กรมขุนอินทรพิทักษ์
กรมขุนอินทรพิทักษ์ เป็นเจ้านายพระองค์หนึ่งในราชวงศ์ธนบุรี ด้วยเป็นพระญาติพระองค์หนึ่งของสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี และเป็นคนละพระองค์กับสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอินทรพิทักษ์ซึ่งเป็นพระราชโอรส[1]
| กรมขุนอินทรพิทักษ์ | |
|---|---|
| กรมขุนอินทรพิทักษ์ | |
| สิ้นพระชนม์ | พ.ศ. 2319 |
| ราชวงศ์ | ธนบุรี |
| ความสัมพันธ์ พระญาติฝ่ายพระชนกในสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี | |
นิธิ เอียวศรีวงศ์อธิบายว่ากรมขุนอินทรพิทักษ์พระองค์นี้ชะรอยจะเป็นพระญาติวงศ์ฝ่ายพระราชชนกที่ทรงเคารพนับถือมาก[2] สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีทรงสถาปนาขึ้นเป็นกรมขุนแต่มิได้เป็นเจ้าฟ้า พระประวัติของพระองค์ไม่เป็นที่ปรากฏนัก และไม่ทราบพระนามเดิมก่อนการสถาปนา[3] พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชวิจารณ์ว่าเจ้านายพระองค์นี้คงชราภาพ หลังเป็นเจ้าแล้ว กรมขุนอินทรพิทักษ์ทรงดำรงพระชนม์ในกรุงธนบุรีอย่างเงียบ ๆ จนกระทั่งสิ้นพระชนม์ในปีวอกอัฐศก จ.ศ. 1138 หลังกรมพระเทพามาตย์ (นกเอี้ยง) ปีหนึ่ง ในพีธีพระราชทานเพลิงพระศพใช้พระเมรุเดียวกับเจ้านราสุริวงษ์แต่เผาก่อน[1] โดยพระราชทานเพลิงในวัน ๑ ๑๑ ฯ ๓ ค่ำ หลังเสร็จสิ้นงานพระเมรุแล้ว จึงแห่พระอัฐิกลับ พระอัฐิใส่พระราเชนทร พระอังคารใส่คานหามพระอัฐิขึ้นท่าวัดท้ายตลาด[3] สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีจึงนำอัฐิของกรมขุนอินทรพิทักษ์ไปเก็บไว้ในพระราชวังอันแสดงถึงความเคารพและสนิทสนม[2][3]
หลังเวลาล่วงไป สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีได้สถาปนาเจ้าจุ้ยพระราชโอรสขึ้นเป็นเจ้าฟ้า และรับพระนามกรมของกรมขุนอินทรพิทักษ์พระองค์แรกไปเป็นเจ้ากรม มีพระนามว่าสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอินทรพิทักษ์[3]
อ้างอิง
แก้- เชิงอรรถ
- ↑ 1.0 1.1 พระราชวิจารณ์ ใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่องจดหมายความทรงจำของพระเจ้าไปยิกาเธอ กรมหลวงนรินทรเทวี (เจ้าครอกวัดโพธิ์), หน้า 72
- ↑ 2.0 2.1 การเมืองไทยสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี, หน้า 66
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 พระราชวิจารณ์ ใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่องจดหมายความทรงจำของพระเจ้าไปยิกาเธอ กรมหลวงนรินทรเทวี (เจ้าครอกวัดโพธิ์), หน้า 80
- บรรณานุกรม
- จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จพระ. พระราชวิจารณ์ ใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่องจดหมายความทรงจำของพระเจ้าไปยิกาเธอ กรมหลวงนรินทรเทวี (เจ้าครอกวัดโพธิ์). กรุงเทพฯ : ศรีปัญญา, 2562. 576 หน้า. ISBN 978-611-7146-02-2
- นิธิ เอียวศรีวงศ์. การเมืองไทยสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี. กรุงเทพฯ : มติชน, 2559. 632 หน้า. ISBN 978-974-323-056-1