วิกิพีเดีย

โรงเรียนวัดบวรนิเวศ

โรงเรียนวัดบวรนิเวศ เป็นโรงเรียนรัฐบาลประเภทชายล้วน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 1 สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ เปิดสอนในระดับมัธยมศึกษาทั้งตอนต้นและตอนปลายเป็นโรงเรียนชายล้วน มีที่ตั้งอยู่ในบริเวณวัดบวรนิเวศวิหาร เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร โรงเรียนนี้ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2436 ตามพระดำริของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส เพื่อจัดการศึกษาเล่าเรียนแก่พระภิกษุสามเณรในคณะธรรมยุติกนิกาย ต่อมาในปี พ.ศ. 2442 การจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนวัดบวรนิเวศได้ก็กลายเป็นต้นแบบของการจัดการศึกษาในโรงเรียนต่างๆ ทั่วประเทศ ตามพระราชประสงค์ที่จะขยายโอกาสทางการศึกษาแก่ประชาชนของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

โรงเรียนวัดบวรนิเวศ
Wat Bowonniwet School
ที่ตั้ง
แผนที่
250 ถนนพระสุเมรุ แขวงบวรนิเวศ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร รหัสไปรษณีย์ 10200
พิกัด13°45′35″N 100°30′04″E / 13.759707°N 100.501106°E / 13.759707; 100.501106
ข้อมูล
ชื่ออื่นบ.น. / B.N.
ประเภทรัฐบาล โรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดเล็ก
คำขวัญบาลี: ปญฺญา นรานํ รตนํ
(ปัญญาเป็นรัตนะของนรชน)
สถาปนา23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2436 (131 ปี 62 วัน)
ผู้ก่อตั้งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
เขตการศึกษาเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 1 กลุ่ม 2
รหัส1010101003
ผู้อำนวยการนายเขษมชาติ อารีมิตร
ระดับปีที่จัดการศึกษาม.1 - ม.6
สี██ เหลือง - ██ ดำ
เพลงมาร์ชบวรนิเวศ
ต้นไม้ราชพฤกษ์
เว็บไซต์http://www.bn.ac.th
วัดบวรนิเวศตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร
วัดบวรนิเวศ
วัดบวรนิเวศ
วัดบวรนิเวศ (กรุงเทพมหานคร)

โรงเรียนแห่งนี้ในปัจจุบันมีองค์สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายกเป็นองค์อุปถัมภ์

ประวัติ แก้

 
ตึกมนุษยนาควิทยาทาน
 
ตึกวชิรญาณวงศ์

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระปิยะมหาราช รัชกาลที่ ๕ ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้จัดตั้ง วิทยาลัย ขึ้นในวัดบวรนิเวศวิหารพระราชทานนามว่า มหามกุฏราชวิทยาลัยในปีพุทธศักราช ๒๔๓๖ (ร.ศ. ๑๑๒) เพื่อให้เป็นที่ศึกษาเล่าเรียนพระปริยัติธรรมของพระภิกษุสามเณรในคณะธรรมยุตินิกาย ตามพระดำริของ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรสผู้ครองวัดบวรนิเวศวิหารในขณะนั้น โดยแบ่งเป็น ๒ แผนกคือส่วนวิทยาลัยใช้เป็นที่เล่าเรียนพระปริยัติธรรมชั้นสูง และจัดตั้งโรงเรียนตามพระอารามเป็นสาขาหนึ่งของวิทยาลัยนี้

โรงเรียนวัดบวรนิเวศเป็นส่วนหนึ่งของมหามกุฏราชวิทยาลัย โดยมีพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวชิรญาณวโรรส ทรงเป็นผู้จัดการพระองค์แรก ต่อมาการเรียนการสอนในโรงเรียน ได้ขยายตัวกว้างขวางออกไปตามลำดับ ในปีพุทธศักราช 2442 (ร.ศ.๑๑๗) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชประสงค์ให้ขยายการศึกษาให้แพร่หลายไปทั่วประเทศ จึงโปรดเกล้าฯ ให้นำหลักสูตรและวิธีการสอนที่ใช้ในโรงเรียนวัดบวรนิเวศ ไปใช้สอนตามโรงเรียน ต่างๆ ทั่วประเทศ จึงถือได้ว่าโรงเรียนวัดบวรนิเวศเป็นโรงเรียนสาธิตในการใช้หลักสูตร เป็นแห่งแรกของประเทศไทย

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งลูกเสือขึ้น เมื่อวันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๔๕๔ ตามระเบียบปกครองลูกเสือของชาติ โดยเมื่อเดือนพฤศจิกายน ๒๔๕๔ กองลูกเสือโรงเรียนวัดบวรนิเวศตั้งขึ้นในมณฑลกรุงเทพมหานคร เป็นกองร้อยที่ ๗

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ จัดสร้างตึกมนุษยนาควิทยาทาน เพื่อเป็นที่ระลึกให้แก่ พระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นวชิรญาณวโรรส ๒ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๖๗ โดยหลวงสาโรชรัตนนิมานก์ เป็นสถาปนิก โดยตึกมนุษยนาควิทยาทาน ใช้เป็นสถานที่สำหรับการเรียนการสอนของนักเรียนโรงเรียนวัดบวรนิเวศ และโรงเรียนฝึกหัดครูวัดบวรนิเวศ

สัญลักษณ์ แก้

 
ตราสัญลักษณ์โรงเรียนวัดบวรนิเวศ

ตราประจำโรงเรียน แก้

ตราสัญลักษณ์ประจำโรงเรียนวัดบวรนิเวศ เป็นรูปอักษรพระปรมาภิไธยย่อ จ.ป.ร. ครอบจุลมงกุฎ ประดิษฐานบนพญานาคสองหัว มีชื่อโรงเรียน "บวรนิเวศ" อยู่กลางลำตัวพญานาค

รูปสัญลักษณ์ดังกล่าวมีนัยความหมายดังต่อไปนี้

ต้นไม้ประจำโรงเรียน แก้

ต้นราชพฤกษ์ หรือต้นคูน ออกดอกเป็นช่อสีเหลือง ต้นราชพฤกษ์ออกดอกบานในช่วงเดือนมีนาคม - เมษายน ตรงกับช่วงเวลาที่นักเรียนจบหลักสูตร มัธยมศึกษาตอนต้น (ม.3) และ มัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.6) ปัจจุบันต้นราชพฤกษ์ของโรงเรียนปลูกอยู่ด้านหน้ามุขอรพินทุ์ ตรงข้ามศาลาจตุรมุข

สีประจำโรงเรียน แก้

คติพจน์ แก้

เรียนดี มีวินัย ใจสะอาด

สุภาษิต แก้

ปญฺญา นรานํ รตนํ หมายถึง ปัญญาเป็นรัตนะของนรชน

คำขวัญ แก้

ทำเนียบผู้บริหาร[1] แก้

ลำดับ รายพระนามและรายนาม ตำแหน่ง ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง
1 พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวชิรญาณวโรรส ผู้จัดการ พ.ศ. 2436 - พ.ศ. 2451
2 พระเขมาพิมุขธรรม
พระครูปริตรโกศล		 ผู้จัดการ
อาจารย์ใหญ่		 พ.ศ. 2445 - พ.ศ. 2451
3 ขุนเพิ่มคุณสมบูรณ์ (พลอย) ครูใหญ่ พ.ศ. 2451 - พ.ศ. 2455
4 ขุนปลูกนิสสัยเหมาะ (สนธิ์) ครูใหญ่ พ.ศ. 2455 - พ.ศ. 2457
5 หลวงอาจวิชชาสรร (ทอง ชัยปาณี) ครูใหญ่ พ.ศ. 2457 - พ.ศ. 2461
6 พระยาผดุงวิทยาเสริม (กำจัด พลางกูร) อาจารย์ใหญ่ พ.ศ. 2461 - พ.ศ. 2470
7 หลวงพิลาศวรรณสาร อาจารย์ใหญ่ พ.ศ. 2470 - พ.ศ. 2474
8 หลวงวรเวทย์พิสิฐ (วรเวทย์ ศิวะศรียานนท์) อาจารย์ใหญ่ พ.ศ. 2474 - พ.ศ. 2475
9 พระสอนถูกระบอบ (เรือง หิญชีระนันทน์) อาจารย์ใหญ่ พ.ศ. 2475 - พ.ศ. 2476 (วาระที่ 1)
10 หลวงชาญพิทยกิจ (เหมียน ปรุณะปุณย์) อาจารย์ใหญ่ พ.ศ. 2476 (วาระที่ 1)
11 ขุนวิศิษฐ์จรรยา รักษาการครูใหญ่ พ.ศ. 2476 - พ.ศ. 2477
9 พระสอนถูกระบอบ (เรือง หิญชีระนันทน์) อาจารย์ใหญ่ พ.ศ. 2477 (วาระที่ 2)
10 หลวงชาญพิทยกิจ (เหมียน ปรุณะปุณย์) อาจารย์ใหญ่ พ.ศ. 2477 - พ.ศ. 2481 (วาระที่ 2)
12 หม่อมหลวงพันธ์ ศิริวงศ์ อาจารย์ใหญ่ พ.ศ. 2481 - พ.ศ. 2482
13 ขุนจรรยาวิสัย ครูใหญ่ พ.ศ. 2483 - พ.ศ. 2484
14 ขุนวิศาลจรรยา (วิศาล วิศาลจรรยา) ครูใหญ่ พ.ศ. 2485 - พ.ศ. 2490
15 หลวงศรีภาษะเวทิน (ไล่เต้ก สิริสิงห) อาจารย์ใหญ่ พ.ศ. 2490 - พ.ศ. 2504
16 นายประยุทธ ทหารแกล้ว รักษาการอาจารย์ใหญ่
อาจารย์ใหญ่
ผู้อำนวยการโรงเรียน ชั้นพิเศษ		 พ.ศ. 2505 - พ.ศ. 2507
พ.ศ. 2507 - พ.ศ. 2516
พ.ศ. 2516
17 นางสาวอุไรรัจน์ คชะสุต รักษาการผู้อำนวยการ ชั้นพิเศษ พ.ศ. 2516 - พ.ศ. 2517
18 นายลัยอาจ ภมะราภา ผู้อำนวยการโรงเรียน ชั้นพิเศษ พ.ศ. 2517 - พ.ศ. 2518
19 นางรวยรื่น ปทุมไชย ผู้อำนวยการโรงเรียน ชั้นพิเศษ พ.ศ. 2518
20 นายจรัญ ตาบโกสัย ผู้อำนวยการโรงเรียน ชั้นพิเศษ พ.ศ. 2518 - พ.ศ. 2520
21 นายสวัสดิ์ ปิ่นสุวรรณ ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2520 - พ.ศ. 2521
22 ว่าที่ ร.ต. ดร. จรัญ โสตถิพันธุ์ ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2521 - พ.ศ. 2523
23 นายอนันต์ คงถาวร รักษาการผู้อำนวยการ พ.ศ. 2523
24 นายเจริญ วงศ์พันธ์ ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2523 - พ.ศ. 2526
25 นายทิม ผลภาค ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2526 - พ.ศ. 2529
26 นายนพคุณ ทรงชาติ ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2529 - พ.ศ. 2535
27 นายครรชิต ตรานุชรัตน์ ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2535 - พ.ศ. 2539
28 นายบุญยัง แสงวิรุณ ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2539
29 นายวิกรม ชุมสาย ณ อยุธยา ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2539 - พ.ศ. 2540
30 นายฉลอง มีขันทอง ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2540 - พ.ศ. 2542
31 นายอำนาจ ผิวขำ ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2542 - พ.ศ. 2544
32 นายสุธน คุ้มสลุด ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2544 - พ.ศ. 2546
33 นายไพรัช กรบงกชมาศ ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2546 - พ.ศ. 2549
34 นายธวัชชัย ชัยเพชระกุล ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2549 - พ.ศ. 2554
35 นายชาญณรงค์ แก้วเล็ก ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2554 - พ.ศ. 2558
36 นางเพลินใจ พฤกษชาติรัตน์ ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2559 - พ.ศ. 2562
37 นายเขษมชาติ อารีมิตร ผู้อำนวยการ พ.ศ. 2562 - ปัจจุบัน

ระบบการปกครองนักเรียน แก้

 
นักเรียนโรงเรียนวัดบวรนิเวศ คณะวชิรญาณวงศ์

โรงเรียนวัดบวรนิเวศจัดระบบการปกครองนักเรียนออกเป็น 5 คณะ ดังนี้

  • คณะวชิรญาณวงศ์ สีประจำคณะ ██ สีม่วง
  • คณะดำรงธรรมี สีประจำคณะ ██ สีฟ้า
  • คณะรังษีสังวร สีประจำคณะ ██ สีเขียว
  • คณะบวรนาคินทร์ สีประจำคณะ ██ สีแสด
  • คณะอรพินทุ์พิสุทธิ์ สีประจำคณะ ██ สีน้ำเงิน

บุคคลสำคัญของโรงเรียน แก้

พระนามและนามอาจารย์ของโรงเรียนวัดบวรนิเวศ แก้

ดูเพิ่ม: รายนามบุคคลสำคัญจากโรงเรียนวัดบวรนิเวศ

รายนามบุคคลสำคัญจากโรงเรียนวัดบวรนิเวศ แก้

ดูเพิ่ม: รายนามบุคคลสำคัญจากโรงเรียนวัดบวรนิเวศ

อ้างอิง แก้

  1. ↑ "ทำเนียบผู้บริหารโรงเรียน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-09-19. สืบค้นเมื่อ 2013-10-23.
  2. ↑ "สมเด็จพระมหาสมณเจ้าและสมเด็จพระสังฆราชเจ้า" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2022-07-03. สืบค้นเมื่อ 2013-10-27.
  3. ↑ "สิริมงคลสูงสุดของโรงเรียนวัดบวรนิเวศ". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-09-20. สืบค้นเมื่อ 2013-10-27.
  4. ↑ คุณหญิงชิ้น ศิลปบรรเลง , หอสมุดดนตรีสมเด็จพระเทพรัตน์[ลิงก์เสีย]

แหล่งข้อมูลอื่น แก้

13°45′35″N 100°30′04″E / 13.759707°N 100.501106°E / 13.759707; 100.501106{{#coordinates:}}: ไม่สามารถมีป้ายกำกับหลักมากกว่าหนึ่งป้ายต่อหน้าได้

 

บทความสถานศึกษานี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=โรงเรียนวัดบวรนิเวศ&oldid=11440841"