โรนาลป์ (ฝรั่งเศส: Rhône-Alpes; อาร์เปอตัง: Rôno-Arpes; อุตซิตา: Ròse Aups) เป็นอดีตแคว้นในประเทศฝรั่งเศส (ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของแคว้นโอแวร์ญ-โรนาลป์) ตั้งอยู่บริเวณภาคตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศฝรั่งเศส ทิศเหนือติดกับแคว้นบูร์กอญและฟร็องช์-กงเต ทิศตะวันตกติดกับแคว้นโอแวร์ญ ทิศใต้ติดกับแคว้นล็องก์ด็อก-รูซียงและพรอว็องซาลป์โกตดาซูร์ ส่วนทางทิศตะวันออกติดกับประเทศสวิตเซอร์แลนด์และอิตาลี

แคว้นโรนาลป์

แคว้นโรนาลป์
Rhône-Alpes
ธงของแคว้นโรนาลป์
ธง
ประเทศ ฝรั่งเศส
เมืองหลักลียง
จังหวัดแอ็ง
อาร์แด็ช
โดรม
อีแซร์
ลัวร์
โรน
ซาวัว
โอต-ซาวัว
พื้นที่
 • ทั้งหมด43,698 ตร.กม. (16,872 ตร.ไมล์)
เขตเวลาUTC+1 (เวลายุโรปกลาง)
 • ฤดูร้อน (เวลาออมแสง)UTC+2 (เวลาออมแสงยุโรปกลาง)

แคว้นโรนาลป์ได้ชื่อมาจากแม่น้ำโรนและเทือกเขาแอลป์ มีเมืองหลวงคือลียง ซึ่งเป็นเมืองที่ใหญ่เป็นลำดับที่สองของประเทศฝรั่งเศส รองลงมาจากกรุงปารีส แคว้นโรนาลป์นี้ยังเป็นสถานที่ตั้งของยอดเขาที่สูงที่สุดในทวีปยุโรปตะวันตกอีกด้วยซึ่งก็คือยอดเขามงบล็อง ภายในแคว้นมีแม่น้ำสองสายไหลผ่านคือแม่น้ำโรนและแม่น้ำโซน ซึ่งมาบรรจบกันที่เมืองหลวงลียง ทั้งยังมีแม่น้ำอาร์แด็ชอีกด้วย และยังพรมแดนติดต่อกับทะเลสาบเจนีวาและทะเลสาบอานซี

ภาษาฝรั่งเศสเป็นภาษาราชการในแคว้นโรนาลป์ แต่มีภาษาท้องถิ่นที่พูดกันมากอยู่สองภาษาคือภาษาอาร์เปอตังซึ่งถูกจัดว่าเป็นภาษาใกล้สูญพันธุ์และภาษาอุตซิตา ประชาชนบางส่วนเป็นประชาชนอพยพมาจากประเทศโปแลนด์ อิตาลี โปรตุเกส และแอฟริกาเหนือ

จังหวัด แก้

รหัส ตรา รายนามจังหวัด พื้นที่ (ตร.กม.) ประชากร เมืองหลวง
01   แอ็ง
(Ain)
5,762 565,000 บูร์ก็องแบร็ส
(Bourg-en-Bresse)
07   อาร์แด็ช
(Ardèche)
5,529 286,023 พรีวา
(Privas)
26   โดรม
(Drôme)
6,530 437,778 วาล็องส์
(Valence)
38   อีแซร์
(Isère)
7,431 1,094,006 เกรอนอบล์
(Grenoble)
42   ลัวร์
(Loire)
4,781 728,524 แซ็งเตเตียน
(Saint-Étienne)
69   โรน
(Rhône)
3,249 1,667,495 ลียง
(Lyon)
73   ซาวัว
(Savoie)
6,028 373,258 ช็องเบรี
(Chambéry)
74   โอต-ซาวัว
(Haute-Savoie)
4,388 631,679 อานซี
(Annecy)

ประวัติ แก้

แม้ว่าจะมีประชาชนอาศัยอยู่ในแคว้นโรนาลป์มาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ แต่ผู้ที่อาศัยอยู่บนผืนแผ่นดินนี้ที่ได้มีการบันทึกไว้ชนชาติแรกคือ กอล เมืองอย่างเช่น "ลียง" (Lugdunum ในภาษาละติน มีชื่อมาจากเทพเจ้าลูของชาวกอล) ถูกค้นพบโดยพวกกอลและเป็นเมืองค้าขายระหว่างทางเหนือและใต้ ดินแดนส่วนมากได้กลายเป็นของอาณาจักรโรมันเมื่อจูเลียส ซีซาร์ได้เข้าโจมตีและยึดครอง ซึ่งทำให้เมืองลียงเป็นเมืองสำคัญแห่งหนึ่งของโรมัน

ทั้งแคว้น (ยกเว้นจังหวัดซาวัว) เคยเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรเมโรแว็งเชียงและกาโรแล็งเชียง ก่อนที่จะไปเป็นดินแดนภายใต้ราชวงศ์กาเปเตียง และเมื่อได้เป็นส่วนหนึ่งของดินแดนของฝรั่งเศสแล้ว ประวัติศาสตร์ของแคว้นโรนาลป์จึงไม่ต่างจากแคว้นอื่น ๆ ที่เป็นส่วนหนึ่งของประเทศฝรั่งเศส

การขนส่ง แก้

แคว้นโรนาลป์เป็นศูนย์กลางการขนส่งและเดินทางของยุโรปที่สำคัญแห่งหนึ่ง โดยเชื่อมประเทศฝรั่งเศสตอนเหนือและยุโรปเข้ากับดินแดนบริเวณทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ประชากรหลายล้านคนเดินทางผ่านมอเตอร์เวย์ในช่วงฤดูร้อนจากกรุงปารีสสู่ทะเลเพื่อพักผ่อน ถนนยุโรปสาย E15 (จากสหราชอาณาจักรไปยังสเปน) พาดตัวลงผ่านแคว้นโรนาลป์นี้ ทั้งยังมีสนามบินนานาชาติที่เมืองลียง แซ็งเตเตียน เกรอนอบล์ และสนามบินภายในประเทศอีกหลายแห่งอีกด้วย แคว้นแห่งนี้ยังเป็นศูนย์กลางของการขนส่งโดยรถไฟอีกด้วย เนื่องจากรถไฟฟ้าเตเฌเว (TGV) แล่นผ่านกลางเมืองลียงจากเมืองหลวงปารีสอีกด้วย ทั้งนี้ยังมีการก่อสร้างรถไฟข้ามประเทศจากเมืองลียงไปยังตูรินอีกด้วย

เศรษฐกิจ แก้

แคว้นโรนาลป์เป็นแคว้นหนึ่งที่มีความร่ำรวย เพราะเศรษฐกิจของแคว้นนี้อยู่ในลำดับที่ 2 รองลงมาจากแคว้นอีล-เดอ-ฟร็องส์ ที่เป็นเช่นนี้ก็เนื่องมาจากผลผลิตที่หลากหลายและแตกต่างกันภายในแคว้น เช่นอุตสาหกรรมขนาดเบา เทคโนโลยีระดับสูงและเครื่องยนต์ เป็นต้น ทั้งยังเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญของประเทศฝรั่งเศส เพราะมีเทือกเขาแอลป์อยู่ภายในบริเวณแคว้น การศึกษาของแคว้นโดยมหาวิทยาลัยชั้นนำที่เมืองลียงและเกรอนอบล์เป็นสถานที่ดึงดูดให้มีผู้คนหลั่งใหลเข้ามาแลกเปลี่ยนเศษสตางค์กัน ณ แคว้นแห่งนี้

และเป็นที่น่าสนใจว่า บริเวณพื้นที่ที่ติดกับประเทศสวิตเซอร์แลนด์ จะมีเศรษฐกิจคล้ายคลึงกับนครเจนีวาเป็นอย่างมาก ซึ่งทำให้หน้าที่เป็นเสมือนสถานที่ส่งสินค้าและอุตสาหกรรมของเจนีวาไปโดยปริยาย

กีฬา แก้

แคว้นโรนาลป์เป็นเสมือนบ้านของสโมสรฟุตบอลที่สำคัญของประเทศฝรั่งเศส ซึ่งรวมถึงสโมสรออแล็งปิกลียอแน (แชมป์ปัจจุบัน) และอาแอ็สแซ็งเตเตียน

แหล่งข้อมูลอื่น แก้