้บนพื้นดิน
ดาบ	ใช้ในการฟันและแทง ทำด้วยเหล็ก มีรูปแบนและปลายโค้งมนหรือแหลม มีน้ำหนักมากกว่า กระบี่ ใช้ในการต่อสู้บนพื้นดิน
ง้าว	ใช้สำหรับการฟันและการแทง ง้าวตัวดาบทำมาจากเหล็ก มีรูปแบนปลายโค้งเหมือนดาบแต่สั้นกว่าดาบ ส่วนด้ามจับทำจากไม้ที่มีขนาดยาว มักใช้สำหรับต่อสู้บนหลังช้าง
พลอง	หรือที่เรียกว่า "ไม้สี่ศอก" เป็นอาวุธยาวใช้สำหรับตี
ดั้ง	ใช้ในการป้องกัน ทำจากหนังสัตว์ เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีลักษณะโค้งเหมือนกับชั้นเส้นใยลำต้นของต้นกล้วย ยาวประมาณ 100 เซนติเมตร กว้างประมาณ 20 เซนติเมตร
เขน	ใช้ในการป้องกัน ทำมาจากหนังสัตว์ โลหะ หรือ หวาย มีลักษณะกลม โค้งนูนขึ้นตรงกลางเหมือนกระทะคว่ำ เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 40 เซนติเมตร
โล่	ใช้ในการป้องกัน และสามารถใช้จู่โจมโดยใช้ขอบของโล่ ทำมาจากหนังสัตว์ หรือ หวาย มีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้าขนาดใหญ่ ยาวประมาณ 65 เซนติเมตร กว้างประมาณ 25 เซนติเมตร

ในวัฒนธรรมร่วมสมัย

ในมังงะ ภารกิจล้างพันธุ์นรก มีตัวละครจากประเทศไทย เป็นผู้ใช้วิชากระบี่กระบอง และในตอนที่ 124 ได้มีการให้ชื่อตอนดังกล่าวว่า KRABI-KRABONG

อ้างอิง

• Tony Moore (2004). Muay Thai: The Essential Guide. New Holland Publishing.
• Donn F. Draeger and Robert W. Smith (1981). Comprehensive Asian Fighting Arts. Kodansha International.
• เรียบเรียงจาก บทความแสดงในงานนิทรรศการกีฬาไทย ท้องสนามหลวง เดือนมีนาคม 2545 โดย อ.นิพนธ์ ศรีวิจิตร

แหล่งข้อมูลอื่น

• Antonio Graceffo writes about krabi krabong in Thailand เก็บถาวร 2007-10-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน