เทเลเท็กซ์

เทเลเท็กซ์ (อังกฤษ: Teletext) คือหนังสือพิมพ์ที่ออกอากาศบนโทรทัศน์ในยุค 80 ซึ่งออกอากาศในหลายประเทศ (ส่วนใหญ่ในยุโรป) เทเลเท็กซ์มักจะมาก่อนหรือหลังภาพทดสอบออกอากาศ เทเลเท็กซ์ ประกอบไปด้วย ตารางออกอากาศ ข่าวสารและอื่น ๆ เทเลเท็กซ์ ออกอากาศในระบบสี แต่ไม่ละเอียดมาก

หน้าซีแฟ็กซ์รายการฟุตบอลของอังกฤษในเดือนตุลาคม ค.ศ. 2009

เทเลเท็กซ์หรือหนังสือพิมพ์ทางโทรทัศน์เป็นการส่งข้อมูลและข่าวสารแบบหนึ่ง ซึ่งเกิดขึ้นก่อนวิวัฒนาการของอินเทอร์เน็ตจะพัฒนาขึ้น ประมาณปี ค.ศ.1970 ในประเทศอังกฤษ ซึ่งการส่งข้อมูลเทเลเท็กซ์จะส่งออกไปพร้อมกับการส่งคลื่นสัญญาณโทรทัศน์ ดังนั้นผู้รับชมโทรทัศน์สามารถรับชมได้ด้วยเครื่องรับที่มีวงจรถอดรหัสสัญญาณเทเลเท็กซ์หรืออาจจะใช้อุปกรณ์ถอดรหัสภายนอก ได้แก่ ชุดควบคุมอุปกรณ์ (SET-TOP BOX) ข้อมูลเทเลเท็กซ์มีหลายประเภทเช่น ข้อมูลตลาดหลักทรัพย์ พยากรณ์อากาศ ตารางเวลาการเดินรถไฟสายต่างๆ ตารางเวลาเครื่องบินโดยสาร ข่าวสารต่างประเทศ เป็นต้น ซึ่งข้อมูลเหล่านี้จะมีอยู่ในหนังสือพิมพ์ทั่วไปแต่การรับข้อมูลจากระบบเทเลเท็กซ์จะสะดวกรวดเร็วและข้อมูลมีการปรับปรุงอยู่ตลอดเวลาโดยผู้รับชมสามารถเข้าถึงได้ทุกที่ ที่สามารถรับสัญญาณโทรทัศน์ได้แต่ระบบนี้ ได้รับความนิยมลดน้อยลง เมื่อมีระบบเครือข่ายสื่อสารอื่นๆ เข้ามาใช้งาน เช่น ข้อความสั้น (SMS) ผ่านโทรศัพท์เคลื่อนที่และอินเทอร์เน็ต เป็นต้น

สำหรับประเทศไทยนั้น พ.ศ. 2550 ยังไม่มีการกำหนดมาตรฐานการส่งเทเลเท็กซ์ในประเทศไทย แต่หากจะให้ระบบเทเลเท็กซ์สามารถแสดงตัวอักษรภาษาไทยได้ต้องมีการกำหนดมาตรฐานขึ้นมาใหม่เนื่องจากภาษาไทยมีลักษณะพิเศษไม่เหมือนภาษาอังกฤษเนื่องจากมีรายละเอียดหลายประการ ที่ต้องพิจารณาเช่น แต่ละจอจะให้มีกี่บรรทัด โดยการแปลงจากสามบรรทัดภาษาอังกฤษ ให้เป็นหนึ่งบรรทัดภาษาไทย เป็นต้น แต่ในประเทศไทยเคยออกอากาศเทเลเท็กซ์ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2528 ถึงปี พ.ศ. 2551 ทางช่อง 3 และ 9 โดยในช่อง 3 ใช้ชื่อว่า Infonet และช่อง 9 ใช้ชื่อว่า ข่าวเขียน หรือ ข่าวสารอิเล็กทรอนิกส์ โดยช่อง 3 ออกอากาศในช่วงระหว่างปี 2528-2551 และช่อง 9 ในปี 2535-2543.

ระบบเทเลเท็กซ์มีลักษณะเสมือนหนังสือพิมพ์ที่ส่งผ่านสัญญาณโทรทัศน์ โดยข้อมูลทั้งหมดสามารถส่งทางเทเลเท็กซ์ได้ยกเว้นภาพที่มีความละเอียดสูง แต่มีข้อดีกว่าหนังสือพิมพ์คือ สามารถเปลี่ยนแปลงปรับปรุงให้ทันสมัยได้รวดเร็วจึงเหมาะสำหรับข่าวสารที่มีการเปลี่ยนแปลงรวดเร็วและจำเป็นต้องใช้ในการตัดสินใจด้านต่างๆ ทั้งในทางธุรกิจและชีวิตประจำวัน ตัวอย่างของข่าวสารที่ควรจะส่งทางเทเลเท็กซ์เช่น ข่าวสดการพยากรณ์อากาศ ข้อมูลตลาดหุ้น ข้อมูลอัตราแลกเปลี่ยนเงินสกุลต่างๆ ราคาสินค้า เวลาขึ้นลงของเที่ยวบิน ข้อมูลที่พักตามโรงแรม ประกาศที่สำคัญของทางราชการ ผลการเลือกตั้ง ประกาศผลสอบสถาบันการศึกษา ทดสอบความรู้ทั่วไป ข้อมูลสถิติที่น่าสนใจ เป็นต้น บริการเทเลเท็กซ์ได้รับความนิยมน้อยลงเมื่อมีระบบสื่อสารอื่นๆ ที่รวดเร็วและตอบสนองได้มากกว่าเข้ามา เช่น การส่งข่าวสารผ่านข้อความสั้น (SMS) ของโทรศัพท์เคลื่อนที่และเครือข่ายอินเทอร์เน็ตที่สามารถให้บริการข้อมูลและภาพในลักษณะสื่อผสม (Multimedia) ได้รวดเร็ว

อ้างอิง

• http://www.thaitelecomkm.org/TTE/topic/attach/Teletext/index.php เก็บถาวร 2009-10-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน